به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، مهارکننده‌های نقاط  کنترلی،checkpoint، به طور گسترده برای درمان انواع سرطان استفاده می‌شود. با این حال، یکی از عوارض جانبی جدی، بروز دیابت نوع 1 است. اکنون، محققان دانشگاه اوزاکا کشف کرده‌اند که درمان با سلول‌های بنیادی ممکن است از بروز چنین عوارض جانبی ممانعت کند.
یکی از راهبردهایی که توسط آن سلول‌های تومور از شناسایی توسط سیستم ایمنی طفره می‌روند، تنظیم مجدد عواملی است که با سیگنال دهی سلول‌های ایمنی تداخل می‌کنند - فرآیندی که به عنوان checkpoint ایمنی شناخته می‌شود. به عنوان مثال، تنظیم مثبت لیگاند مرگ برنامه ریزی شده 1 (PD-L1) منجر به افزایش اتصال به گیرنده آن (PD-1) روی سلول‌های T سیستم ایمنی می‌شود و فعال شدن سلول‌های T را مهار می‌کند. استفاده درمانی از مهارکننده‌های checkpoint ایمنی می‌تواند این اثرات را معکوس، و نظارت بر سیستم ایمنی و کشتن سلول‌های تومور را بازیابی کند. با این حال، این داروهای ضد سرطان با عوارض جانبی خود ایمنی، از جمله شروع دیابت نوع 1 همراه است.
دیابت نوع 1 یک بیماری خودایمنی جدی است و زمانی ایجاد می‌شود که سطح انسولین تولید شده توسط جزایر لانگرهانس در لوزالمعده به زیر آستانه لازم کاهش یابد و در نتیجه بدن در کنترل سطح قند خون ناتوان می‌شود. چنین بیمارانی به انسولین درمانی وابسته هستند. هنگامی که سلول‌های تولید کننده انسولین به طور کامل از بین می‌روند، کنترل سطح قند خون به شدت به خطر می‌افتد و منجر به عوارض بالینی، کاهش کیفیت زندگی و پیش آگهی ضعیف می‌شود. در حال حاضر استراتژی هایی برای پیشگیری یا درمان دیابت نوع 1 وجود ندارد.
درمان با سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSC) رایج ترین نوع سلول درمانی است. سلول‌های بنیادی مزانشیمی عواملی را ترشح می‌کنند که به بازسازی بافت، فعالیت ضد فیبروز و تعدیل عملکردهای ایمنی کمک می‌کنند. در مطالعه اخیر در دانشگاه اوزاکا، محققان نشان دادند که سلول‌های بنیادی مزانشیمی پتانسیل درمانی در برابر عوارض جانبی مرتبط با سیستم ایمنی دارند. در این مطالعه ابتدا، دیابت را در موش‌ها با تجویز یک مونوکلونال خالص (PD-L1) القا کردند. سپس، سلول‌های بنیادی مزانشیمی مشتق از چربی انسانی را تزریق کرده و سلول‌های ایمنی را در ترشحات پانکراس آنالیز کردند. ممانعت از تعامل PD-1/PD-L1 با آنتی‌بادی ضد PD-L1 منجر به بروز دیابت 64 درصدی در موش‌ها شد، در مقایسه با 19 درصد از زمانی که موش‌ها MSCs نیز دریافت کردند.
مهار برهمکنش PD-1/PD-L1 باعث تغییرات مختلفی در سیستم ایمنی بدن می‌شود که مهم‌ترین آن، تجمع گسترده سلول‌های ایمنی (به ویژه ماکروفاژها) در جزایر لانگرهانس در پانکراس است که تولید انسولین را مختل می‌کند. نتایج این مطالعه نشان داد که سلول‌های بنیادی مزانشیمی به طور موثری از این هجوم سلول‌های ایمنی جلوگیری می‌کنند و در نتیجه از اثرات مضر روی سلول‌های پانکراس جلوگیری می‌کنند. آن‌ها همچنین نشان دادند که سلول‌های بنیادی مزانشیمی فاکتورهایی (مانند اگزوزوم ها) ترشح می‌کنند که از سلول‌های پانکراس در برابر حمله ایمنی محافظت می‌کند. یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهد که پیوند MSC می‌تواند از بروز دیابت مرتبط با درمان سرطان پست ایمنی جلوگیری کند و بنابراین به عنوان یک نوع جدید از درمان سلولی کمکی قابل توجه است.
پایان مطلب/
لینک منبع: 
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35511238/