به گزارش بنیان به نقل ازmedicalxpress، بیش از 20 سال پیش محققین در انستیتو ماکس پلانک موتانتی به نام cloche را در گورخرماهی شناسایی کردند. فقدان این موتاسیون، منجر به عدم تکوین عروق خونی و سلول های خونی می شود که خود فرایندی منحصر بفرد محسوب می شود. اما این امر چرا و چگونه اتفاق می افتد؟ در مطالعه ای جدید محققین ژن مسئول این فرایند را شناسایی کرده اند. این موتاسیون که خود را در انتهایی ترین بخش کروموزوم 13 پنهان می کند بوسیله آخرین روش های زیست شناسی مولکولی شناسایی شده است. شناسایی این ژن نه تنها دارای جذابیت علمی است بلکه می تواند در طب بازساختی نیز مهم باشد.

در مراحل بسیار اولیه تکوین جنینی، عروق خونی و سلول های خون از سلول های پیش ساز مشترکی بوجود می آیند. زمان بندی و روشی که خون و عروق شکل می گیرند در یک برنامه ژنتیکی و بوسیله چندین ژن تنظیم می شود. در اواسط دهه 90 بود که محققین ماکس پلانک در مطالعه روی گورخرماهی دریافتند که بدلیل تغییر ژنتیکی در این ماهی، هیچ کدام از ژن های دخیل در برنامه ژنتیکی خون و سلول های عروق خونی فعال نمی شوند و در نتیجه این سلول ها شکل نمی گیرند. آن ها این ماهی موتانت را cloche نامیدند. ظرف دو دهه گذشته مطالعات زیادی به مطالعه ژن های پشت پرده این این موتانت پرداختند. این تحقیق به دلیل این واقعیت که ژن cloche‌در انتهایی ترین بخش کروموزوم 13 و در ناحیه تلومری قرار داشت بسیار مشکل بود. محققین به لطف تکنیک های جدید CRISPR/Cas9 و TALEN به آنالیز این ناحیه پرداختند. آن ها بیش از 26000 ژن را آنالیز کردند و به 17 ژن رسیدند که پتانسیل کاندیدا شدن برای این فرایند را داشتند. سپس آن ها این کاندیداهای ژنی را به طور جداگانه غیر فعال کردند و رده های ناک اوتی را تولید کردند و رگزایی را در آن ها مورد مطالعه قرار دادند. آن ها دریافتند که ژن های دخیل در تشکیل خون و عروق خونی تنها با فعال شدن Cloche فعال می شوند و به نظر می رسد Cloche به تنهایی کل برنامه را کنترل می کند. به نظر می رسد که Cloche‌ به صورت بسیار محافظت شده در طبیعت وجود دارد: این ژن حتی در پرندگان و پستانداران نیز وجود دارد. شناسایی این ژن و عملکردش این فرصت را برای محققین فراهم می آورد که از قابلیت آن برای ایجاد درمان های مبتنی بر سلول های بنیادی به صورت اختصاصی استفاده کنند.

پایان مطلب/