یادداشت
ذخیرهسازی خون بندناف و کاربردهای درمانی جدید آن
واحدهای خون بندناف ذخیره شده در بانکهای خون بندناف به منظور پیشرفت در درمان بیماریها استفاده میشوند.
امتیاز:
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، خون بندناف، خون نوزادی است که پس از زایمان در بندناف و جفت باقی میماند. خون بندناف حاوی تمام عناصر طبیعی گلبولهای قرمز خون، گلبولهای سفید، پلاکتها و پلاسما است. اما همچنین غنی از سلولهای بنیادی خونساز است، مشابه سلولهای موجود در مغز استخوان، سلولهای بنیادی خونساز که میتوانند برای درمان برخی از بیماریها استفاده شوند. اولین پیوند موفقیتآمیز با استفاده از سلولهای بنیادی خونساز از خون بندناف در سال 1988 توسط تیمی به سرپرستی دکتر E. Gluckman برای درمان یک پسر پنج ساله مبتلا به کمخونی فانکونی انجام شد. تخمین زده شده است که بیش از 35500 پیوند در کودکان و بزرگسالان برای اصلاح خطاهای ذاتی متابولیسم، بدخیمیهای خون ساز و اختلالات ژنتیکی و سیستم ایمنی انجام شده است. بندناف یک ساختار لوله مانند باریک است که نوزاد در حال رشد را به جفت متصل میکند.
خون بندناف
عمل و روش جمع آوری و نگهداری این سلولهای بنیادی خون بندناف (UCB) بانکداری UCB نامیده میشود. بندناف یک ساختار لوله مانند نازک و طولانی است که به شدت از ماهیچه تشکیل شده است که برای ایجاد ارتباط بین جنین و جفت در رحم مادر لازم است. برای تامین گردش خون کافی و موثر در جنین در حال رشد، بندناف دارای یک سیاهرگ است که حامل خون غنی از اکسیژن است و دو شریان حامل خون بدون اکسیژن دارد. برای برخی از این بیماریها، این سلولهای بنیادی، درمان اولیه هستند. خون بندناف برای درمان بیماری یا اختلال کودکی که به آن تعلق دارد، استفاده میشود. بنابراین اطمینان حاصل میشود که هیچ گونه عدم تطابق یا رد شدن توسط بدن وجود ندارد، مانند بسیاری از موارد، که در آن افرادی که دارای گروههای خونی نادر هستند، یافتن اهداکننده مشابه با مشکل مواجه میشوند. این مشکل عمده با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف حل میشود. از طرف دیگرهیچ اثر متقابلی پس از درمان وجود ندارد.
کالج آمریکایی زنان و زایمان توصیههای زیر را در مورد بانک خون بندناف ارائه داد:
1. خون بندناف جمع آوری شده از یک نوزاد را نمیتوان برای درمان یک بیماری ژنتیکی یا بدخیمی در همان فرد استفاده کرد زیرا خون بندناف ذخیره شده حاوی همان نوع ژنتیکی یا سلولهای پیش بدخیم است که منجر به درمان بیماری شده است.
2. اندیکاسیونهای فعلی پیوند خون بندناف محدود به اختلالات ژنتیکی، هماتولوژیک و بدخیم است.
3. در بانک خانوادگی خون بندناف زمانی ممکن است خونبندناف مورد استفاده قرار گیرد که یکی از اعضای خانواده با بیماری پزشکی که به طور بالقوه میتواند از پیوند خون بندناف بهره مند شود، وجود داشته باشد.
4. خانوادهها از همه قومیتها و نژادها باید منافع اجتماعی اهدای عمومی خون بندناف را برای افزایش در دسترس بودن واحدهای خون بندناف منطبق برای افراد با هر پیشینهای در نظر بگیرند.
5. در صورت درخواست بیمار در مورد بانک خون بندناف، اطلاعات کامل و دقیق در مورد مزایا و معایب بانک خون بندناف عمومی و خانوادگی ارائه شود.
6. شرایط مختلفی ممکن است در طول فرآیند زایمان به وجود بیاید که ممکن است مانع از جمع آوری کافی شود.
7. جمعآوری خون بندناف نباید مراقبتهای مامایی یا نوزادی را به خطر بیندازد یا روش معمول بستن تاخیری بندناف را تغییر دهد، به استثنای اندیکاسیونهای پزشکی برای اهدای مستقیم.
مزایای استفاده از خون بندناف برای درمان بیماری چیست؟
استفاده از سلولهای بنیادی در خون بندناف برای درمان بیماری در مقایسه با استفاده از سلولهای مغز استخوان دارای مزایای زیر است:
سلولهای بنیادی خون بندناف را میتوان به افراد بیشتری نسبت به سلولهای مغز استخوان داد. زمانی که از پیوند خون بندناف استفاده میشود، تطابق بیشتری نسبت به زمانی که از پیوند مغز استخوان استفاده میشود، امکان پذیر است. علاوه بر این، سلولهای بنیادی موجود در خون بندناف کمتر از سلولهای موجود در مغز استخوان باعث رد پیوند میشوند. جمع آوری مغز استخوان از جمع آوری خون بندناف سختتر است. جمع آوری مغز استخوان خطراتی دارد و میتواند برای اهداکننده دردناک باشد.
خون بندناف را میتوان منجمد و ذخیره کرد. برای هر کسی که به آن نیاز دارد آماده است. مغز استخوان باید بلافاصله پس از جمع آوری استفاده شود. سلولهای بنیادی موجود در خون بندناف را میتوان برای تقویت سیستم ایمنی در طول درمانهای سرطان استفاده کرد. سلولهای بنیادی مغز استخوان این قابلیت را ندارند.
