به گزارش بنیان، مطالعات نشان داده است که زایمان زودرس خطر ابتلا به اختلالات طیف اتیسم و سایر مشکلات رشد را به ویژه در مردان افزایش می دهد. هرچه نوزاد نارس تر باشد، احتمال نقص حرکتی یا شناختی بیشتر است.

یک مطالعه جدید در دانشگاه کلمبیا، روی موش‌ها نشان می دهد که از دست دادن هورمون جفت می تواند یکی از عوامل مؤثر بر سلامت اعصاب باشد که مغز در حال رشد در نیمه دوم بارداری به طور معمول به آن دچار می شود. این مطالعه به تازگی در مجله Nature Neuroscience منتشر شده است. این نخستین باری است که شواهدی مستقیم از فقدان هورمون جفت ارائه می شود که رشد طولانی مدت مغز را دستخوش تغییر قرار می دهد.

در این مطالعه، محققان دریافتند که با کاهش مقادیر یک هورمون واحد، به نام آلوپرگنانولونALLO ، در جفت تغییرات مغزی و رفتاری در فرزندان پسر ایجاد می شود که شبیه تغییراتی است که در برخی از افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم مشاهده شده است. این هورمون از مشتقات پروژسترونی تعدیل کننده‌ی گیرنده‌ی GABA_A است. این هورمون جفتی به طور طبیعی در نیمه‌ی دوم بارداری به اوج خود می رسد و در نتیجه‌، فقدان آن منجر به زایمان زودرس می شود.

این مطالعه همچنین نشان داد که تغییرات ساختار مغز و رفتار موش ها با یک تزریق ALLO در اواخر بارداری می تواند قابل پیشگیری باشد و بینش‌های جدید و جالبی را در مورد چگونگی از دست دادن هورمون‌های جفتی که در زایمان زودرس یا به دنبال درست عمل نکردن جفت در دوران بارداری اتفاق می افتد، ارائه می دهد. بنابراین، می تواند منجر به تغییرات ساختاری طولانی مدت در مغز شود که خطر ابتلا به اتیسم یا سایر اختلالات روانپزشکی را افزایش می دهد. خوشبختانه، این اختلالات در صورت تشخیص و درمان زودهنگام قابل پیشگیری هستند.

جفت اندامی است که اکسیژن و مواد مغذی را به جنین می رساند و مواد زائد را دفع می کند. همچنین هورمون هایی از جمله سطوح بالای ALLO در اواخر بارداری تولید می کند که ممکن است بر رشد مغز تأثیر بگذارد.

محققان یک مدل موشی که در آن ژن آنزیم سنتز کننده‌ی ALLO در دوران بارداری از تروفوبلاست آن حذف شده بود، ایجاد کردند. به طوری که برخی از نوزادان در حال رشد در معرض ALLO کافی جفت قرار گرفتند و برخی دیگر اینطور نبودند. اگرچه جنین نر و ماده هر دو در معرض کمبود ALLO بودند، اما تنها موش های نر پس از تولد رفتارهای اتیسم نشان دادند. محققان، رشد مغز و پیامدهای رفتاری بلندمدت را در فرزندان تجزیه و تحلیل کردند.

قسمت های مختلقی از مغز با اتیسم مرتبط هستند؛ اما، اختلالات مخچه از تأیید شده ترین آن هاست. موش های نر فاقد ALLO جفتی دارای تغییرات ساختاری در مخچه بودند، ناحیه ای از مغز که حرکت را هماهنگ می کند و با اتیسم ارتباط دارد، در حالی که سایر موش ها اینطور نبودند. کاهش ALLO منجر به تغییرات مخچه و رفتارهایی شبیه به اتیسم شد. به علاوه، ضخیم شدن غلاف میلین، پوشش چربی را که از فیبرهای عصبی محافظت می کند و انتقال پیام عصبی را سرعت می بخشد، مشاهده شد. همان نوع ضخیم شدن نیز به طور گذرا در مخچه برخی از پسران مبتلا به اوتیسم رخ می دهد.

محققان همچنین دریافتند که میزان ضخامت میلین در موش های نر نوجوان با رفتار غیرطبیعی ارتباط دارد. هرچه غلاف ضخیم تر می شد؛ موش های نر بیشتری رفتارهای اتیسم مانند کاهش روابط اجتماعی و فعالیت های تکراری را نشان می دادند.

یافته ها راهی جدید برای درک عملکرد ضعیف جفت ارائه می دهد. تغییرات ظریف اما مهم دوران بارداری یا پس از زایمان ممکن است باعث ایجاد اختلالات عصبی-رشدی شود که کودکان بعداً در زندگی تجربه می کنند.

برای تعیین اینکه آیا تغییرات مشابهی در نوزادان رخ می دهد یا خیر، محققان بافت های مخچه پس از مرگ نوزادان نارس پری ترم و نارس ترم را که به زودی پس از تولد فوت کرده بودند، مورد بررسی قرار دادند. تجزیه و تحلیل این بافت های انسانی نشان داد که تغییرات مشابهی در پروتئین های مغز مخچه نوزادان پسر متولد شده نارس در مقایسه با نوزادان کامل پسر وجود دارد.

این مطالعه اولین گام مهم در درک چگونگی کمک هورمون های جفت به پیامدهای عصبی-رفتاری خاص انسان است. همچنین، پتانسیل درمانی ALLO در مدل پیش بالینی مورد آزمایش قرار گرفت. محققان دریافتند که فرزندان موش هایی که در اواخر بارداری یک بار تزریق ALLO انجام دادند، رفتارهای مشابه با اتیسم کمتری داشتند. نتایج مشابهی پس از تزریق موسیمول، دارویی که عملکرد گیرنده های GABA را افزایش می دهد، مشاهده شد. سطح پروتئین میلین در مخچه در حال تکامل نیز با درمان به حالت عادی بازگشت.

تشخیص زمانی که سطح کلیدی هورمون ها غیرطبیعی است و فهمیدن چگونگی و زمان تنظیم این سطوح، فرصتی برای مداخله ایجاد می کند. انجام مطالعات حیوانی بیشتر و اندازه گیری سطح هورمون در مادران و نوزادان، ممکن است منجر به امکان درمان زودهنگام برای کاهش یا جلوگیری از اختلالات شناختی و رفتاری طولانی مدت در جنین و نوزادان پرخطر شود.

پایان مطلب/

لینک منبع:

https://www.nature.com/articles/s41593-021-00896-4

https://neurosciencenews.com/allo-placenta-asd-19129/