آنچه در زیر می خوانید واقعیت هایی درباره درمان ناباروری به کمک سلول های بنیادی از زبان رییس بخش ناباروری دانشگاه علوم پزشکی شیراز است.
آقای دکتر لطفا برای ما از انجمن ناباروری ایران بگویید.
بنده به نمایندگی از 55 مرکز ناباروری صحبت می کنم. آنچه که من عنوان می کنم تنها حاصل کار شخص بنده نیست.
انجمن ناباروری متشکل از 4 رشته زنان ومامایی، اورولوژی، جنین شناسی و مامایی پرستاری تشکیل شده است.
55 مرکز دانشگاهی و غیر دانشگاهی را از نظر هماهنگی ها، برنامه های آموزشی، کنگره های سالیانه، ارتباط با وزارت بهداشت و درمان جهت تعیین تعرفه ها و همچنین سعی در زیرپوشش بیمه بردن خدمات ناباروری از جمله خدمات داخل مرزی است و از نظر برون مرزی، ارتباط با انجمن های مشابه در سایر کشورها مثل انجمن ناباروری خاورمیانه، اروپا و آمریکا و تبادل مقاله با کشورها در مقاطع مختلف داریم.
درحال حاضر آیا از سلول های بنیادی برای درمان ناباروری استفاده می شود؟
استفاده از سلول های بنیادی در زمینه ناباروری هنوز به مرحله اجرا در نیامده و هرکاری که انجام می شود جنبه تحقیقاتی دارد و اکنون روی اسپرم کار می شود.
در کشور اکنون برای درمان آقایانی که اصلا اسپرم ندارند، تنها روش پذیرفته شده از نظر قانون گذاران مملکت، فقها، حقوق دانان و سایر رشته های وابسته، استفاده از جنین اهدایی است ولی در آینده با توجه به کارهایی که می شود از سلول های بنیادی خود فرد در ایجاد اسپرماتوزوئید کمک گرفته می شود.که در این مورد نیز در دنیا به یک نتایج اولیه ای رسیده اند ولی تا حال برای هیچ موضوع دیگری از سلول های بنیادی با هدف درمان ناباروری استفاده نشده است.
تولید اسپرم از سلول های بنیادی تا چه حدموفقیت آمیز بوده است؟
در کشور آلمان به کمک یک ایرانی یک اسپرم اولیه یا موجودی شبیه اسپرم ساخته شده که نیاز به تداوم و کار دارد تا در سال های آینده بتوانند اسپرم را تهیه کنند. اما بسیار جای امیدواری دارد. خیلی از کارهایی که باورنکردنی بوده در دنیا و در مملکت خودمان تحقیقات جامعی روی آن شده و سرانجام نیز به مرحله اجرا رسیده که می توان به تولید اسپرم از سلول های بنیادی نیز بسیار امیدوار بود.
با توجه به تحقیقات کنونی تولید اسپرم، از سلول های بنیادی کدام بخش از بدن اتفاق می افتد؟
پزشکان از هرجا که راحت تر بتوانند سلول جدا کنند، سلول بر می دارند. البته اکنون بیشتر از سلول های بنیادی مغز استخوان استفاده می شود تا بتوانند سلول های پایه را بگیرند.
بانک سلول های بنیادی جنینی چه کاربردی دارد؟
اگر جنینی به دنیا بیاید و در آینده با مشکلاتی مثل انواع سرطان مواجه شود و یا جایی نیاز باشد از سلول های بنیادی در درمان بعضی بیماری ها استفاده کنند، از بانک سلول های بنیادی که کارکردی تقریبا شبیه بانک سلول های بنیادی بانک خون بندناف دارد استفاده می کنند.
بانک سلول های بنیادی، سلول ها را از قسمت های دیگر تهیه می کنند اما بانک خون بندناف از بندناف نوزاد سلول بنیادی را تهیه می کند اما هر دو سلول پایه هستند.
در حال حاضر ایران از نظر درمان ناباروری در چه مرحله ای است؟
ایران از نظر درمان ناباروری در جایی ایستاده که می توان گفت هیچ روشی نیست که در دنیا انجام شود و در کشور ما انجام پذیر نباشد. ما از دنیا هیچ چیزی کم نداریم و هیچ کس لازم نیست برای درمان ناباروری به خارج از کشور برود.
کارهایی که در دنیا در دست تحقیق است ما هم در مرحله تحقیق هستیم و کارهایی که به مرحله بالینی رسیده در ایران نیز انجام می شود.
بیمه ها چه مقدار در تامین هزینه های درمان ناباروی وارد شده اند؟
باید ابتدا بیمه های پایه و دولتی مثل خدمات درمانی، تامین اجتماعی و ... برای تامین هزینه های ناباروی وارد عمل شوند که در حال رایزنی هستیم.
از طرفی نیز یک سری خدمات ناباروری مثل لاپراسکوپی و .. که وابسته به ناباروری هستند توسط بیمه پرداخت می شود اما مساله این است که هنوز در مملکت ما "استاندارسازی" برای خدمات بیمه ناباروری تعریف نشده است.
باید ابتدا درمان ها استاندارسازی شوند تا بتوان براساس آن تعرفه نوشت. بعد از تعرفه نویسی به کمک وزارت بهداشت و درمان و وزرات رفاه بیمه تعریف می شود.
البته یک سری اتفاقات افتاده که مثلا برخی شرکت ها گفته اند افراد را از همان ابتدای زندگی بیمه ناباروری می کنیم تا اگر نابارور شدند از خدمات بیمه بهره مند شوند.
اما مساله این است که چند درصد از کل مردم در یک مملکت ممکن است نابارو باشند؟ 12 الی 13 درصد از کل زوج ها. که این کار اخلاقی نیست و هدف درمانی آن پاسخ گوی نیازهای جامعه نمی باشد.
به زودی انجمن ناباروری به کمک وزارت بهداشت، استاندارد سازی را به انجام می رساند و بیمه واقعی را اجرا می کنیم.
پایان مطلب/