دکتر محمد تقی جغتایی رییس مركز تحقيقات سلولي و ملكولي دانشگاه علوم پزشكي تهران درگفتگو با "بنیان" اظهار داشت: سلول های بنیادی برای پیشگیری و درمان بیماری های پیش رونده عصبی نظیر ام اس و حتی آلزایمر و یا ALS تا کنون توانایی خوبی از خود نشان داده اند و اینده روشنی پیش رویمان است.

وی درباره راه های جدید تشخیص و درمان بیماری های اعصاب افزود: در دو حوزه، علوم اعصاب بسیار کمک کننده بوده است. یک حوزه تشخیص و درمان بیماری های سیستم عصبی که در گذشته مشکل بود که در قدم های اولیه است. حوزه دیگر سطح سلولی و ملکولی است .امروزه سلول های بنیادی از جمله سلول های بنیادی عصبی حرف اول را میزند. اینکه از این سلول ها چگونه می توان در درمان بیماری ها از جمله ضایعات نخاعی استفاده کرد، در سطح آزمایشگاهی در حال بررسی است.

دکتر جغتایی در ادامه گفت: درخصوص ضایعات مغزی، استفاده از سلول های بنیادی که در درمان برخی بیماری ها مثل ام اس و حتی آلزایمر و یا ALS که بیماری پیش رونده ضایعات نخاعی است بسیار امیدوار کننده بوده است.

شکست یک پروتئین در دوره جنینی باعث اوتیسم می شود

رییس مركز تحقيقات سلولي و ملكولي دانشگاه علوم پزشكي تهران دیگر کارهای تحقیقاتی کشور را در سطح ملکولی عنوان کرد و گفت: در این سطح بررسی نقش پروتئین ها در ساختار عصبی و تغییرات آنها که سبب بروزی بیماری ها می شود مورد بررسی قرار می گیرد. گاهی یک پروتئین شکسته  و همین باعث بروز بیماری می شود. گاهی اوقات یک نوروترنس میتر تعادلش به هم می خورد و بیماری به وجود می آید. اخیرا محققین مرکز تحقیقات سلولی ملکولی دانشگاه علوم پزشکی تهران و محققین سوئد در تحقیقی مشترک متوجه شده اند، پروتئینی در دوره ای که جنین هنوز رشد نکرده ، شکسته می شود و به نظر می رسد که این تغییر، باعث بروز بیماری اوتیسم می گردد.

وی تصریح کرد: این تحقیق در مقالات معتبر به چاپ رسیده و براساس آن در فاز بعدی دنبال این هستیم یک کیت را درست کنیم و به وسیله آن کودکان مبتلابه را در سال اول زندگی و قبل از اینکه به مرحله علائم حاد برسند مداوا کنیم.

این متخصص علوم اعصاب حوزه دیگر فعالیت های متخصصان علوم اعصاب را در عرصه مهندسی بافت عصبی عنوان کرد و گفت: قبلا وقتی راجع به مغز صحبت می شد، سی تی اسکن و MRI که ساختمان مغز را نشان می داد رایج بود ولی امروزه تکنیک های جدیدی به وجود آمده که عملکرد و کارکرد مغز را مورد مطالعه قرار می دهد. یعنی درحالی که فرد خوابیده، درحال انجام مهارت یا فعالیتی است، در این حالت می توان فهمید چه بخشی از مغز چه فعالیتی دارد.

با PET SCAN بی نظمی های مغز مشخص می شود

دکتر جغتایی با بیان اینکه این تحقیقات در بیمارستان امام خمینی درحال انجام است گفت: حوزه دیگر فعالیت ما PET SCAN است که کارکرد و سطوح مختلف مغز را بررسی می کند. تصویربرداری مغز حوزه جدیدی است که کمک به سزایی به تشخیص برخی بیماری ها کرده است.

ام اس هنوز ناشناخته است

وی در باره بیماری ام اس  گفت: هنوز در مورد ام اس و اینکه علت بروز آن چیست بحث های زیادی وجود دارد ولی روش های درمانی کنونی در سطح کارهای ملکولی است و بر روی تشخیص زودهنگام بیماری متمرکز است. چگونگی پیشگیری از این بیماری و استفاده از سلول های بنیادی برای درمان نیز از افق های آینده است.

تبدیل سلول های خون بندناف به سلول های عصبی

دکتر جغتایی درباره کاربرد سلول های بنیادی خون بندناف در درمان بیماری های عصبی گفت: ما برای درمان بیماری های اعصاب از سلول های بنیادی بندناف نیز استفاده می کنیم. به این صورت که این سلول ها را در محیط کشت به سلول عصبی تبدیل می کنیم.

وی در ادامه گفت: در سطح آزمایشگاهی سلول های بندناف را به نورون تبدیل کرده ایم و آنها را به نخاع موشی که دچار ضایعه نخاعی شده تزریق کرده و متوجه شده ایم در فرآیند ترمیم بسیار موثر بوده است.

وی خاطرنشان کرد: البته بهتر این است که از بندناف خود بیمار به وی تزریق شود اما می توان از سلول های بنیادی خون بندناف شخص دیگری نیز برای استفاده در ضایعات نخاعی استفاده کرد.

یک سوم مقالات دنیا در حوزه علوم اعصاب است

وی درباره تحقیقات انجام گرفته در حوزه علوم اعصاب گفت: درحوزه پزشکی یک سوم مقالاتی که در دنیا چاپ می شود در حوزه علوم اعصاب است. در بررسی های انجام شده در کشور، حدود 25 درصد مقالات که در نمایه های بین المللی چاپ شده در حوزه علوم اعصاب بوده و دولت باید بیش از این از این بخش حمایت کند.

پایان مطلب/