به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، در سال‌های اخیر ایمونوتراپی (Immunotherapy) که از سیستم ایمنی طبیعی بدن برای مبارزه با بیماری‌ها استفاده می‌کند، انقلابی در درمان سرطان‌های تهاجمی ‌و کشنده ایجاد کرده است. اما اغلب، این درمان‌ها - به‌ویژه درمان‌هایی که مبتنی بر سلول‌های ایمنی هستند- باید برای هر بیمار به‌طور جداگانه طراحی شوند، که منجر به بالا رفتن هزینه‌ می‌شود و قیمت آن‌ها را به صدها هزار دلار می‌رساند.

اکنون در مطالعه‌ای که در Cell Reports Medicine منتشر شده است، محققان دانشگاه کالیفرنیا لس آنجلس (UCLA) اعلام کردند که با استفاده از سلول‌های ایمنی نادر اما قدرتمندی که به طور بالقوه می‌توانند در مقادیر زیاد تولید شوند، برای دوره‌های طولانی ذخیره شوند و به شکل بی‌خطر برای درمان طیف وسیعی از بیماران مبتلا به سرطان‌های مختلف استفاده شوند؛ یک گام مهم رو به جلو در توسعه‌ی ایمونوتراپی سرطان برداشته‌اند.

برای این مطالعه، دکتر یانگ و همکارانش، بر روی سلول‌های T کشنده طبیعی ثابت یا سلول‌های iNKT تمرکز کردند، نه تنها به دلیل قدرت و کارایی‌ منحصر این نوع سلول، بلکه به این دلیل که خطر ابتلا به بیماری پیوند در مقابل میزبان (GVHD) را نیز ندارند. GVHD، زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های پیوندی به بدن گیرنده حمله می‌کنند. به همین دلیل است که بیشتر ایمنوتراپی‌های مبتنی بر سلول باید برای هر بیمار به طور ویژه، تولید شوند.

این دانشمندان، روش جدیدی را برای تولید تعداد زیادی سلول‌ iNKT با استفاده از سلول‌های بنیادی خونساز ابداع کردند که می‌توانند خودنو‌سازی کنند و انواع سلول‌های خونی و ایمنی را تولید کنند. این تیم از سلول‌های بنیادی به دست آمده از چهار نمونه خون بند‌ناف اهدایی و هشت نمونه خون محیطی استفاده کردند.

بر اساس یافته‌های این تیم، یک واحد خون‌بند‌ناف می‌تواند تا 5000 دوز و یک واحد خون محیطی تا سیصد هزار دوز سلول را تولید کند. در این بازده، هزینه تولید محصولات سلولی می‌تواند به طور چشمگیری کاهش یابد.

محققان، ابتدا با استفاده از روش‌های مهندسی ژنتیک، سلول‌های بنیادی خونساز (HSC) را برنامه‌ریزی کردند تا به سلول‌های iNKT تبدیل شوند. سپس، این سلول‌های بنیادی مهندسی‌شده را در ارگانوئیدهای تیموس مصنوعی قرار دادند. پس از هشت هفته در ارگانوئیدها، هر سلول بنیادی، به طور متوسط صد‌هزار سلول iNKT تولید کرد. تیموس، اندامی‌تخصصی است که سلول‌های T به طور طبیعی در آن بالغ می‌شوند. سپس سلول‌های به‌دست‌آمده را- سلول‌های iNKT حاصل از سلول‌های بنیادی خونساز مهندسی شده (سلول‌های HSC-iNKT ) از نظر توانایی‌ آنها در مبارزه با سرطان با سلول‌های سیستم ایمنی بدن به نام سلول‌های کشنده طبیعی یا سلول‌های NK (natural killer cells) آزمایش کردند. محققان دریافتند که در شرایط آزمایشگاهی، سلول‌های HSC-iNKT در کشتن چندین نوع سلول تومور انسانی- از جمله سرطان خون، ملانوما، سرطان ریه، سرطان پروستات و سلول‌های مولتیپل میلوما- به طور قابل توجهی بهتر از سلول‌های NK بودند. حتی مهم‌تر از آن، سلول‌های HSC-iNKT  پس از منجمد و ذوب شدن، کارآیی خود را در کشتن تومور حفظ کردند، که یک نیاز ضروری برای توزیع گسترده‌ی روش سلول درمانی در قفسه داروخانه‌ها است.

محققان، در مرحله‌ی بعد، سلول‌های HSC-iNKT را به گیرنده آنتی ژن کایمریک (CAR) مجهز کردند، یک مولکول تخصصی که در برخی از ایمنوتراپی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد تا سلول‌های ایمنی را قادر به شناسایی و از بین بردن نوع خاصی از سرطان کند. در این مورد، آنها نوعی CAR  را به سلول‌های HSC-iNKT اضافه کردند که پروتئینی که در سلول‌های مولتیپل میلوما یافت می‌شود را هدف قرار می‌دهد. آنها سپس توانایی سلول‌ها را برای مبارزه با تومورهای مولتیپل میلوم انسانی که به موش پیوند زده شده بود، آزمایش کردند. سلول‌های HSC-iNKT مجهز به CAR تومورهای مولتیپل میلوما را از بین بردند و موش‌هایی که تحت این درمان قرار گرفتند عاری از تومور ماندند و هیچ نشانه ای از عوارضی مانند GVHD در طول زندگی خود نشان ندادند.

دانشمندان امیدوارند این پیشرفت، تولید انبوه درمان‌های مبتنی بر سلول و در نهایت، امکان توسعه بالینی و تجاری آن را ممکن سازد.

پایان مطلب/

لینک منبع: https://www.cell.com/cell-reports-medicine/fulltext/S2666-3791(21)00317-7?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS2666379121003177%3Fshowall%3Dtrue