به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، تاکنون مطالعات بالینی انجام شده روی درمان دیابت نوع 1 با سلول‌های پیش‌ساز پانکراس کپسوله‌شده با دستگاه مشتق شده از سلول‌های بنیادی جنینی انسان نشان داده است که برون ده انسولین برای مزایای بالینی کافی نیست. بنابراین بر اساس نتایج کارآزمایی بالینی جدید، یک درمان نوآورانه مبتنی بر سلول‌های بنیادی برای دیابت نوع 1 می‌تواند به طور معناداری سطح گلوکز خون را تنظیم کند و وابستگی به تزریق روزانه انسولین را کاهش دهد. هدف این درمان جایگزینی سلول‌های بتای تولید کننده انسولین است که افراد مبتلا به دیابت نوع 1 فاقد آن هستند. این ایمپلنت کوچک پزشکی که VC-02 نامیده می‌شود، حاوی میلیون‌ها سلول جزایر پانکراس رشد یافته در آزمایشگاه، از جمله سلول‌های بتا است که از یک سری سلول‌های بنیادی پرتوان منشأ می‌گیرند. بر اساس نتایج کارآزمایی بالینی جدید دانشگاه بریتیش کلمبیا (UBC) و بهداشت ساحلی ونکوور (VCH) یک درمان مبتکرانه مبتنی بر سلول‌های بنیادی برای دیابت نوع 1 می‌تواند به طور معناداری سطح گلوکز خون را تنظیم کند و وابستگی به تزریق روزانه انسولین را کاهش دهد.

دیابت نوع 1 (T1D)

در دیابت نوع 1 (T1D)، لوزالمعده از سلول‌های بتا تهی می‌شود و از این رو، انسولین تنظیم‌شده توسط سلول‌ها با توجه به نیازهای متابولیک تامین می‌شود. انسولین اگزوژن تنها می‌تواند جایگزین از دست دادن ذخیره انسولین شود، اما برای کنترل دقیق سلولی سنتز و آزادسازی آن کافی نیست. بنابراین تجویز انسولین اپیزودهای هیپرگلیسمی را در اکثر بیماران کاهش می‌دهد، در نتیجه از پیشرفت به سمت عوارض مزمن جلوگیری می‌کند. اما همچنین خطر رویدادهای هیپوگلیسمی تهدید کننده زندگی را به همراه دارد و بر بار زندگی با یک بیماری مزمن می‌افزاید. در همین راستا پتانسیل جایگزینی سلول β به عنوان درمانی برای T1D با نتیجه پیوندهای داخل کبدی جزایر تهیه شده از پانکراس اهداکننده انسانی، مهم است. زیرا این رویکرد عملاً می‌تواند کنترل گلوکز را عادی کند و نیاز به درمان با انسولین اگزوژن را برای بیش از 50 درصد از بیماران بالای 5 سال برطرف کند.

معرفی دستگاه مبتنی بر سلول‌های بنیادی و هدف درمانی آن

دکتر دیوید تامپسون، محقق اصلی در سایت آزمایشی ونکوور، استاد بالینی غدد درون ریز در UBC و مدیر مرکز دیابت بیمارستان عمومی ونکوور، گفت: «این یک گام مهم به سمت درمان عملکردی دیابت نوع 1 است. برای اولین بار، یک دستگاه مبتنی بر سلول‌های بنیادی می‌تواند میزان انسولین مورد نیاز برای برخی از شرکت‌کنندگان در کارآزمایی مبتلا به دیابت نوع 1 را کاهش دهد. البته تا زمانی که ما درمانی داشته باشیم که بتواند نیاز به تزریق روزانه انسولین به طور کامل از بین ببرد، زمان زیادی لازم است زیرا این رویکرد به اصلاح زیادی نیاز دارد. این یافته‌ها که امروز در Nature Biotechnology منتشر شد، این دستگاه از یک کارآزمایی بالینی چند مرکزی برای سلول‌درمانی تجربی توسط شرکت بیوتکنولوژی ایالات متحده( ViaCyte ) Pharmaceuticals خریداری شده است، که اکنون نیز در حال آزمایش بالینی در کانادا است. هدف این درمان جایگزینی سلول‌های بتای تولید کننده انسولین است که افراد مبتلا به دیابت نوع 1 فاقد آن هستند. این ایمپلنت کوچک پزشکی که VC-02 نامیده می‌شود، حاوی میلیون‌ها سلول جزایر پانکراس رشد یافته در آزمایشگاه، از جمله سلول‌های بتا است که از یک سری سلول‌های بنیادی پرتوان منشأ می‌گیرند. این دستگاه‌ها - تقریباً به اندازه یک نوار چسب و ضخیم‌تر از یک کارت اعتباری نیستند - درست در زیر پوست بیمار کاشته می‌شوند، جایی که امید می‌رود منبع ثابت و تنظیم‌شده طولانی‌مدت انسولین خودساز را فراهم کنند.

