دکتر محمد رضا استادعلی استادیار ایمونولوژی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: برای پیوند سلول های بنیادی در انواع بیماری ها، دریافت سلول های بنیادی از اعضای خانواده و اقوام فرد بیمار در اولویت است. چنانچه در اقوام فرد نیازمند پیوند نمونه مناسب و منطبق یافت نشد در بانکهای HLA که بانک سلول های بنیادی غیرخویشاوند است جستجو می کنیم.  برای پیوند از سلول های بنیادی مغز استخوان غیرخویشاوند، باید تطابق کامل HLA  را داشته باشیم و نمونه ها به صورت 10/10 با یکدیگر منطبق باشند.

 

وی افزود: حال اگر در بانک HLA هم نتوانستیم نمونه مناسب را پیدا کنیم، از خون بندناف می توان استفاده کرد. مزیت سلول های بنیادی خون بندناف این است که حتی با اختلاف یک یا دو پله نیز قابل پیوند است.یعنی اگر 6/4 و یا 6/5 باشند نیز می توان برای پیوند اقدام کرد.

 

این فوق تخصص خون و سرطان تصریح کرد: برای پیوند سلول های بنیادی اولویت با سلول های بنیادی مغز استخوان و یا خون محیطی است. یعنی اگر نمونه مغز استخوان 10/10 و یک نمونه خون بندناف 6/6 پیدا شود، اولویت ما استفاده از سلول های بنیادی مغز استخوان است.

 

دکتر استادعلی درباره شرایط خاص وجود نمونه مغزاستخوان مناسب و عدم امکان پیوند گفت: گاهی نمونه ای که پیدا شده خارج از کشور است و برای وارد کردن آن باید هزینه های زیادی شود و یا علاوه بر هزینه ، بیمار در شرایط بدخیمی است و با توجه به اینکه وارد کردن نمونه سه یا چهارماه زمان لازم دارد، شرایط بیمار اجازه استفاده و معطل شدن برای وارد کردن نمونه را نمی دهد، در این صورت سلول های بنیادی خون بندناف کمک زیادی می کنند و برای پیوند استفاده می شوند.

 

وی درباره معیارهای انتخاب نمونه مناسب از میان نمونه های خون بندناف گفت: هرچه نمونه یافت شده از نظر HLA با فرد  نیازمند پیوند تطابق بیشتری داشته باشد بهتر است. در درجه دوم، میزان سلول های نمونه خون بندناف است. بعضا ممکن است با توجه به نوع بیماری که اگر بیماری خوش خیم باشد، مطابقت کامل و اگر بدخیم باشد حتی با 6/4 نیز پیوند انجام شدنی است، تعداد سلول های نمونه بندناف تعیین کننده است.

 

مسئول آزمایشگاه هماتولوژی و انکولوژی بیمارستان شریعتی ادامه داد: در بیماری های بدخیم حتی دو واحد خون بندناف و حتی بیشتر را نیز برای پیوند استفاده می کنیم تا تعداد سلول های مورد نیازمان را تامین کنیم.

 

به گفته دکتر استادعلی، بیماری خوش خیم کشنده نیست لذا حتما نمونه ای با مطابقت کامل را پیوند می زنیم اما در برخی شرایط نیز باید به تجربه پیوند های قبلی مراجعه کرد. یعنی در بیمار مشابه  که همان سابقه بیماری را دارد اگر 6/4 پیوند شده و موفق بوده ، این تجربه نیز به ما کمک می کند تا اقدام مناسب را در پیش گیریم.

 

استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه اگر فردی با بیماریی تازه به ما مراجعه کند و ما قبل از آن سابقه درمان آن بیماری را با سلول های بنیادی نداشته باشیم، قبل از شروع درمان این فرد، یک clinical trial ( کارآزمای بالینی) طراحی می کنیم و پس از اطمینان خاطر از موثر و بی خطر بودن درمان، مداوا آغاز می شود.

 

وی با تاکید بر اینکه در بیماری های بدخیم سلول های بنیادی خون بندناف با تطابق کمتر از 6/4 پیوند نمی شوند بیان داشت: هرچه عدم تطابق بیشتر باشد، تعداد سلول بیشتری مورد نیاز است.

 

دکتر استادعلی در تشریح این بحث گفت: برای مثال اگر تطابق ما بالاتر از 6/5 باشد به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار 30میلیون سلول ،تطابق 6/5 به میزان 40میلیون سلول و تطابق 6/4 به میزان 50 میلیون به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار سلول بنیادی نیاز است.

 

پایان مطلب/