به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، تحقیقات جدید کلینیک کلیولند نشان داد که داروهایی که در اصل برای کمک به درمان بیماری آلزایمر طراحی شده‌اند، ممکن است در درمان گلیوبلاستوما، شایع‌ترین و کشنده‌ترین نوع تومور مغز مؤثر باشند. این یافته‌ها به تازگی در ژورنال Nature Cancer منتشر شد.

داروهای مهار کننده‌ی آنزیم (BACE1) cleaving enzyme-1 β-site amyloid precursor protein از داروهای کاندیدا‌ در درمان بیماری آلزایمر هستند. این آنزیم در مرحله‌ی جدا شدن پیش ساز پروتئین آمیلوئید و تولید آمیلوئید بتا نقش دارد که در نهایت منجر به تشکیل پلاک های آمیلوئید بتا می شود. البته، کارایی این داروها در مطالعات بالینی ضعیف گزارش شده است.

آنزیم BACE1 در نوعی از سلول‌های ایمنی تحت عنوان ماکروفاژ‌های مرتبط با تومور یا (TAMs) Tumor associated macrophages نیز بیان می شود که در ریز محیط تومور یا اجزای سلول‌های غیر سرطانی تومور‌های جامد (Solid tumors) یافت می‌شود. سلول‌های TAM به ویژه به مقادیر زیاد در گلیوبلاستوما، نوعی بدخیم از سرطان مغز، یافت می‌شود. بنابراین، این ایده که مهار کننده‌های آنزیم BACE1 می‌توانند در درمان یا پیشگیری از گلیوبلاستوما نقش داشته باشند، مطرح شد.

به طور کلی دو نوع اصلی از سلول‌های TAM وجود دارد. اما، اغلب این سلول‌ها در پیشرفت ایجاد تومور (pTAM) و ایجاد مقاومت به درمان نقش دارند. این درحالی است که برخی از این سلول‌ها مهار کننده‌ی تومور (sTAM) هستند. محققان معتقدند که ایجاد تعادل در فعالیت این دو نوع سلول به گونه‌ای که سلول‌های مهار کننده افزایش یابند ممکن است راهکار‌های درمانی جدیدی را در درمان گلیوبلاستوما ارائه دهد. داروی تحقیقاتی BMK1 (Verubecestat) در دسته‌ی مهار کننده‌های آنزیم BACE1 است. این دارو با باز برنامه ریزی سلول‌های ماکروفاژ pTAM به سلول‌های sTAM می تواند با افزایش فاگوسیتوز در از بین بردن سلول‌های تومور از جمله سلول‌های گلیوما که نوع به خصوصی از سلول‌های سرطانی با قابلیت خود نوسازی و گسترش تومور هستند، عمل کنند. استفاده‌ی همزمان Verubecestat با دوز پایین رادیوتراپی به علت سینرژیسم نتایج بهتری را با افزایش نفوذ TAM به تومور و مهار رشد بدخیمی نشان داد.

هنوز مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است. با این حال نتایج حاکی از توانایی تبدیل pTAM به sTAM ممکن است به علت فعالیت سه مولکول IL-6، sIL-6R و STAT3 باشد. این مولکول‌ها به همراه آنزیم BACE1 در مقادیر زیادتری در pTAM نسبت به sTAM بیان می شوند و یک آبشار سیگنالینگ تضمین کننده‌ی فعالیت پیش سرطانی pTAM  را فعال می‌کنند. از این رو، مهار آنزیم BACE1 منجر به اختلال در این مسیر سیگنالینگ می‌شود.

در گذشته، این دارو در مطالعات بالینی برای آلزایمر مورد بررسی قرار گرفته است. به همین جهت، محققان با چالش های کمتری برای گذر از مرحله‌ی پیش بالینی به مرحله ی بالینی رو به رو خواهند بود.

نتایج این مطالعه رویکرد درمانی امیدوارکننده‌ای را برای تقویت درمان مبتنی بر ماکروفاژ برای تومورهای بدخیم ارائه می‌کند.

پایان مطلب/

لینک منبع

https://neurosciencenews.com/bace1-inhibitor-glioblastoma-19706/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31347728/

https://www.nature.com/articles/s43018-021-00267-9