به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، سرطان، یکی از بیماری‌های پرچالش و تهدید‌کننده‌ی جان انسان‌ها است که هر ساله میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری نتیجه‌ی رشد غیرقابل‌کنترل سلول‌ها است که می‌تواند به تشکیل توده‌ای به نام تومور منجر شود. سرطان‌ها به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که شامل سرطان‌های ارگان‌ها، بافت‌های نرم و سلول‌های خونی می‌شوند. در اینجا به بررسی علل و عوامل سرطان، و روش‌های جدید درمان این بیماری خواهیم پرداخت.
علل و عوامل سرطان
علل و عوامل سرطان بسیار متنوع و پیچیده هستند و معمولاً ترکیبی از چندین فاکتور می‌توانند سرطان را ایجاد کنند. مهم‌ترین عوامل شامل موارد زیر است:
1. ژنتیک:
   برخی افراد به دلیل وراثت ژنتیکی مستعد سرطان هستند. برای مثال، وجود جهش در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را افزایش دهد.
2. محیط زیست:
   معرض مواد شیمیایی مضر مانند آزبستوس، بنزن و برخی مواد آلودگی‌های صنعتی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. اشعه‌ی ماوراء بنفش نیز از مهم‌ترین علل سرطان پوست است.
3. سبک زندگی:
   مصرف سیگار و الکل، تغذیه نامناسب و کم‌تحرکی عواملی هستند که می‌توانند خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها را افزایش دهند. برای مثال، مصرف بالای گوشت قرمز و چربی‌های اشباع می‌تواند خطر سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.
4. عفونت‌ها:
   برخی ویروس‌ها و باکتری‌ها مانند ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروس هپاتیت B و C، و باکتری هلیکوباکتر پیلوری می‌توانند به سرطان‌های مختلف منجر شوند.
5. هورمون‌ها:
   برخی تغییرات هورمونی نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان‌هایی مانند سرطان پستان و پروستات را افزایش دهد.
درصد شیوع سرطان
شیوع سرطان در جهان به سرعت در حال افزایش است و این امر نگرانی‌های جدی در سطح جهانی ایجاد کرده است. بر اساس داده‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) و موسسات تحقیقاتی، سالانه حدود 18 میلیون نفر در جهان به سرطان مبتلا می‌شوند و این تعداد به دلیل افزایش طول عمر، تغییرات سبک زندگی و توسعه روش‌های تشخیصی بهتر، افزایش می‌یابد. در ایران، بر اساس داده‌های ثبت‌نام سرطان، سرطان‌های شایع شامل سرطان پستان در زنان و سرطان معده و پروستات در مردان هستند. میزان بروز سرطان در کشورهای در حال توسعه در حال افزایش است و انتظار می‌رود تا سال 2030 این رقم به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد.
مرگ و میر ناشی از سرطان
سرطان یکی از علل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است و تنها در سال 2020 باعث مرگ حدود 10 میلیون نفر شد. مهم‌ترین عوامل مرگ و میر ناشی از سرطان شامل موارد زیر است:
1. تاخیر در تشخیص:
   بسیاری از سرطان‌ها در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شوند که درمان آن‌ها را دشوار می‌کند. برای مثال، سرطان‌های پانکراس و کبد اغلب زمانی تشخیص داده می‌شوند که به سایر ارگان‌ها پخش شده‌اند.
2. مقاومت به درمان:
   برخی سرطان‌ها به درمان‌های معمول مقاوم می‌شوند که باعث پیچیدگی بیشتر در درمان آن‌ها می‌شود. درمان‌های مقاوم به شیمی‌درمانی و پرتودرمانی از بزرگ‌ترین چالش‌ها هستند.
3. امکانات درمانی محدود:
   در برخی مناطق جهان، به خصوص در کشورهای در حال توسعه، دسترسی محدود به امکانات درمانی باعث مرگ و میر بیشتر بیماران مبتلا به سرطان می‌شود.
4. شرایط همزمان:
   بیماران مبتلا به سرطان ممکن است به بیماری‌های دیگری همچون دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی مبتلا باشند که می‌تواند درمان سرطان را پیچیده‌تر کند.
5. عدم آگاهی و آموزش:
   در برخی جوامع، آگاهی کمی نسبت به علائم و روش‌های پیشگیری از سرطان وجود دارد که باعث می‌شود افراد دیرتر به پزشک مراجعه کنند.
روش جدید درمان
۱. ایمنی‌درمانی (Immunotherapy)
ایمنی‌درمانی یکی از روش‌های نوین و موثر در مبارزه با سرطان است. این روش بر اساس تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی عمل می‌کند. انواع مختلفی از ایمنی‌درمانی وجود دارند، از جمله:
- مهارکننده‌های نقطه‌ی ایمنی (Checkpoint Inhibitors): این دارو‌ها با مسدود کردن پروتئین‌های خاصی که تومورها برای جلوگیری از حمله‌ی سیستم ایمنی استفاده می‌کنند، سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند.
- مونوکلونال آنتی‌بادی‌ها (Monoclonal Antibodies): این آنتی‌بادی‌ها طراحی شده‌اند تا به آنتی‌ژن‌های خاصی در سطح سلول‌های سرطانی حمله کنند و آن‌ها را تخریب کنند.
