به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، ریزش بین 50 تا 100 تار مو در روز طبیعی است و اغلب بدون اینکه متوجه شویم، رخ ‌‌می‌دهد. بنابراین، جای نگرانی نیست؛ اما، ریزش مو در کنار علل ژنتیکی ‌‌می‌تواند نشانه‌ای از‌ یک وضعیت پزشکی باشد و به دلایل مختلف اتفاق بیافتد. ابتلا به کم خونی، اختلالات سوء جذب، بیماری‌‌های هورمونی، مصرف برخی داروها، کمبود مواد مغذی لازم برای رشد مو‌‌‌ها و شرایط بحرانی چون استرس از علل ریزش مو هستند. انواعی از مواد معدنی، ویتامین ها، لیپید‌‌‌ها و ترکیبات طبیعی متفاوتی برای افزایش رویش مو گزارش شده است. در ادامه، ترکیبات گیاهی رایج که به ویژه در ریزش مو آندروژنیک مطرح هستند را بررسی ‌‌می‌کنیم.

پیاز (Allium cepa) و سیر (Allium sativum)

سیر به صورت سنتی از زمان‌‌های قدیم در درمان کچلی ناحیه‌ای (spot baldness) به کار ‌‌می‌رفته است. ماده‌ی فعال مؤثر در سیر ترکیبی از اسیدآمینه‌‌های حاوی سولفور به نام aliin است که بر اثر استرس فیزیکی و آزاد سازی آنزیم‌‌‌ها به allicin تبدیل ‌‌می‌شود. اثرات طبی سیر مربوط به آلیسین است. به نظر ‌‌می‌رسد، اثرات تعدیل کنندگی سیستم ایمنی باعث بهبود بیماری خود ایمنی کچلی ناحیه‌ای ‌‌می‌شود. ژل سیر با ایجاد اثرات طولانی مدت در کچلی کاربرد دارد. از آن جایی که ترکیبات موجود در پیاز شباهت زیادی به ترکیبات موجود در سیر دارد؛ مشاهده شده است که آب پیاز باعث افزایش رشد مو پس از 2 هفته ‌‌می‌شود.

چای (Camellia sinensis)

گیاه چای سرشار از انواع کاتشین‌‌‌ها چون کاتشین، گلاکتوکاتشین، اپی کاتشین، اپی کاتشین گالات و اپی گالوکاتشین گالات است. اثرات آنتی اکسیدانی و تحریک کنندگی چای بر رشد سلول‌‌های کراتینوسیت در اپی درم گزارش شده است. هم چنین، به نظر ‌‌می‌رسد اثرات مهارکنندگی بر آنزیم 5 آلفا ردوکتاز نیز دارد که ناشی از اپی گالوکاتشین گالات است. اپی گالوکاتشین گالات با طولانی کردن فاز آناژن و تحریک رشد مو با افزایش تکثیر سلول‌‌‌ها و مهار آپوپتوز dermal papilla از ریزش مو جلوگیری ‌‌می‌کند. ترکیبات پلی فنولی چای نیز اثرات مفید بر افزایش رشد مو دارند.

کدو حلوایی (Cucurbita papo)  

روغن تخم کدو غنی از اسید‌‌های چرب، بتاکاروتن، لوتئین، گاما و بتا توکوفرول، اسکوالن و فیتواسترول است. مطالعات نشان دهنده‌ی اثرات روغن کدو تنبل بر درمان‌‌ هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات علامت دار است. به نظر ‌‌می‌رسد، این کار با مهار آنزیم 5 آلفا ردوکتاز توسط فیتواسترول‌‌‌ها انجام می‌شود.

جنسینگ (Panax ginseng)

گیاه جنسینگ حاوی ginsenoside است و اثرات متعدد تسکین دهندگی، افزایش انرژی و بهبود قوای بدن را دارد. دو نوع ریشه جنسینگ سفید و قرمز بیشتر کاربرد دارند که به لحاظ نحوه‌ی فرآوری با هم تفاوت دارند. جنسینگ قرمز ماده‌ی فعال بیشتری نسبت به سفید دارد و بنابراین،  اثرات فیزیولوژیکی قوی دارد. جنسینگ قرمز در درمان کچلی آندروژنیک به کار ‌‌می‌رود. اثرات تسکینی جنسینگ مربوط به گلیکوزیدهای ساپونین مانند ginsenoside است که اثرات تحریکی و مهاری بر سیستم اعصاب مرکزی دارد و ترویج کننده‌ی ایمنی هومورال و سلولی است.

نخل اره (Serenoa Repens) 

نخل اره‌ای (Saw palmatto) متعلق به خانواده‌ی درخت نخل است که اثرات شناخته شده در درمان هایپر پلازی خوش خیم پروستات BPH دارد. اثرات آن بر ریزش مو هنوز به درستی مشخص نشده است. عصاره‌ی خشک میوه‌ی گیاه حاوی فیتواسترول و فلاونوئید است که اثرات ضد آندروژنیک خود را به طور مستقیم با ایجاد اثرات مهاری بر گیرنده‌‌های سیتوپلاس‌‌می‌DHT و آندروستن دی ال و به طور غیر مستقیم با مهار 5 آلفا ردوکتاز دارد. به علاوه، فعال کننده‌ی رسپتور‌‌های استروژن است که میتوز ماتریکس را با فعال کردن آدنیلات سیکلاز تحریک ‌‌می‌کند و بنابراین فاز کاتاژن را به حالت طبیعی نگه ‌‌می‌دارد و فاز آناژن را نگه ‌‌می‌دارد.

ترکیب اسانس‌‌های آویشن، اسطوخدوس (لوندر)، رزماری و سدر اطلسی نیزبه صورت سنتی در درمان کچلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. گیاه رزماری نیز Rosmarinus officinalis با بهبود گردش خون مویرگی و اثرات ضد آندروژنی در جلوگیری از ریزش مو نقش دارد.

پایان مطلب/

لینک منابع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hair-loss/symptoms-causes/syc-20372926

https://www.nhs.uk/conditions/hair-loss/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31680216/