یک متخصص زنان و زایمان گفت: از طریق سونوگرافی سه ماهه اول از روی ظاهر جنین سلامت جنین تایید میشود. یعنی ضخامت پشت گردن، وجود یا عدم وجود استخوان بینی و زاویه بین استخوان های صورت در تعیین سلامتش موثر است.
دکتر وجیهه مرصوصی متخصص زنان و زایمان در گفتگو با بنیان اظهار داشت: هم در زایمان طبیعی و هم در سزارین می توان خون بندناف را استخراج کرد و بستگی به این دارد که بلافاصله بعد از زایمان به روش استریل این کار انجام شود.
دکتر مرصوصی تصریح کرد: سلول های بنیادی از جنین وارد بدن مادر می شوند اما خیلی زود تخریب و از بین می روند.
وی با بیان اینکه DNA جنین 16 دقیقه در بدن مادر می ماند و 2 ساعت بعد از زایمان کاملا از خون مادر پاک می شود گفت: خون بندناف جنین حاوی سلول های بنیادی است که قدرت تمایز به سلول های بافت های بدن را دارند. لذا این سلول ها برای پیوند به افراد خانواده یا افراد جامعه بعد از تعیین HLA و در صورت سازگاری با فرد گیرنده قابل استفاده است.
دکتر مرصوصی گفت: این سلول ها در حال حاضر در درمان بیماری های خونی و به تازگی برای درمان بیماری های قلبی قابل استفاده است.
این متخصص زنان و زایمان درباره خونگیری از بندناف گفت: در زایمان سزارین رعایت استریلیزه راحت تر است اما در زایمان طبیعی هم این کار امکان پذیر است که حتی قبل از کنده شدن جفت، از عروق جنینی خون تهیه می شود.
دکترمرصوصی در ادامه با بیان اینکه هنوز علت مشخصی برای کمبود سلول های بنیادی در برخی موارد در بندناف گفته نشده است بیان کرد: مهمترین شرط خونگیری این است که جفت آسیب نبیند و یا در بندناف لخته ایجاد نشود.
وی خونگیری از بندناف را با پروسه زایمان در تقابل ندانست و گفت: چون خونگیری از بندناف بعد از خروج جنین و قبل از کنده شدن جفت انجام می شود لذا اشکالی در روند زایمان ایجاد نمی کند.
طرح غربالگری سندرم داون در همه زنان باردار توصیه می شود
دکتر مرصوصی غربالگری سندرم داون جنین را برای زنان باردار توصیه کرد و افزود: در مراکز بزرگ درمانی از طریق سونوگرافی سه ماهه اول از روی ظاهر جنین سلامت جنین تایید میشود. یعنی ضخامت پشت گردن، وجود یا عدم وجود استخوان بینی و زاویه بین استخوان های صورت در تعیین سلامت جنین موثر است بعلاوه مارکرهایی که در خون مادر هست و از هورمون های جفتی منشا می گیرد نیز با توجه به سن مادر میزان ریسک را برای مادر تعریف و حد آستانه ریسک را نیز مشخص می کند در این صورت اگر مارکرها بالاتر از حد تعریف شده باشد خطرناک و اگر کمتر باشد احتمال نقص جنین کمتر می شود.
این متخصص زنان و زایمان در ادامه با یان اینکه برای کسانی که با احتمال خطر بیشتر مواجه اند آزمایش مایع آمنیوتیک که در دور جنین در رحم مادر وجود دارد انجام می شود گفت: این آزمایش با برداشتن مقداری مایع آمنیوتیک با سوزن از داخل رحم انجام می شود و یا اینکه با سوزن از روی شکم نمونه های پرزی جفت برداشته و سلول های جنین را گرفته و آزمایش کشت کروموزومی(کاریوتایپ) روی آن انجام می شود و سلامت جنین مشخص می شود.
وی همچنین افزود: اگر ژن شناخته شده ای در فامیل باشد نیز با کمک پرزهای جفتی، نمونه گیری انجام و سپس با روش های مخصوص ابتلای جنین را به آن بیماری خاص تشخیص میدهند که اگر ناهنجاری مشاهده شود، با اجازه پزشکی قانونی مجوز پایان بارداری صادر می شود.
سن بالای پدر در بروز بیماری های ژنتیکی موثر است
دکتر مرصوصی گروه های در معرض خطر را بیشتر کسانی دانست که سابقه بیماری خاصی در اقوامشان وجود دارد.
وی همچنین سن بالای مادر را در بروزبیماری های کروموزمی و سن بالای پدر را در بروز بیماری های ژنتیکی موثر دانست.
وی خاطرنشان کرد: یک روش جدیدی نیز اخیرا کشف شده اما به علت بالابودن هزینه که حدود 700 دلار است کمک به سزایی به تشخیص ناهنجاری های جنین کرده است.
دکتر مرصوصی توضیح داد که در این روش خون مادر را گرفته و نمونه خون به چین ارسال می شود. این خون حامل ژنوم جنین است و تشخیص می دهند که این DNA ها مربوط به کرومزوم شماره چند است. چنانچه تعداد آنها از حدی بالاتر باشد مطرح کننده آنیوپلوئیدی است که باز برای تشخیص صد درصد آمنیوسنتز باید انجام گیرد. این روش تشخیص تنها یک دهم درصد مثبت کاذب است.
این دکتر زنان و زایمان تاکید کرد: با روشی که اکنون در کشور برای تشخیص آنیوپلوئیدی انجام می شود حدود 5 الی 6 درصد افرادی که غربالگیری می شوند باید برای تشخیص صددردصد آمنیوسنتز شوند اما در روش اخیر تنها یک دهم درصد افراد مجبور به تست آمنیو می شوند و ریسک سوزن زدن به جنین و از دست دادن آن با سوزن کمتر است اما گران قیمت است.
این پزشک متخصص گفت: هنوز آزمایشگاهی در ایران این دستگاه را ندارد اما امیدهست که به زودی این روش علمی به کشور نیز وارد شود.
پایان مطلب/