به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، یکی از علل ناباروری و سقط مکرر عوامل ایمونولوژیک یا عوامل مربوط به سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی بدن وظیفۀ دفاع از بدن در برابر هجوم عوامل خارجی، مثل ویروس‌ها و باکتری‌ها را دارد. اما گاه سیستم ایمنی بافت‌های بدن را به‌عنوان عنصر مهاجم شناسایی می‌کند و به آن‌ها حمله می‌کند. به این وضعیت بیماری اتوایمیون یا خودایمنی گفته می‌شود. برخی از بیماری‌های خودایمنی مانند، بیماری هاشیموتو اسکلرودرما، سندرم رایتر بیماری کرون ،آرتریت روماتوئید، لوپوس نیز مانع بارداری می‌شوند. در یک بررسی اخیر منتشر شده در نشریه BMC Medicine، محققان مرورهای سیستماتیک انجام شده در مورد ارتباط بین بیماری‌های خودایمنی و پیامدهای بارداری را تجزیه و تحلیل کردند.

پیش زمینه

در حالی که علت دقیق بیماری‌های خودایمنی نامشخص است، چند نظریه وجود دارد که ممکن است دلیل شیوع بیشتر این بیماری‌ها را در زنان توجیه کند. برخی از این دلایل احتمالی شامل اثر تغییرات هورمونی و کروموزوم‌های جنسی است. بیماری‌های خودایمنی، به‌ویژه در زنان، در نتیجه متغیرهای محیطی مانند تغییر سبک زندگی، تغییرات رژیم غذایی، و قرار گرفتن در معرض برخی عفونت‌ها و داروها با پیامدهای نامطلوب بارداری همراه است. این احتمال وجود دارد که این واکنش‌های ایمنی طی بارداری تشدید شوند، چرا که سیستم ایمنی مادر برای محافظت از او و نوزادش فعال است. پیامدهای نامطلوب بارداری مرتبط با برخی اختلالات خودایمنی ممکن است در طول بارداری بهبود یافته، بدتر شود یا ثابت بماند. بیماری‌های خودایمنی می‌توانند با فعال کردن آنتی‌بادی‌های تولید شده توسط مادر به سیستم جنین نفوذ کنند و بر رشد قلب جنین تأثیر بگذارند. مدیریت بالینی حاملگی‌های خودایمنی نیازمند مراقبت‌های چند رشته‌ای و درک خطر پیامدهای نامطلوب بارداری است.

درباره بررسی

در بررسی حاضر، محققان با استفاده از مرورهای سیستماتیک برای شناسایی قدرت و دقت این ارتباطات، تأثیر شیوع بیماری خودایمنی بر پیامدهای بارداری را تجزیه و تحلیل کردند. این تیم پایگاه‌های اطلاعاتی Cochrane Medline و Embase را از ابتدا تا 15 دسامبر 2023، بدون محدودیت زبان برای بررسی‌های سیستماتیک ارزیابی ارتباط بین اختلالات خودایمنی و پیامدهای بارداری، جستجو کردند. آن‌ها مرورهای سیستماتیک، از جمله مواردی که شامل زنانی که از طریق درمان کمک باروری باردار می‌شوند و آن‌هایی که رابطه بین داروهای بیماری‌های خودایمنی و پیامدهای بارداری را ارزیابی می‌کنند، حذف کردند. آن‌ها همچنین بررسی ادبیات، بررسی محدوده، چکیده کنفرانس و پروتکل‌ها را حذف کردند. محققان از چارچوب مؤسسه Joanna Briggs (JBI) و به دنبال چک لیست Preferred Reporting Items for Overviews of Reviews (PRIOR) استفاده کردند. دو محقق به طور مستقل غربالگری و استخراج داده‌ها را انجام دادند و سوابق شناسایی شده را با استفاده از ابزار ارزیابی مرورهای سیستماتیک چندگانه نسخه 2 (AMSTAR 2) ارزیابی کردند و با محقق سوم برای حل اختلافات مشورت کردند. این تیم کیفیت مرور سیستماتیک را با استفاده از مقیاس نیوکاسل-اتاوا (NOS) ارزیابی کرد. آن‌ها داده‌ها را به صورت کمی سنتز کردند تا ریسک‌های نسبی (RRs) و نسبت شانس (ORs) را تخمین بزنند و مدل سازی اثرات تصادفی را برای متاآنالیز برای به دست آوردن تخمین‌های اثر تلفیقی انجام دادند. اختلالات خودایمنی شامل بیماری سلیاک، بیماری التهابی روده (IBD)، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، اختلالات پسوریازیس (پسوریازیس و آرتریت پسوریاتیک)، سندرم شوگرن، آرتریت روماتوئید، اسکلروز سیستمیک، لوپوس اریتماتوز سیستمیک تیروئیدیتی (SLE)، تیروئیدیتیس خودکار (SLE) و بیماری گریو)، ویتیلیگو، و دیابت نوع 1 (T1DM).