۲. درمان‌های هدفمند (Targeted Therapy)
درمان‌های هدفمند بر روی مولکول‌های خاصی که در رشد و تقسیم سلول‌های سرطانی نقش دارند، تمرکز می‌کنند. این روش‌ها معمولاً دارای عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی‌درمانی سنتی هستند.
- داروهای تیروزین کیناز مهارکننده (Tyrosine Kinase Inhibitors): این دارو‌ها فعالیت پروتئین‌های تیروزین کیناز که در رشد سرطان نقش دارند را مهار می‌کنند.
- مهارکننده‌های پروتئین‌های خاص: برخی داروها به‌طور خاص پروتئین‌هایی که برای بقای سلول‌های سرطانی ضروری هستند را هدف قرار می‌دهند.
۳. ژن‌درمانی (Gene Therapy)
ژن‌درمانی روشی نوین است که در آن ژن‌های جدید به بدن وارد می‌شوند تا یا سلول‌های سرطانی را تخریب کنند یا سیستم ایمنی را بهبود بخشند. این روش می‌تواند به‌صورت مستقیم (تزریق ژن‌های جدید به تومور) یا غیرمستقیم (تغییرات ژنتیکی در سلول‌های ایمنی بدن) انجام شود.
۴. نانو‌ذرات (Nanoparticles)
به‌کارگیری نانوتکنولوژی در درمان سرطان یکی از حوزه‌های پرتحرک و نویدبخش است. نانوذرات به‌طور دقیق داروهای ضدسرطانی را به بافت‌های توموری می‌رسانند و آسیب کمتری به بافت‌های سالم وارد می‌کنند. این ذرات می‌توانند همراه با عوامل تصویر‌برداری باشند تا به‌صورت همزمان تشخیص و درمان را انجام دهند.
۵. ویروس‌ درمانی (Virotherapy)
ویروس‌درمانی از ویروس‌های مهندسی‌شده برای هدف قرار دادن و تخریب سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. این ویروس‌ها به‌طور اختصاصی سلول‌های سرطانی را آلوده می‌کنند و آن‌ها را تخریب می‌کنند، بدون این که به سلول‌های سالم ضرری برسانند. برای مثال، ویروس هرپس سیمپلکس اصلاح‌شده (T-Vec) در درمان ملانوم پیشرفته اثربخشی نشان داده است.
۶. CRISPR-Cas9 و ویرایش ژن
فناوری CRISPR-Cas9 انقلابی در زمینه بیوتکنولوژی و پزشکی ایجاد کرده است. این سیستم امکان ویرایش دقیق ژن‌ها را فراهم می‌کند و می‌تواند در درمان سرطان نقش مهمی ایفا کند. این روش به دانشمندان امکان می‌دهد تا به‌طور خاص ژن‌های معیوب را اصلاح کرده و عملکرد سلول‌های سرطانی را مختل کنند.
۷. درمان‌های ادغام‌شده (Combination Therapies)
یکی از رویکردهای جدید در درمان سرطان، استفاده از ترکیبی از روش‌های مختلف درمانی برای کاهش مقاومت دارویی و افزایش اثربخشی است. به‌عنوان مثال، ترکیب ایمنی‌درمانی با شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی نتایج بهتری نسبت به هر کدام از این روش‌ها به‌تنهایی نشان داده است.
 ۸. واکسن‌های سرطان (Cancer Vaccines)
اگرچه واکسن‌ها عمدتاً برای پیشگیری از بیماری‌ها شناخته می‌شوند، اما محققان به‌تدریج واکسن‌هایی ساخته‌اند که سیستم ایمنی را برای حمله به سلول‌های سرطانی تحریک می‌کنند. این واکسن‌ها می‌توانند به‌عنوان یک درمان پیشگیرانه یا بهبودی‌بخش استفاده شوند.
۹. درمان‌های بر اساس میکروبیوم (Microbiome-based Therapies)
تحقیقات نشان داده است که میکروبیوم‌های موجود در بدن انسان می‌توانند بر توسعه و پاسخ به درمان‌های سرطان تاثیر بگذارند. پژوهشگران بررسی می‌کنند که چگونه تغییرات در میکروبیوم می‌تواند به تقویت اثربخشی درمان‌های موجود یا توسعه روش‌های جدید کمک کند. در نتیجه، پیشرفت‌های علمی و فناوری‌های نوین، فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای درمان سرطان ارائه داده‌اند. این نوآوری‌ها نه تنها بقای بیماران را افزایش می‌دهند، بلکه می‌توانند کیفیت زندگی آنان را نیز بهبود بخشند. با ادامه تحقیقات و توسعه روش‌های جدید، امید است که روزی سرطان به‌طور کامل قابل درمان شود.
 جمع‌بندی
سرطان یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشتی در سراسر جهان است که نیازمند توجه و تحقیق بیشتر است. علل و عوامل مختلفی مانند ژنتیک، محیط زیست، سبک زندگی، عفونت‌ها و تغییرات هورمونی می‌توانند به پیدایش این بیماری کمک کنند. در عین حال، درصد شیوع سرطان در حال افزایش است و درمان‌های مؤثر نیازمند تشخیص زودهنگام، تحقیقات بیشتر و دسترسی مناسب به خدمات درمانی هستند. تلاش‌های جهانی برای پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان به موقع می‌تواند کمک شایانی به کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان کند.
پایان مطلب/.