به گزارش بنیان، افزایش سرعت واکسیناسیون و ارائه‌ی راهکارهای درمانی مؤثر در سرتاسر دنیا شرایط را برای نزدیک شدن به پایان همه گیری کرونا بیش از پیش فراهم کرده است. با این حال هنوز پیشگیری از ابتلا به این بیماری و بالا بردن سیستم ایمنی بهترین راهکار برای مقابله با این بیماری محسوب می شود. تا پیش از این نیز مصرف مکمل های حاوی مواد معدنی و اسیدهای چرب مفید در کنار ویتامین ها برای مواردی چون تقویت سیستم ایمنی در میان افراد جامعه رایج بود. از این رو، در ادامه به بررسی نقش احتمالی این مواد در بیماری خواهیم پرداخت.

اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3، از انواع چربی های غیر اشباع هستند. از بین آن ها اثرات ایکوزاپنتانوئیک اسید و دوکوزاهگزانوئیک اسید بر سیستم ایمنی و التهاب به خوبی شناخته شده است. امگا 3، اثرات مهاری بر همانندسازی ویروس آنفلونزا دارد و به نظر می رسد بتواند اکسیژن رسانی را در مبتلایان به کووید-19 بهبود دهد. از سویی دیگر، مطالعاتی نیز مبنی بر وجود اثرات امگا 3 بر افزایش التهاب و استرس اکسیداتیو و بالا رفتن احتمال آسیب به غشای سلول ها در مبتلایان به کووید-19 وجود دارد. به همین علت، مصرف آن ها در دوز های بالا نیاز به مطالعات بیشتر داشته و توصیه نمی شود.

روی یا زینک
روی یکی از کوفاکتور های مهم در بسیاری از فرآیند های بیولوژیکی و عامل حیاتی در عملکرد سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی در پاسخ به عفونت ویروسی است. کمبود روی باعث افزایش سایتوکاین های التهابی و تغییر شکل بافت ریه می شود. به علاوه، تغییر در عملکرد سد سلولی سلول های اپی تلیال بافت ریه با افزایش IFN-ɣ و TNF-α از نشانه های کمبود زینک می باشد.
زینک نقش مهمی در فعالیت نوتروفیل ها، سلول های NK و سلول های T که CD4 و CD8 نیز دارد. به نظر می رسد زینک در کاهش همانندسازی و رونویسی کروناویروس نقش دارد. روی در غلظت های اپتیمال اثرات ضد التهابی را با تعدیل پاسخ سیستم ایمنی نشان داده است. از طرفی، کمبود روی منجر به نقص سیستم ایمنی و افزایش احتمال ابتلا به بیماری های عفونی به علت اختلال فعالیت سلول های NK و نوتروفیل/ ماکروفاژ، سلول های T و فعالیت کمپلمانی می شود. مطالعات نشان می دهند که مصرف مکمل زینک برخی از برخی علائم مربوط به کووید از جمله علائم مربوط به سیستم تنفسی تحتانی را کاهش می دهد که ممکن است به علت اثرات آن بر مهار viral coating، اتصال و همانندسازی ویروس کرونا باشد. به علاوه روی در عملکرد بعضی داروهای به کار رفته در درمان کووید-19 نقش کلیدی ایفا می کند.

منیزیم
منیزیم با تنظیم عملکردهای مختلف مانند اتصال سلول های ایمنی، سنتز ایمونوگلوبولین، اتصال لنفوسیت ایمونوگلوبولین M یا همان IgM، لیز سلولی وابسته به آنتی بادی و پاسخ ماکروفاژ‌ها به لنفوکین ها نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی ایفا می کند. به علاوه، برخی از مطالعات in vitro و in vivo نشان می دهد که منیزیم نقش مهمی در پاسخ ایمنی در برابر عفونت های ویروسی دارد. همچنین، پژوهشی در سنگاپور نشان داد که ترکیب ویتامین D، منیزیم و ویتامین B12 می تواند میزان پیشرفت بیماری را در بیماران مسن مبتلا به COVID-19 به علت اثر محافظتی در برابر عفونت دستگاه تنفسی و پایین آوردن سطوح سایتوکاین های پیش التهابی، کاهش دهد.

