به گزارش بنیان امروزه افرادی که دچار بیماری های صعب العلاج هستند و همچنین اقوام آنها چه در داخل کشور و چه در خارج از ایران در مواجهه با تبلیغات گسترده سلول درمانی توسط مراکز و کلینیک های درمانی قرار دارند. این روش ها اغلب مبتنی بر استفاده از سلول های بنیادی اند و غالبا بدون مجوز فعالیت کرده و در برخی مواقع درمان های غیر کارآمدی را به بیماران توصیه می کنند. این امر لزوم نظارت بیشتر توسط سازمان های نظارتی ذی صلاح و معرفی سازمان ها و موسسات معتبری که این درمان ها را مطابق با استانداردها و با مجوزهای مربوطه انجام می دهند بیش از پیش در سطح ملی و بین الملل یادآور می شود.

 به نقل از  ScienceDaily، کارشناسان و صاحب نظران علوم سلول های بنیادی و سلول درمانی نیز ترویج و بازاریابی در مورد روش های درمانی اثبات نشده با سلول های بنیادی را به عنوان یک مشکل جهانی که نیاز به رفع آن به صورت بین المللی احساس می شود مطرح نموده اند. نویسندگان مقاله ای که اخیرا در مجله  Stem Cell Reports منتشر شده است از سازمان بهداشت جهانی  WHOخواسته اند تا یک کمیته مشورتی در پزشکی بازساختی به منظور مقابله با ترویج درمان های تایید نشده و ارائه راهنما و شیوه نامه برای همه کشورها شکل دهد.

محمد ابوالعینین نویسنده ارشد این مقاله و مدیر اجرایی برنامه سلول درمانی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی / بیمارستان کودکان لس آنجلس می گوید: "رشته پزشکی بازساختی که مطابق با اصول آن سلول ها و بافت ها برای به دست آوردن خواص درمانی دستکاری می شوند، به عنوان امیدوار کننده ترین زمینه تحقیقاتی در پزشکی مدرن شناخته شده است". با این حال، از اوایل سال 2000، کلینیک های سلول های بنیادی غیرقانونی درمان های بدون آزمایش با اطلاعات نامشخص را در هیاهوی رسانه ای پیرامون سلول های بنیادی و امید و ناامیدی بیماران ارائه می کنند این در حالی است که در اغلب موارد اطلاعات کافی در مورد ایمنی و کارآیی آنها وجود ندارد.

نویسنده اول زوبین مستر، دانشیار اخلاق پزشکی زیستی در کلینیک مایو می گوید: "پیشرفت در پزشکی بازساختی کلیدی برای رفع بار بیماری های مزمن است که WHO آن را به عنوان یک اولویت اصلی بین المللی در نظر می گیرد، وی افزود: حتی اگر در زمینه پزشکی بازساختی پیشرفت قابل توجهی هم داشته باشیم، برای اطمینان از انتقال ایمن و به موقع مداخلات مبتنی بر شواهد به بیماران كه بسیاری از آنها تمام گزینه های درمانی موجود را بدون نتیجه امتحان کرده و به پایان رسانده اند، باید اقدامات بیشتری انجام شود."

سه نویسنده این مقاله، محققان سیاست گذار علمی انجمن بین المللی تحقیقات سلول های بنیادی (ISSCR)[1]و اعضای رسمی کمیته سیاست های عمومی ISSCR هستند. آنها پس از آگاهی از این که بیشتر تلاش ها در این زمینه معطوف به اقدامات بازاریابی کلینیک های ارائه دهنده شده است، و تمرکز بسیار کمتری بر تشدید مقررات و اجرای قانون برای رسیدگی به این موضوع از نقطه نظر جهانی شده است تصمیم گرفتند که این مقاله را بنویسند. این تفسیر چندین پیشنهاد ویژه ارائه می دهد؛ از جمله هماهنگی در تعاریف نظارتی در مورد سلول های بنیادی و داروهای بازساختی، همچنین بر اهمیت برقراری تعادل بین شواهد علمی نشان دهنده ایمنی و کارایی سلول های بنیادی و محصولات بازساختی با نیازهای بیمار نیز تاکید کرده اند.

 آنها معتقدند که بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری های مزمن که مایل به امتحان محصولات پزشکی بازساختی هستند، از درمان های دارویی متداول خسته شده اند و گزینه مناسب دیگری نیز ندارند، لذا ما باید هدف خود را در فراهم کردن مسیرهایی قرار دهیم تا بیماران بتوانند مداخله پزشکی بازساختی مبتنی بر شاهد را به عنوان گزینه های احتمالی در مواردی که نظارت وجود دارد، به ویژه در شرایطی که جایگزین مناسبی باقی نمانده باشد، در نظر بگیرند.

نویسندگان در این مقاله نوشته اند کهWHO ، كه پیش از این یك كمیته مشورتی متخصص برای ایجاد استانداردهای جهانی مدیریت و نظارت بر ویرایش ژنوم انسان ایجاد كرده است، می تواند كمیته مشابهی برای رسیدگی به توسعه درمان های سلول های بنیادی اثبات نشده ایجاد كند. آن‌ها معتقدند که این کمیته می تواند هماهنگی بیشتر بین استانداردهای نظارتی را تقویت کنند و کشورهای عضو را متقاعد کند که این موضوع را در دستور کار بهداشت عمومی خود قرار دهند. همچنین با ایجاد ابزارهای آموزشی و ارتباطی، آگاهی پزشکان و بیماران در مورد خطر موارد ثابت نشده سلول درمانی را افزایش دهند.

محمد ابوالعینین می گوید: گسترش جهانی درمان اثبات نشده با سلول های بنیادی، منعکس کننده شکاف های اساسی در سیستم بین المللی برای پاسخ به بحران های بهداشتی است که می تواند زندگی هزاران بیمار را در معرض خطر قرار دهد. به همین دلیل اقدامات فوری برای افزایش ظرفیت نظارتی در سطح همه کشورها برای شناسایی و پاسخ سریع به این بحران مورد نیاز است.

نویسندگان همچنین تدوین یک مکانیسم نظارتی فعال برای شناسایی و تحلیل اطلاعات مربوط به کلینیک های مشکوک انجام دهنده این روش ها و به اشتراک گذاشتن این اطلاعات با مردم به منظور افزایش آگاهی شان را پیشنهاد می کنند. همچنین تدوین اقدامات قانونی مناسب برای برخورد با آنها را ضروری دانسته اند. اهمیت برنامه های آموزشی برای بیماران و پزشکان در مورد قابلیت واقعی سلول های بنیادی و مسیرهای نظارتی که برای توسعه این درمان های امیدوارکننده وجود دارد، نیز در این مقاله یادآوری شده است.

پایگاه اطلاع رسانی بنیان نیز امید دارد با اجماع جهانی برای تعریف و نظارت دقیق بر درمان های مبتنی بر سلول، امید ایجاد شده برای درمان بیماری هایی که تا به امروز راهکار درمانی کارآمدی نداشته اند دست آویز سود جویان نگردد.

پایان مطلب/

لینک منبع:

DOI:https://doi.org/10.1016/j.stemcr.2021.05.004