شیوه کار با ایملنت VC-02 و نتایج کسب شده

دکتر تیموتی کیفر، استاد بخش جراحی و علوم سلولی و فیزیولوژیکی در UBC و مدیر ارشد علمی قبلی ViaCyte، گفت: "هر دستگاه مانند یک کارخانه تولید انسولین مینیاتوری است." که در ابتدا سلول‌های جزایر پانکراس که از سلول‌های بنیادی رشد کرده‌اند، در دستگاه بسته‌بندی می‌شوند تا اساساً عملکردهای تنظیم قند خون یک پانکراس سالم را بازسازی کنند. سپس کارآزمایی بالینی این ایمپلنت در بیمارستان عمومی ونکوور با مکان‌های دیگری در بلژیک و ده شرکت‌کننده در ایالات متحده انجام شد که هر یک از آنها تولید انسولین قابل تشخیصی در شروع مطالعه نداشتند، برای دریافت حداکثر 10 ایمپلنت دستگاه تحت عمل جراحی قرار گرفتند. شش ماه بعد، سه شرکت‌کننده نشانگرهای قابل‌توجهی از تولید انسولین را نشان دادند و این سطوح را در طول مطالعه یکساله حفظ کردند. این شرکت کنندگان زمان بیشتری را در محدوده بهینه گلوکز خون سپری کردند و دریافت انسولین خارجی را کاهش دادند. به ویژه یکی از شرکت‌کنندگان بهبود قابل‌توجهی را نشان داد، با افزایش زمان صرف شده در محدوده گلوکز خون هدف از 55 تا 85 درصد و کاهش 44 درصدی در تجویز روزانه انسولین. که این نتایج خیلی امیدوارکننده بود. لازم به دکر است که این جدیدترین نتایج از یک سری آزمایشات بالینی است که توسط شبکه سلول‌های بنیادی کانادا تامین مالی شده و توسط تیم UBC-VCH انجام شده است.

لوازم حرکت به سمت یک درمان عملکردی برای دیابت

کیت موری، رئیس و مدیر عامل SCN گفت: "شبکه سلول‌های بنیادی از حمایت از این کارآزمایی بالینی خوشحال است و ما از دیدن نتایج امیدوارکننده خرسندیم." "حرکت به سمت یک درمان عملکردی برای دیابت نیاز به تلاشی هماهنگ و مشترک دارد. این امر مستلزم علم عالی توسط محققان برتر در موسسات پیشرو جهانی، سرمایه‌گذاران مالی مانند SCN، تحقیقاتی که خطرات را کاهش می‌دهند، و شرکت‌های بیوتکنولوژی نوآورانه‌ای است که می‌توانند تولید این فناوری را افزایش دهند .

هدف از انجام کارآزمایی‌های های انجام شده

هدف این کارآزمایی‌ها تسریع توسعه و آزمایش بالینی درمان‌های مبتنی بر سلول‌های بنیادی جدید برای 300000 کانادایی مبتلا به دیابت نوع 1 است. تکه خمین زده می‌شود که دیابت سالانه 29 میلیارد دلار برای سیستم مراقبت های بهداشتی کانادا هزینه دارد. پیش از این، در یک مطالعه در سال 2021 در سلول‌های بنیادی سلولی، محققان اولین کسانی بودند که نشان دادند این رویکرد می‌تواند انسولین را در بدن انسان تولید کند. در همین راستا آخرین کارآزمایی انجام شده، به دنبال افزایش قابل توجهی میزان انسولین تولید شده با استفاده از دو تا سه برابر بیشتر دستگاه‌ها به ازای هر شرکت‌کننده بوده است، تا بتواند در کنار طراحی دستگاه به‌روز شده و با هدف بهبود بقای سلول‌های رشد یافته در آزمایشگاه، امکان رشد عروق خونی را فراهم کند. در آزمایش در حال انجام دیگری، تیم UBC-VCH در حال بررسی است که آیا نسخه ای از دستگاه حاوی سلول‌هایی که به طور ژنتیکی برای فرار از سیستم ایمنی با استفاده از فناوری ویرایش ژن CRISPR مهندسی شده اند، می‌تواند نیاز شرکت کنندگان به مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی را در کنار این دارو برطرف کند یا خیر.

دکتر تامپسون گفت: "ما آینده ای را تصور می‌کنیم که در آن افراد مبتلا به دیابت نوع 1 بتوانند زندگی خود را بدون تزریق روزانه انسولین و عاری از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی زندگی کنند." این آینده در حال حاضر در دسترس است و کانادا در تلاش برای ارائه این درمان‌های جدید به بیماران پیشرو است.»

پایان مطلب/.