آهن
آهن عنصری مهم در عملکرد آنزیم های حیاتی لازم برای فعالیت سیستم ایمنی است. همچنین آهن به عنوان یک عامل مداخله گر در استرس اکسیداتیو اثرات ضد میکروبی قدرتمندی دارد. بنابراین، کمبود آهن باعث کاهش فعالیت NK و لنفوسیت ها می شود. از سویی دیگر، مقادیر اضافی آهن اثرات سمی بر سلول می گذارد. به همین علت، به نظر می رسد که آهن در مقادیر اپتیمال سیستم ایمنی را در شرایط مطلوب عملکردی قرار می دهد.

مس
این عنصر با وجود این که به مقدار بسیار نا چیز در بدن موجود است؛ اما، نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی بر سلول های NK، ماکروفاژ، نوتروفیل و مونوسیت دارد. کمبود مس منجر به اختلال سیستم ایمنی و افزایش احتمال عفونت ویروسی می شود. از طرفی مقادیر بالای مس نیز ممکن است با اثرات منفی بر سیستم ایمنی همراه باشد. مطالعات نشان می دهند که مس پروتئین های اساسی در همانندسازی SARS-CoV-1 را مسدود می کند. هم چنین اثرات ضد ویروسی را از طریق بهبود عملکرد سیستم ایمنی علیه عفونت ویروسی و اتصال مستقیم با ویروس می گذارد. بنابراین، به نظر می رسد که مس با تعدیل سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی در پیشگیری و درمان کووید بتواند مؤثر باشد. ولی، همچنان مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.

سلنیوم
سلنیوم نیز به مقدار بسیار ناچیز در بدن وجود دارد و در تمایز، تکثیر و عملکرد طبیعی اجزای متعدد سیستم ایمنی ذاتی دخیل است. به علاوه، از اجزای سیستم آنتی اکسیدانی نیز محسوب می شود و در تولید آنتی بادی نیز دخالت دارد. بنابراین، کاهش مقادیر سلنیوم با کاهش کشندگی سلول های NK و کاهش عملکرد آنتی بادی سلول های ایمنی همراه است. لذا، مصرف مکمل سلنیوم در مقابله با کووید-19 توصیه شده است.

ید
ید یک در مقادیر بسیار ناچیز در بدن یافت می شود و مسئول تولید هورمون های تیروئید است و نقش مهمی در رشد عصبی در دوران بارداری نیز ایفا می کند. این عنصر در مخاط تنفسی، بزاق و مجاری تنفسی به عنوان یک ماده‌ی ضد ویروس عمل می کند. شواهد نشان دهنده‌ی افزایش چشمگیر فعالیت ضد ویروسی سیستم ایمنی ذاتی به منظور رساندن ید به مخاط راه هوایی است. علاوه بر این، دوز بالای مکمل ید خطر ابتلا به ویروس سینسیتیال تنفسی را کاهش می دهد و دفاع سیستم اکسیداتیو مخاط را بهبود می بخشد. به همین جهت، ید می تواند به عنوان گزینه‌ای برای مقابله با عفونت SARS-CoV-2 مورد استفاده قرار گیرد.

لازم به ذکر است که مواد فوق با مصرف مواد غذایی تازه و ایجاد تنوع غذایی در وعده های مختلف و همچنین رعایت سبک زندگی سالم در دسترس بدن قرار خواهند گرفت و الزامی برای مصرف حتمی مکمل ها وجود ندارد. در ضمن، مکمل ها نیز مانند سایر داروها باید پس از مشورت با پزشک و یا داروساز به طور منطقی مورد مصرف قرار گیرند تا علاوه بر استفاده از مقدار مورد نیاز روزانه، از نحوه ی مصرف آن ها نیز آگاه شوید.
پایان مطلب/

لین منبع:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33308613/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32784601/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8190991/