یادداشت
پیوند سلولهای بنیادی خونساز در آستانه تحولی عظیم؛ تولید نخستین محصول سلولی آماده مصرف
تولید سلولهای بنیادی خونساز به صورت " آماده برای مصرف (Off-the-shelf)"، باعث دسترسی سریع، وسیع و دائمی بیماران نیازمند به پیوند، بدون نیاز به تطابق HLA شده است.
امتیاز:
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بنیان، پیوند سلولهای بنیادی خونساز، روش درمانی بالقوهای برای بیماریهای حاد خونی است. اما مشکل پیوند این است که بیماران به سلولهایی از اهداکنندگان با سیستم ایمنی سازگار ( با HLA منطبق) نیاز دارند. شرکت درمانی Garuda بر این باور است که ممکن است بتواند راهحلی برای این مشکل پیدا کند؛ لذا توانسته برای چشمانداز درمانی خود، سرمایهگذاران را جذب و متقاعد نماید.
سلولهای بنیادی خون یا سلولهای بنیادی خونساز میتوانند به انواع سلولهای خونی از جمله سلولهای سفید، قرمز و پلاکتی تبدیل شوند. در حال حاضر، ارائهدهندگان خدمات بهداشتی و درمانی سعی میکنند اهداکنندگانی سازگار با سیستم ایمنی فرد بیمار را بیابند یا از سلولهای خود فرد بیمار استفاده کنند تا شانسی در موفقیت روشهای درمانی با سلولهای بنیادی داشته باشند. اگرچه، کیفیت سلولهای اهداکننده اغلب ضعیف است؛ زیرا سلولهای بنیادی ممکن است در طول مدت ذخیرهسازی آسیب دیده باشند، یا اینکه ضعیف شده و یا خیلی قدیمی باشند. گاهی اوقات هم ممکن است تعداد آنها برای شروع درمان کافی نباشد. اگر پلتفرم Garuda، همانطور که انتظار میرود عمل کند، این شرکت در آینده کار ذخیرهسازی سلولهای بنیادی را متوقف خواهد کرد؛ و این بدان معناست که افراد مبتلا به بیماریهایی مانند سلول داسی شکل، بتا تالاسمی، نارسایی مغز استخوان و سرطانهای خون، میتوانند زندگی جدیدی را با پلتفرم نوین درمانی Garuda آغاز نمایند. اساس تئوری درمانی Garuda، تبدیل سلولهای بنیادی پرتوان به سلولهای بنیادی خونساز خود تجدید شونده است. لذا محققان این پروژه، گروهی از داوطلبان را برای کمک به ایجاد بانک سلولهای بنیادی پرتوان جذب کردند تا بتوانند سلولهای آنها را به سلولهای بنیادی خونساز مورد نیاز برای درمان تبدیل نمایند.
نسل سوم محصولات سلولهای بنیادی (یعنی سلولهای بنیادی off-the-shelf)، نسل جدیدی از محصولات سلولهای بنیادی است که از نظر تئوری میتوانند محدودیتهای محصولات سلولهای بنیادی نسل اول (بخشهای غنی شدهی سلولهای بنیادی) و دوم (سلولهای بنیادی خالص) را برطرف کنند. نسل سوم محصولات سلولهای بنیادی، در واقع سلولهای بنیادی آلوژن هستند. این سلولها در شرایط آزمایشگاهی برای مدت زمان طولانی گسترش مییابند تا تعداد بیشتری از سلولهای بنیادی را تولید کنند؛ سپس در دوزهای آماده برای استفاده در آینده، ذخیره میشوند.
Garuda ، شرکتی واقع در ایالات متحده است که در سال 2021 با تأمین مالی بیش از 72 میلیون دلار، تأسیس گردید و درمان با سلولهای بنیادی خونی پایدار و آماده برای مصرف (off- the-shelf) را توسعه میدهد. این شرکت از طریق حذف نیاز کامل به سلولهای اهداکننده، خود را از سایر شرکتها متمایز نموده است. Garuda، در حال توسعه پلتفرم سلولهای بنیادی خونساز (HSC) "آماده برای مصرف" است که سبب میشود وابستگی به سلولهای اهداکننده یا بیمار از بین برود. پلتفرم Garuda در واقع برای تولید سلولهای بنیادی خونی خودنوساز (خود تجدید شونده) و آماده برای مصرف طراحی شده است تا بیماران را با دسترسی سریع و وسیعی در حوزهی درمان سلولهای بنیادی خونی به شکلی سازگار، پایدار، بدون ترانسژن و با HLA منطبق، روبرو سازد.
در حال حاضر، بیمارانی که به دنبال پیوند سلولهای بنیادی خون هستند، باید اهداکنندهی انسانی مناسبی را به عنوان منبع سلولهای بنیادی خونساز پیدا کنند. متأسفانه، بیماران با اقلیت نژادی و یا دارای نژادهای مختلط، با موانع بیشتری نسبت به بیماران سفیدپوست در یافتن سلولهای بنیادی خونی مناسب یا دارای تطابق مواجه میشوند. مانند پیوند مغز استخوان، فناوری Garuda، این پتانسیل را دارد که بیش از 70 بیماری مختلف را برطرف کرده و احتمالاً درمان نماید. همچنین بر بسیاری از محدودیتهای شیوههای فعلی غلبه میکند و به طور بالقوه میتواند گزینههای درمانی را صرفنظر از پیشینه نژادی بیماران، به آنها ارائه نماید. حذف نیاز به سلولهای بنیادی فرد اهداکننده یا سلولهای خود بیمار برای پیوند، با توجه به توانایی بهرهبرداری از مهندسی سلولهای بنیادی به دست آمده، پیوند سلولهای بنیادی خون را همگانی کرده و تضمین میکند که این درمان حیاتی، میتواند برای هر بیمار واجد شرایط پیوند مغز استخوان در دسترس باشد. فناوری بکار گرفته شده در این پلتفرم، هنوز فاش نشده است، ولی داده های اولیه پیشبالینی نشان میدهد که این روش کار میکند و اثربخش است.
پایان مطلب/
:Ref
- lic, D. and M. Liovic, Industry updates from the field of stem cell research and regenerative medicine in January 2021. Regenerative medicine, 2021. 16(5): p. 423-429.
- https://www.nhlbi.nih.gov/news/2021/could-new-stem-cell-technology-eliminate-need-donors-cells.
- Van Pham, P., H.T. Nguyen, and N.B. Vu, Evolution of stem cell products in medicine: future of off-the-shelf products. Stem cell drugs-a new generation of biopharmaceuticals, 2018: p. 93-118.