یادداشت
درمان دیابت با استفاده از سلولهای بنیادی
یک مطالعه میگوید که برای اولین بار در جهان دیابت در یک فرد چینی با استفاده از سلولهای بنیادی درمان شده است.
امتیاز:
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، دیابت نوع ۲، نوعی دیابت است که با قند خون بالا، مقاومت به انسولین و کمبود نسبی انسولین مشخص میشود. ایجاد دیابت نوع ۲ ناشی از ترکیبی از سبک زندگی و عوامل ژنتیکی است. دیابت نوع ۲ به دلیل تولید ناکافی انسولین از سلولهای بتا در شرایط مقاومت به انسولین رخ میدهد. مقاومت به انسولین، که ناتوانی سلولها در پاسخگویی کافی به سطوح طبیعی انسولین است، عمدتاً در عضلات، کبد و بافت چربی ایجاد میشود. در کبد، انسولین بهطور معمول ترشح گلوکز را سرکوب میکند، با این حال در شرایط مقاومت به انسولین، کبد بهطور نامناسبی گلوکز را در خون آزاد میکند. سلولهای بتا (β-cells) سلولهای درونریز تخصصی هستند که در جزایر لانگرهانس لوزالمعده قرار دارند و مسئول تولید و ترشح انسولین و آمیلین هستند. نسبت مقاومت به انسولین در مقابل اختلال عملکرد سلولهای بتا در افراد متفاوت است. حال به گفته محققان، یک مرد چینی که به مدت 25 سال از دیابت نوع 2 رنج میبرد و تقریباً تمام عملکرد این سلولها را که به جزایر لانگرهانس معروف هستند از دست داده بود و در معرض خطر بالای عوارض کشنده بود و هر روز به چندین بار تزریق انسولین برای جلوگیری از رفتن او به کمای دیابتی نیاز داشت اما، پزشکان چینی میگویند که برای اولین بار در جهان دیابت را در این مرد 59 ساله با استفاده از سلولهای بنیادی درمان کردند.
پیش زمینه
از لحاظ تئوری سلولهای بنیادی جنینی را میتوان در خارج بدن کشت داد و آنها را با استفاده از روشهای مختلفی از جمله استفاده از فاکتورهای رشد به سلولهای انسولین ساز تبدیل کرد و وقتی مقدار کافی از این سلولها در دسترس باشد میتوان از آنها برای درمان هر فرد دیابتی که نیاز به این سلولها داشته باشد استفاده کرد. همچنین میتوان این سلولها را با دستکاری ژنتیکی در برابر سیستم ایمنی شخص گیرنده و رد پیوند مقاوم کرد، کاری که در مورد سلولهای بنیادی بالغ امکان پذیر نیست. این امکان نیز وجود دارد تا با قرار دادن این سلولها در یک ماده غیر ایمنی زا کاری کرد که از رد شدن آنها توسط دستگاه ایمنی جلوگیری شود و دیگر نیازی به استفاده از داروهای ضد رد پیوند نباشد. در یکی از تحقیقات جالبی که به تازگی در باره سلولهای بنیادی در افراد بالغ صورت گرفت نشان داده شد که اگر سلولهای بنیادی موجود در دیواره مجاری غدد لوزالمعده در بالغین در محیط آزمایشگاه کشت داده شوند میتوان با تحریک آنها، یک توده سلولی درست کرد که نه تنها قادر به ترشح انسولین است بلکه قادر است تا میزان ترشح را براساس قند خون محیط کم یا زیاد نماید، کاری که برای موفق بودن پیوند بسیار ضروری و حیاتی است. با این وجود مهمترین نگرانی در مورد پیوند سلولهای بنیادی خطر ایجاد تومورهای سرطانی در شخص گیرنده است.