نتایج

در ابتدا، تیم 2743 رکورد را شناسایی کرد که از این تعداد 2351 مورد غربالگری چکیده عنوان و 92 مورد غربالگری متن کامل پس از حذف تکراری قرار گرفتند. در نتیجه، آن‌ها 32 رکورد، از جمله 709 مطالعه اولیه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند که اکثر آن‌ها از کیفیت متوسط تا بالا برخوردار بودند. آن‌ها خطر حاملگی خارج رحمی قابل توجهی را در میان بیماران IBD  (OR، 1.3) با خطرات مشابه برای کولیت اولسراتیو و بیماری کرون پیدا کردند. این تیم افزایش خطر سقط جنین را در زنان مبتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک (OR، 4.9) و سندرم شوگرن (RR، 8.9)، با خطر بالاتر (OR، 2.8) در مورد شرایط خودایمنی تیروئید افزایش داد. خطر سقط جنین نیز در زنان مبتلا به بیماری سلیاک، آرتریت روماتوئید، اسکلروز سیستمیک و پسوریازیس با مقادیر OR به ترتیب 1.4، 1.3، 1.6 و 1.1 به طور قابل توجهی بالاتر بود. بیماران زن مبتلا به بیماری سلیاک در معرض خطر بیشتر از دست دادن حاملگی مکرر (OR، 5.8)، که در حضور خودایمنی تیروئید تشدید می‌شود (OR، 1.9). شانس فشار خون بارداری در زنان مبتلا به دیابت T1، پسوریازیس، و آرتریت پسوریاتیک بالاتر بود، با مقادیر OR به ترتیب 2.7، 1.3 و 1.5، که توسط خودایمنی تیروئید افزایش یافت (OR، 1.3). این تیم شیوع پره اکلامپسی بالاتری را در بین زنان مبتلا به دیابت نوع 1 (OR، 4.2)، لوپوس اریتماتوز سیستمیک (OR، 3.2)، و اسکلروز سیستمیک یا اسکلرودرمی (OR، 2.2) یافتند. زنان مبتلا به IBD در معرض افزایش خطر ابتلا به دیابت بارداری بودند (OR، 3.0). زایمان سزارین با T1DM  (OR، 4.0) و   SLE (OR، 2.1) همراه بود. زنان مبتلا به اختلالات خودایمنی تیروئید شانس بیشتری برای افسردگی پس از زایمان داشتند (OR، 2.0). زنان مبتلا به اسکلروز سیستمیک و بیماری سلیاک در معرض خطر بیشتری از محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)، با مقادیر OR 3.2 و 1.7 بودند. مقادیر OR برای نوزادان کوچک برای سن حاملگی (SGA) برای SLE 2.5، برای آرتریت روماتوئید 1.5، و برای بیماران T1DM 0.7 بود. مقادیر OR برای مرده زایی در بین زنان مبتلا به SLE، T1DM، آرتریت روماتوئید، بیماری سلیاک و IBD به ترتیب 17، 4.0، 2.0، 2.0 و 1.6 بود. این تیم خطر بالاتری را برای زایمان زودرس در میان زنان مبتلا به T1DM  (OR، 4.4)، لوپوس اریتماتوز سیستمیک (OR، 2.8)، اسکلروز سیستمیک (OR، 2.4)، سندرم شوگرن (RR، 2.3)، بیماری التهابی روده (OR، 1.8)، آرتریت روماتوئید (OR، 1.6)، آرتریت پسوریاتیک (OR، 1.5)، بیماری سلیاک (OR، 1.3)، و پسوریازیس (OR، 1.2). آن‌ها نوزادان کم وزن را در میان زنان مبتلا به SLE (OR، 6.0) و اسکلروز سیستمیک (OR، 3.8) گزارش کردند. مرگ و میر نوزادان با  SLE (OR، 8.3)، T1DM (OR، 2.3)، و سندرم شوگرن (OR، 1.8) همراه بود.

نتیجه گیری

به طور کلی، یافته‌های بررسی نشان داد که زنان مبتلا به اختلالات خودایمنی در معرض خطر بالای پیامدهای نامطلوب بارداری هستند. با این حال، برای ایجاد توصیه‌های مبتنی بر شواهد و استانداردهای بیشتر و کمک به پزشکان و زنان در تصمیم‌گیری آگاهانه درباره درمان این بیماری‌ها قبل و در طول بارداری، تحقیقات بیشتری لازم است.

پایان مطلب./