معایب استفاده از خون بندناف برای درمان بیماری چیست؟
الف) حجم خون بندناف جمع آوری شده نسبتاً کم است بنابراین سلولهای بنیادی با کیفیتی که برای پیوند استفاده میشوند بسیار کمتر از خون محیطی یا مغز استخوان هستند.
ب) اگر متوسط دوز کل سلولهای هسته دار در خون بند ناف کمتر از حدود 10/1 میانگین مغز استخوان باشد، در نتیجه پیوند به خون بیمار با خون بند ناف کندتر از پیوند مغز استخوان است. این یک مشکل بزرگ برای بزرگسالان و نوجوانان است زیرا آنها به مقدار بیشتری از سلولهای بنیادی برای پیوند نیاز دارند.
ج) پیوند خون بندناف ممکن است با احتمال بسیار کم بیمار را در معرض ی نادرترین اختلالات ژنتیکی سیستم ایمنی یا خون قرار دهد. این اختلال در هنگام آزمایش نمونه خون بندناف قابل تشخیص نیست.
پروتکلها و استانداردهای بانک خون بندناف:
اهدا کننده خون بندناف در بانکهای خون با رعایت پروتکلها و استانداردها:
سابقه خانوادگی برای به حداقل رساندن خطر احتمالی انتقال اختلالات ارثی ناشناخته که میتواند بر گیرنده اثر بگذارد جمع آوری میشود. در صورت وجود هر گونه بیماری ارثی که به طور خاص شامل خون سازی در خانواده میشود یا در صورت ناتوانیهای شدید باید از جمع آوری خون بندناف اجتناب شود. این عوامل بر کیفیت و کمیت خون بندناف جمع آوری شده تأثیر میگذارد. مادر باید قبل از انجام آزمایش کامل برای عفونتها، ثبت اطلاعات پزشکی یا بالینی که باید به مجموعه داده اضافه شود و تایپ HLA قبل از جمعآوری و نگهداری خون بندناف در بانک عمومی برای اهداف پیوند آینده تکمیل شود، رضایت دهد. جمع آوری خون بندناف، به طور کلی، نباید بر زایمان نوزاد تأثیر بگذارد و فقط باید توسط کارکنان آموزش دیدهای انجام شود که در مورد جمع آوری، پردازش و جابجایی خون بندناف برای غربالگری، حمل و نقل و نگهداری اطلاعات دارند.
بانک خون بندناف عمومی در مقابل خصوصی:
اولین بانک خون بندناف با بودجه عمومی در نیویورک در سال 1993 تاسیس شد. واحدهای خون بندناف ذخیره شده در بانکهای دولتی برای بیماران نیازمند در سراسر جهان در دسترس هستند. یک بیمار در هر نقطه از جهان میتواند از طریق جستجوی انجام شده توسط مراکز ثبت مختلف در سراسر جهان، در صورتی که با HLA مطابقت داشته باشد، به واحدهای خون بندناف در یک بانک عمومی دسترسی داشته باشد. برای فرآیند ذخیره سازی هزینهای از اهداکنندگان دریافت نمیشود. دریافت کنندگانی که از واحدهای خون بندناف برای درمان خود استفاده خواهند کرد، هزینه دریافت میشود.
کاربردهای درمانی خون بندناف:
خون بندناف انسان منبع سلولهای بنیادی خون ساز، سلولهای تمام توان است. این سلولها درمانهای بهداشتی برجستهای را در صنایع پزشکی ارائه میدهند. سلولهای بنیادی موجود در خون بندناف این توانایی را دارند که به چندین نوع سلول تبدیل شوند که در شرایط خاص بافت اندامی خاص را توسعه میدهند، بنابراین خون بندناف را منبع طب بازساختی مینامند. UCB یک منبع خونساز خوب است و شاید یکی از مهم ترین سلولهایی که میتواند از UCB مشتق شود، سلولهای کشنده طبیعی است. این سلولها میتوانند اهداف مختلفی مانند سرطان یا سلولهای آلوده به ویروس را بدون هیچ گونه فعال سازی قبلی از بین ببرند. برخی از بیماریهای درمان شده سرطانها و اختلالات خونی هستند که از جمله بیماریهای کشنده محسوب میشوند. خون بندناف بسیاری از مشکلات را در زمینه پزشکی حل می کند، زیرا هیچ اثر متقابلی پس از درمان وجود ندارد. همچنین به بهبود بیماریهای مضری که در طول نسلها درمان نمیشوند کمک میکند، زیرا وقتی این اختلالات ژنتیکی درمان میشوند، به نسل بعدی منتقل نمیشوند. بیماریهایی مانند آلزایمر، آرتریت، آسم، سرطان، دیابت، بیماریهای قلبی و سکته را میتوان با UCB درمان کرد.
سیاستگذاران باید بانکداری عمومی خون بندناف را ترویج دهند. افسانهها و عدم آگاهی در مورد بانک خون بندناف در بین متخصصان مراقبتهای بهداشتی و مردم تهدید بزرگی است که منجر به بهره برداری توسط بانک خانوادگی میشود. خون بندناف به عنوان ماده زائد دور ریخته میشد اما امروزه به عنوان یک داروی احیا کننده برای تولید بافتهای اندام در نظر گرفته میشود.
پایان مطلب/.