فقط سیستم ایمنی گیرنده پیوند نیست که یک جراح باید حتما کنترل کند برای مثال، وقتی مغز استخوان به عنوان یک بافت اهدایی جهت پیوند استفاده می شود، این مغز استخوان، سیستم ایمنی مطابق با بافت اهدایی را تولید می کند که در این صورت این سیستم ایمنی جدید، بافت پیوندی را خودی و بدن بیمار را به عنوان مهاجم خارجی تلقی می کند. پدیده حمله سلول های ایمنی بافت پیوندی به بدن بیمار را بیماری پیوند علیه مزبان می گویند.

نکته جالب توجه این است که در برخی پیوندها، وجود مقدار کمی از پدیده بافت پیوند علیه میزبان مفید است. برای مثال برخی از انواع سرطان خون را با پیوند مغز استخوان درمان می کنند. به این ترتیب تا آنجا که امکان دارد سلول های سرطانی را با مواد شیمیایی و اشعه از بین می برند و سپس سلول های بنیادی مغز استخوان شخص دیگری را به فرد بیمار پیوند می زنند. در ادامه این سلول های بنیادی پیوند شده، سلول های خونی و ایمنی را تولید می کنند که از نظر ساختار ژنتیکی شبیه سلول های پیوند شده هستند.

پزشکان با استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، سیستم ایمنی پذیرنده پیوند را سرکوب می کنند. بنابراین در اغلب موارد ، شخص پذیرنده پیوند، این سلول های خونساز و سلول های ایمنی جدید را می پذیرد و آن را رد نمی کند.

به این ترتیب ، سلول های ایمنی جدید که از سلول های پیوند شده حاصل شده اند، می توانند به سلول های سرطانی که در اثر شیمی درمانی و اشعه نمرده اند و زنده باقی مانده اند، حمله کرده و آنها را از بین ببرند.

در این گونه موارد حمله سلول های ایمنی پیوندی به سلول های میزبان، نه تنها مضر نیست بلکه مفید است و به موفقیت درمان کمک می کند.

محققان نشان داده اند که اغلب پیوند هایی که بین دو قلوهای همسان صورت می گیرد موفقیت آمیز است زیرا پاسخ ایمنی ناسازگار اتفاق نمی افتد و پیوند رد نمی شود.اما پیوند مغز استخوان بین دوقلوهای همسان در درمان سرطان خون به اندازه پیوندی که در میان سایر بیماران صورت می گیرد موفقیت آمیز نیست.

پیوند مغز استخوان بین دوقلوهای همسان، چون از لحاظ ژنتیکی یکسان هستند، هیچ عارضه ای مثل پدیده پیوند علیه میزبان را به وجود نمی آورد و در نتیجه، سلول های سرطانی که بعد از تیمار با اشعه و مواد شیمیایی ، زنده مانده اند، بعد از پیوند نیز باقی می مانند و هنوز می توانند سبب بروز و ادامه بیماری در شخص پذیرنده پیوند شوند.

پایان مطلب/