به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، تیمی ‌به سرپرستی محققان دانشکده پزشکی پرلمن در دانشگاه پنسیلوانیا، از تکنیک‌های پیشرفته‌ای استفاده کردند تا نشان دهند که در منطقه‌ کلیدی حافظه مغز به نام هیپوکامپ، تعداد قابل توجهی نورون‌های منعطف نابالغ در طول عمر انسان وجود دارند. این یافته‌ها که در ماه جاری در ژورنال Nature منتشر شد، امیدوار است که مناقشه طولانی‌مدت در مورد احتمال وجودعصب‌زایی در مغز افراد بزرگسال، یعنی تولید نورون‌های نابالغ جدید در مغز انسان بالغ را حل کند. این کشف، همچنین راه را برای مطالعه‌ی عمیق‌تر عصب‌زایی بزرگسالان و نقش آن در حافظه، رفتار و اختلالات مغزی هموار می‌کند.

بسیاری از پستانداران نورون‌های جدیدی را در طول عمر خود، در مغز خود تولید می‌کنند که در طول زمان، نقش مهمی‌ در انعطاف‌پذیری مغز یا توانایی تغییر و انطباق ایفا می‌کنند. این توانایی ترمیم، به ویژه به هنگامی‌‌ که مغز آسیب می‌بیند بسیار مهم است. کشف این انعطاف‌پذیری، همچنین برای درک بیماری‌هایی مانند آلزایمر که بر حافظه بیمار تأثیر می‌گذارد، مهم است.

وجود عصب‌زایی در بزرگسالان، برای دهه‌ها مورد بحث بوده است. برای تقریباً یک قرن، دانشمندان علوم اعصاب تصور می‌کردند که وقتی مغز پستانداران بالغ شد، هیچ نورون جدیدی در آن تولید نمی‌شود و نورون‌های موجود باید تا پایان عمر دوام بیاورند. در نهایت، مطالعات شروع به ارائه شواهدی از نورون‌های تازه تولید شده و نابالغ در مغز بالغ موش، انسان و سایر پستانداران، به ویژه در ناحیه بویایی و در هیپوکامپ کردند. نورون‌های نابالغ، در هیپوکامپ مورد توجه خاص بوده و هستند؛ زیرا این ناحیه مغز نقش عمده‌ای در یادگیری، حافظه و تنظیم خلق و خو دارد و در مغز افراد مبتلا به آلزایمر تحلیل می‌رود.

با این حال، در چند سال گذشته، دانشمندان دیگر هیچ شواهدی از عصب‌زایی در هیپوکامپ بزرگسالان پیدا نکرده‌اند. حل و فصل این بحث برای دانشمندان علوم اعصاب دشوار بوده است، زیرا آنها روشی آسان، حساس و خاص برای شناسایی نورون‌های تازه تولید شده و نابالغ در نمونه‌های بافت مغز انسان بالغ نداشته‌اند.

این گروه از محققین آمریکایی در مطالعه خود، وجود نورون‌های نابالغ هیپوکامپ، عمدتاً از نوعی به نام سلول‌های گرانولی را در طیف وسیعی از نمونه‌های مغز انسان از نوزادی تا سن 92 سالگی تأیید کردند. سلول‌های گرانولی نابالغ، معمولاً حداقل چند درصد از جمعیت سلولی گرانولی را حتی در مغز افراد مسن تشکیل می‌دهند. این مطالعه شامل شناسایی سلول‌های پیش‌ساز هیپوکامپ بود که از سلول‌های بنیادی عصبی مشتق می‌شوند و به نوبه خود سلول‌های گرانول جدیدی را به دنیا می‌آورند.

بر اساس نتایج این مطالعه، گرچه سلول‌های پیش ساز نسبتاً کمیاب هستند، اما به عنوان منبع ثابت سلول‌های گرانولی جدید هستند که بسیار آهسته و در طول زمان یک سال یا بیشتر بالغ می‌شوند. این در حالی است که این تعداد قابل توجه از نورون‌های نابالغ، در مناطق دیگر مغز انسان بالغ پیدا نشد.

محققان، الگوی گسترده‌ای از فعالیت ژن‌ها در سلول‌های گرانولی نابالغ را کشف کردند و نشان دادند که چگونه این الگو در طول پیری طبیعی تغییر می‌کند، این الگو همچنین بین انسان و موش متفاوت است و در بیماری آلزایمر نیز تغییر می‌کند. محققان دریافتند که نسبت سلول‌های گرانولی نابالغ در بین تمام سلول‌های گرانولی در مغز مبتلا به آلزایمر به میزان زیادی کاهش یافته است؛ بیش از نصف در مقایسه با مغز غیرآلزایمری هم‌ سن و سال.

این گروه از پژوهشگران بیان ژن‌های شناخته شده دخیل در ایجاد اختلالات مغزی، از جمله آلزایمر و اختلالات طیف اوتیسم را در سلول‌های گرانولی نابالغ در رده‌های مختلف سنی بررسی کردند. آنها دریافتند که چندین مورد از این ژن‌ها، در سلول‌های گرانولی نابالغ بیان می‌شوند.

دانشمندان، امیدوارند این نوع تحقیقات بتواند به درک علل بیماری‌های مغزی مانند اختلالات روانپزشکی و آلزایمر کمک و امکان درمان این بیماری‌ها را فراهم کند.

پایان مطلب/

لینک منبع: DOI: 10.1038/s41586-022-04912-w