به گزارش بنیان به نقل از medicalxpress، پژوهشگران دانشگاه پیتزبورگ برای نخستین بار توانسته اند یک نمونه مینیاتوری و اصلاح‌شده ژنتیکی از کبد انسان را در آزمایشگاه تولید کنند و بدین ترتیب امکان شبیه‌سازی بیماری های گسترده کبدی را فراهم کرده و راهی را برای درمان آن ها بیابند. در این مطالعه نمونه مینیاتوری کبدی تولید شده به کمک مهندسی ژنتیک، بیماری کبدی چرب غیر الکلی(NAFLD) را شبیه سازی می کند. بیماری کبد چرب غیر الکلی، نوعی بیماری کبدی است که در اثر تجمع چربی پیش می‌آید و شاید به سیروز و یا حتی از بین رفتن کبد منجر شود. با افزایش میزان چاقی، بیماری کبد چرب غیرالکلی نیز به سرعت به یکی از دلایل اصلی بیماری مزمن کبد منجر شده است.

دکتر سوتو گوتیئرز استادیار آسیب‌شناسی دانشگاه پیتزبورگ و نویسنده ارشد این پژوهش می گوید: این نخستین باری است که ما توانسته‌ایم یک نمونه مینیاتوری از کبد مبتلا به یک بیماری را با کمک سلول‌های بنیادی و با روش مهندسی ژنتیک تولید کنیم.

این دست پژوهش ها، نه تنها برای درک علل بیماری و نحوه گسترش آن بلکه برای آزمایش روش‌های درمان نیز مهم است زیرا به رغم نتایج امیدوارکننده آزمایش داروها روی موش‌ها و سایر مدل های جانوری، بسیاری از آنها طی آزمایش‌های بالینی با شکست مواجه می‌شوند. برای مثال دارویی به نام رزوراترول(Resveratrol) که روی پروتئین سیرتوئین 1(SIRT1) مرتبط با کبد  چرب غیر الکلی اثر می گذارد، در موش ها موثر و در انسان بی اثر است. موش‌ها مانند انسان‌ها نیستند. انسان‌ها دارای جهش‌ و به صورت چندریختی زاده می‌شوند و به همین دلیل، مستعد بیماری‌های خاصی هستند اما بررسی چندریختی بودن، در موش‌ها امکان‌پذیر نیست؛ در نتیجه ساخت یک نمونه مینیاتوری از کبد انسان، اقدام مفیدی خواهد بود.

در این مطالعه در ابتدا محققین سلول های پوست انسان را به سلول های بنیادی پرتوان القایی(iPSCs) بازبرنامه ریزی کرده و در ادامه آن ها را به سلول های کبدی تمایز دادند. نکته اصلی پژوهش این است که رزوراترول، فعالیت پروتئین‌های سیرتوئین 1 را افزایش می‌دهد، نه ژن‌های سیرتوئین 1. اگر بیان ژن سیرتوئین 1 سرکوب شود، هیچ پروتئینی برای فعالیت کردن وجود ندارد؛ در نتیجه عملکرد دارو امکان‌پذیر نیست. این بینشی است که فقط از بررسی بافت انسانی حاصل می‌شود.

کبدهای مینیاتوری مهندسی شده می‌توانند بستری قابل اطمینان برای آزمایش داروها در مرحله پیشرفت بیماری فراهم آورند.

پایان مطلب/