دکتر رضا سامانی، عضو هیات علمی پژوهشکده رویان در گفتگو با "بنیان" با تاکید بر اینکه با استفاده از دارو درمانی فقط موفق به تسکین درد می شویم نه درمان، گفت: پتانسیل درمانی سلول های بنیادی بسیار زیاد است اما در مورد کاربرد سلول های بنیادی نکات اخلاقی مختلفی وجود دارد که قابل تامل و بررسی هستند. این موضوع شامل چهار نکته اخلاقی مختلف می شود.

 

دکتر سامانی با اشاره به این موضوع که اولین نکته اخلاقی در مورد  کاربرد سلول های بنیادی این موضوع است که زمان دقیقی که  سلول های تزریق شده، بدن را ترک می کنند مشخص نیست افزود:برعکس دارو که می دانیم چه زمانی از بدن خارج می شود، هیچ معیاری مبنی بر اینکه سلول ها چه زمانی از بدن خارج می شوند وجود.این موضوع درحال حاضر از مسائل اخلاقی مطروحه در سلول درمانی است.

تضمین 100 درصد برای مناسب بودن بیماری با سلول پیش نیاز وجود ندارد

 

وی افزود دومین مشکل اخلاقی این موضوع است که هیچ موردی در دنیا وجود نداشته است که از سلول های بنیادی بدون تمایز استفاده کنند. برای مثال اگر بخواهیم از سلول های بنیادی برای سلول های عصبی استفادی کنیم ابتدا باید سلول های پیش ساز گرفته شود. مساله اینجاست که هیچ تضمینی وجود ندارد که نشان دهد سلول هایی که از سلول های بنیادی گرفته شده صد در صد مناسب درمان بیماری و عضلات عصبی  یا همان بیماری مورد نظر است.

 

وی سومین مساله اخلاقی را فاکتورهایی که به سلول اضافه می شوند دانست و توضیح داد: برای اینکه از سلول های بنیادی سلول های دیگر گرفته شود، نیازمند این است که به  محیط های کشت مواد مختلفی مانند سرم گاو اضافه شود که سلول ها قابل تزریق و تکثیر شوند. ممکن است این موادی که به سلول اضافه می شوند دارای آثار منفی برای انسان باشند.

 

 

دکتر سامانی آخرین مساله اخلاقی را مربوط به منشا سلول ها دانست و توضیح دادسلول ها از 4 منشا مختلف گرفته می شوند:

 

1.سلول های جنینی : چالش این سلول ها این است که برای به دست آوردن آن ها باید یک جنین از بین برود.از آنجا که از بین بردن یک جنین در واقع از بین بردن یک انسان است بسیاری از افراد با این موضوع مخالف هستند.

2.سلول های پرتوان القایی:این نوع سلول ها آینده پر امیدی دارند.به دلیل اینکه از خود فرد گرفته می شود.اما از آنجایی که برای تزریق دوباره از وکتورهای ویروسی استفاده می شود و برای بدن مضر است، استفاده از آن با مشکل اخلاقی مواجه است.

3.سلول های بند ناف:برای استفاده از این سلول ها، مجبور به نگهداری بند ناف نوزادی که تازه متولد شده است هستیم که نگهداری در بانک خصوصی دارای هزینه است. و در بانک های خصوصی علاوه بر هزینه بالا این موضوع وجود دارد که چنانچه بند ناف نگه داری شد، هیچ تضمینی وجود ندارد که در آینده مورد استفاده قرار بگیرد.همچنین .برای نگهداری در بانک های دولتی و عمومی نیز این مساله مطرح می شود که آیا جایز است سرمایه کشور را صرف نگهداری بند ناف کرد اگر وزن فرد از 20 کیلوگرم بیشتر شود هم نمی توان از این سلول ها به تنهایی برای پیوند به فرد استفاده شود.

4.سلول های بزرگسال:خوشبختانه برای این سلول ها مشکل اخلاقی خاصی وجود ندارد، این سلول ها از خود فرد گرفته می شوند و بدون هیچ مواد افزودنی با خود فرد تزریق می شوند.

 

وی این مباحث را مهم ارزیابی کرد و گفت: کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در این خصوص دارند که با جلسات و همکاری های مشترک می توان موانع پیش رو را بررسی و در صورت امکان برطرف کرد.

 

پایان مطلب/