به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، ریتم زندگی ما به شدت توسط ماده‌ی ژنتیکی یا همان DNA تنظیم می‌شود؛ تا حدی که حدود 40 درصد از ژن‌ها‌ی ما به طور هماهنگ و همزمان با یکدیگر پروتیئن‌ سازی می‌کنند. در واقع، مرکز کوچکی متشکل از سلول‌های عصبی در اعماق مغز، به‌ عنوان ساعت بدن عمل می‌کنند. این سلول‌ها، تحت تاثیر روشنایی خورشید در طول روز، مولکول‌های زیستی کوچکی تولید می‌کنند که زمان را در سطح سلولی تنظیم و ساعت زیستی بدن را کنترل می‌کنند.

اختلال خواب در بیماری آلزایمر

چرخه خواب و بیداری یکی از شناخته شده‌ترین ریتم‌ها‌ی شبانه‌روزی در بدن است، که در بیماری آلزایمر به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. 80 درصد از بیماران مبتلا به آلزایمر از اختلال در ریتم شبانه روزی رنج می‌برند که تظاهرات بالینی واضح آن، تغییر خواب و بیداری است. این بیماران در طول روز بسیار خواب‌آلود، در طول شب آشفته، گیج‌تر و گاهی پرخاشگر هستند.

غذا: دومین تنظیم کننده‌ی ساعت زیستی بدن

پاسخ متابولیک به غذا نیز، تنظیم‌کننده‌ی دوم ساعت زیستی بدن است. دکتر پائولا دسپلاتس، دانشیار علوم اعصاب و آسیب شناسی دانشگاه کالیفرنیا-آمریکا، می‌گوید: «چرخه تغذیه-روزه (time restricted feeding: TRF) یکی از قوی‌ترین ‌پیام‌ها‌یی است که می‌توانید به بدن بفرستید تا ساعت‌ شبانه‌روزی را کوک کند.»

رژیم غذایی می‌تواند عامل تعیین‌کننده‌ای در پیشگیری از التهاب، دیابت و زوال عقل باشد. با این حال، همه چیز به نوع تغذیه ختم نمی‌شود؛ بلکه زمان تغذیه نیاز بسیار مهم است. محققان در حال کشف این موضوع هستند که چگونه روزه‌داری می‌تواند برخی از آسیب‌های متابولیک (مرتبط با سوخت و ساز مواد غذایی در بدن) ناشی از افراط در رژیم غذایی معمولی را خنثی کند. به نظر می رسد که بدن انسان، زمانی که در معرض دوره‌های روزه‌داری قرار می‌گیرد، عملکرد مطلوبی پیدا خواهد کرد؛ چراکه فعالیت سلول‌های بنیادی و ظرفیت ذاتی بدن برای بازسازی و ترمیم خود را، دوباره بیدار می‌کند. در این زمینه، سوال مهمی که در حال حاضر دانشمندان در حال یافتن پاسخ آن هستند این است که آیا به راستی، روزه گرفتن به بهبود مشکلات مغزی که در اثر سن پدیدار می‌شوند مثل آلزایمر، کمک می‌کند؟

تاثیر روزه بر اختلال خواب ناشی از بیماری آلزایمر

در مطالعه‌ای که اخیراً در نشریه Cell Metabolism منتشر شده است، تیم دکتر دسپلاتس، با دستکاری ژنتیکی، موش‌های آزمایشگاهی را به آلزایمر مبتلا کردند. سپس تنها 6 ساعت یعنی نیمی از زمانی که فاز بیداری موش‌هاست غذا در اختیار آنها گذاشتند. آنها دریافتند که روزه، زمان خواب، متابولیسم، حافظه و عملکرد مغز موشها را بهبود می‌بخشد و باعث کاهش رسوبات آمیلوئید مغز (عامل ایجاد کننده‌ی بیماری آلزایمر) و همچنین کاهش بیان ژن‌های التهابی در مغز می‌شود.

بر اساس یافته‌های این دانشمندان، روزه بر ساعت شبانه‌روزی تأثیر می‌گذارد. خوردن در زمان محدود، فواید متابولیکی دیگری نیز دارد. روزه‌داری متناوب التهاب کلی بدن را کاهش می‌دهد، باعث اتوفاژی می‌شود، مواد زائد سلولی از جمله رسوبات آمیلوئید را از سلول‌های مغزی پاک می‌کند و متابولیسم انرژی را از گلوکز به کتون‌ها‌ که منبع انرژی بهتری برای مغز هستند؛ تغییر می‌دهد. نتایج این مطالعه، بسیار امیدوارکننده است و روزه‌داری متناوب را به عنوان یک سبک زندگی ساده و مقرون‌به‌صرفه برای متوقف کردن پیشرفت آلزایمر پیشنهاد می‌دهد.

بر اساس مطالعات اخیر همین گروه از دانشمندان، رژیم TRF یعنی 6 ساعت تغذیه و 18 ساعت روزه حتی می‌تواند چرخه خواب/بیداری، عملکرد حرکتی و التهاب را در مدل‌های موش بیماری هانتینگتون نیز بهبود بخشد. علاوه بر این، مطالعات مشابهی که بر روی انسان‌ انجام شده است، تغییراتی را در الگوهای روزانه ترشح کورتیزول، بیان ژن‌های ساعت شبانه‌روزی بدن و نشانگرهای اتوفاژی در خون نشان داده‌است. مکانیسم‌هایی که از طریق آن چرخه تغذیه-روزه باعث ایجاد مزایای مشاهده شده می شود؛ هنوز به خوبی شناخته نشده است.

پایان مطلب./