چگونگی انجام مطالعه
تا این لحظه، هیچ کس تا به حال از دیابت درمان نشده است، اما پزشکان متوجه شدهاند که چگونه آن را بهبود بخشند. اما این امر مستلزم آن است که بیماران یک رژیم غذایی نسبتاً سختگیرانه و برنامه ورزشی برای جلوگیری از بازگشت مشکلات قند خون داشته باشند. با این حال، موردی در چین نشان میدهد که میتوان توانایی بدن برای تنظیم طبیعی قند خون را بدون تغییر سبک زندگی خود به بدن بازگرداند. در این درمان از سلولهای بنیادی استفاده شد که نوعی سلول پایه است که میتواند به انواع مختلفی از سلولهای مورد نیاز بدن تبدیل شود. تحت شرایط مناسب، سلولهای بنیادی میتوانند به بافت مغز، ماهیچه، کلیه یا حتی پانکراس تبدیل شوند. در این درمان از یک کوکتل شیمیایی جدید برای تبدیل سلولهای بنیادی بیمار به سلولهای پانکراس استفاده شد. این سلولها انسولین تولید میکنند که به بدن شما میگوید چه زمانی قند را از غذایی که میخوریم برای انرژی بیرون بکشد. در افراد دیابتی، پانکراس انسولین کافی برای تنظیم قند خون تولید نمیکند. قند زیاد یا خیلی کم در خون میتواند باعث آسیب عصبی، آسیب کلیوی، بیماری قلبی و غیره شود. به گفته محققان، با کاشت سلولهای جدید رشد یافته در آزمایشگاه که میتوانند انسولین تولید کنند، بیمار میتواند دوباره تولید انسولین خود را آغاز کند. این چیزی است که پزشکان در مورد بیمار چینی مشاهده کردهاند.
نتایج مطالعه
تیموتی کیفر، پروفسور علوم سلولی و فیزیولوژیکی در دانشگاه بریتیش کلمبیا در کانادا که در این تحقیق شرکت نداشت، به پایگاه خبری صبح چین جنوبی گفت: " من فکر میکنم این مطالعه نشاندهنده پیشرفت مهمیدر زمینه سلول درمانی برای دیابت است. اگرچه این یافته دلگرم کننده است، اما هنوز راههایی برای تایید آن برای تودهها وجود دارد. " در مرحله بعد، دانشمندان باید درمان خود را در بیماران بیشتری آزمایش کنند. پروفسور کیفر گفت، پس از آزمایش آن در افراد بیشتری، آنها باید راهی برای افزایش مقیاس عملیات خود بیابند. در حال حاضر، تبدیل سلولهای دانه خالی به سلولهای لوزالمعده عملکردی فوقالعاده پیچیده، زمانبر و پرهزینه است. اگر قرار است برای اکثر مردم امکان پذیر باشد، دانشمندان باید این فرآیند را آسان تر کنند. این احتمال وجود دارد که فقط برای درمان دیابت نوع 2 که شایعترین شکل این بیماری است، کار کند. نویسندگان این مطالعه نوشتند که بیماران دیابتی نوع 1 که پانکراس آنها توسط سیستم ایمنی مورد حمله قرار گرفته است، ممکن است در استفاده از این درمان مشکل تری داشته باشند زیرا سیستم ایمنی آنها ممکن است سلولهای کاشته شده جدید را رد کند. صرف نظر از تمام موانعی که هنوز برای عبور باقی مانده است، این میتواند گام بزرگی برای 38.4 میلیون آمریکایی باشد که در حال حاضر با دیابت زندگی میکنند و 97.6 میلیونی که احتمالاً به این بیماری مبتلا خواهند شد.
نتیجه گیری
دیابت هشتمین عامل مرگ و میر در چین است. این مقاله که در ژورنال Cell Discovery منتشر شد، نتیجه دههها تحقیق در بسیاری از کشورها در مورد بهترین روش تبدیل سلولهای بنیادی به سلولهای جزیرهای و نحوه وارد کردن آن سلولهای جزایر به بدن است. دکتر یینهائو، یکی از محققان ارشد گفت:" فناوری ما به بلوغ رسیده است و مرزها را در زمینه پزشکی احیا کننده برای درمان دیابت جابجا کرده است." این مطالعه با همکاری سه موسسه مستقر در شانگهای، بیمارستان چانگ ژنگ شانگهای، مرکز تعالی علوم سلولی مولکولی تحت آکادمی علوم چین و بیمارستان رنجی انجام شد.
پایان مطلب./