به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، پلوئیدی اصطلاحی است که مجموعه کامل کروموزوم‌ها در یک سلول را توصیف می‌کند. در انسان 2 مجموعه کروموزوم وجود دارد که دیپلوئید است. برای حفظ یک گونه  باید سلول‌ها تعداد مناسبی از کروموزوم‌ها را در طول تکامل دریافت کنند. زمانی که یک سلول با کروموزوم‌های خیلی زیاد یا خیلی کم ایجاد می‌شود، به آن آنیوپلوئیدی می‌‌گویند، وضعیتی که بسته به زمینه ممکن است منجر به مشکلات سلامتی شود.

یک مثال شناخته شده از آنئوپلوئیدی، سندرم داون است که در آن ساختار یا تعداد کروموزوم 21 ممکن است در مراحل اولیه رشد دچار اختلال شود. اکنون دانشمندان نشان داده‌اند که سیگنال‌های روده بر حذف سلول‌های حاوی کروموزوم‌های آسیب‌دیده تأثیر می‌گذارند و عدم حذف آن‌ها ممکن است به شرایطی مانند سندروم داون منجر شود.

در مطالعه حاضر، محققان پایداری گامت را در سلول‌های تخم یک مدل کرم نماتد به نام C. elegans بررسی کردند. در شرایط عادی، تنها سلول‌های تخمکی که حاوی کروموزوم‌های دست‌نخورده هستند، می‌توانند در طی تولید مثل جنسی بارور شوند. بدن می‌تواند ناهنجاری‌های کروموزومی را تشخیص دهد و معمولاً سلول‌های دارای کروموزوم‌های نابجا را از طریق فرآیندی به نام آپوپتوز از بین می‌برد.

اما این مطالعه نشان داد که وقتی روده در معرض استرس محیطی قرار می‌گیرد، کنترل کیفیت سلول‌های زایا مختل می‌شود. برای مثال، این استرس می‌تواند ناشی از افزایش دما باشد. سیگنال‌دهی استرس در روده از طریق مسیری به نام PMK-1/p38 انجام می‌شود که آپوپتوز را در سلول‌های زایا تنظیم می‌کند. بنابراین زمانی که این تنظیم شکست بخورد، سلول‌های تخمکی که کروموزوم‌های آسیب‌دیده را حمل می‌‍کنند حذف نمی‌شوند و می‌‌توانند بارور شوند و با این اتفاق فرزندانی با تعداد غیرعادی کروموزوم ایجاد می‌‌شوند که آنئوپلوئید هستند.

سلول‌های تخمک در انسان نیز تحت کنترل کیفیت هستند، بنابراین محققان پیشنهاد کردند که مکانیسم‌های مشابهی ممکن است در افراد وجود داشته باشد. همچنین تصور می‌شود که عوامل محیطی بر کیفیت سلول‌های تخمک در زنان تأثیر می‌گذارد. محققان هنوز در حال یادگیری در مورد چرایی این اتفاق هستند، اما این فرآیند ممکن است نقشی داشته باشد.

پایان مطلب/

لینک منبع:

 https://www.nature.com/articles/s41467-022-28225-8