به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، بیماری‌های روده به طور گسترده‌ای به اختلالاتی اشاره دارند که می‌توانند هر قسمتی از دستگاه گوارش را متاثر کنند، و باعث مشکلات مختلفی همچون التهاب، عفونت، انسداد و حتی سرطان شوند. ورزش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل سلامتی جسم و روان شناخته می‌شود و تأثیرات مثبتی بر بسیاری از بیماری‌ها دارد. یکی از حوزه‌هایی که ورزش می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر آن داشته باشد، بیماری‌های روده است. بیماری‌های روده شامل مشکلات مختلفی از قبیل بیماری‌های التهابی روده (IBD) مانند کرون و کولیت اولسراتیو، سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) و دیگر مشکلات گوارشی است. در این مقاله به بررسی تاثیر ورزش بر بیماری‌های روده خواهیم پرداخت.
بیماری کرون (Crohn's Disease)
بیماری کرون یک نوع بیماری التهابی روده (IBD) است که می‌تواند هر قسمتی از دستگاه گوارش را، از دهان تا مقعد، تحت تاثیر قرار دهد، اما اغلب روده باریک و روده بزرگ را درگیر می‌کند. این بیماری معمولاً چرخه‌های تشدید و فروکش را تجربه می‌کند. در بیماری کرون، دیوارۀ روده ممکن است ضخیم و زخم‌دار شود. فیستول‌ها (اتصال‌های غیر طبیعی بین ارگان‌ها یا به سطح بدن) و فیشر‌ها (پارگی‌های کوچک در دیواره‌های روده) ممکن است تشکیل شوند. ناحیه‌های التهابی به صورت پچ‌هایی از التهابی و زخم‌های فراگیر توصیف می‌شوند.
کولیت اولسراتیو (Ulcerative Colitis)
کولیت اولسراتیو یکی دیگر از بیماری‌های التهابی روده است که به طور خاص روده بزرگ و رکتوم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برخلاف کرون، التهابات در کولیت اولسراتیو به صورت پیوسته در طول کولون رخ می‌دهد. در کولیت اولسراتیو، التهابات محدود به سطح داخلی روده بزرگ و رکتوم باقی می‌ماند و ممکن است باعث ایجاد زخم‌های کوچک در این مناطق شود. موکوس حجیم و خونریزی‌های میکروسکوپی نیز دیده می‌شود.
سندروم روده تحریک‌پذیر (Irritable Bowel Syndrome, IBS)
سندروم روده تحریک‌پذیر یک اختلال عملکردی است که باعث درد شکمی، نفخ، تغییر در عادات تخلیه روده (اسهال یا یبوست) می‌شود. اگرچه این بیماری التهابی نیست، ولی می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. در IBS تغییرات قابل‌توجهی در ساختار بافتی مشاهده نمی‌شود، ولی ممکن است تحریکات عصبی و تغییرات میکروبیوم روده به عنوان عوامل مؤثر در ایجاد علائم در نظر گرفته شوند.
سرطان کولورکتال (Colorectal Cancer)
سرطان کولورکتال به سرطان‌های روده بزرگ و رکتوم اطلاق می‌شود و یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌ها است. اغلب این سرطان‌ها از پولیپ‌های آدنوماتوس یا همینطور هایپرتلزی دیده می‌شوند. بررسی بافتی معمولاً نشان می‌دهد که تومورها از پوشش داخلی روده (مخاط) شروع می‌شوند و به دیواره‌های دیگر گسترش می‌یابند. ویژگی‌های میکروسکوپی شامل تکثیر غیرطبیعی سلول‌ها و دست‌اندازی به بافت‌های مجاور است.
بیماری سلیاک (Celiac Disease)
بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که در اثر مصرف گلوتن (پروتئینی در گندم، جو و چاودار) ایجاد می‌شود. گلوتن باعث التهاب روده باریک و تخریب پرزهای مخاطی (ویلی) می‌شود. در بیماری سلیاک شاهد آتروفی ویلی، هایپرپلازی کریپت‌ها و نفوذ لنفوسیت‌های اپیتلیال در مخاط روده باریک هستیم. این تغییرات می‌توانند به سوء‌جذب مواد مغذی منجر شوند.

دیورتیکولوز (Diverticulosis) و دیورتیکولیت (Diverticulitis)
دیورتیکولوز به وجود دیورتیکول‌ها (کیسه‌های کوچک برآمده در دیواره روده بزرگ) اشاره دارد، در حالی که دیورتیکولیت به التهاب یا عفونت این دیورتیکول‌ها گفته می‌شود. در دیورتیکولوز اغلب شاهد تشکیل کیسه‌های کوچک خروجی از دیواره روده بزرگ هستیم. زمانی که این کیسه‌ها متورم یا عفونت‌دار می‌شوند (دیورتیکولیت)، ممکن است التهاب، فیبرز و حتی پارگی دیده شود.
انسداد روده (Intestinal Obstruction)
انسداد روده می‌تواند به دلیل انسداد مکانیکی (مانند چسبندگی‌ها، تومورها یا فتق‌ها) یا عملکردی (مانند پاریسیتالیز ضعیف) باشد و باعث تجمع مواد غذایی، گاز و مایعات در بالای محل انسداد شود. در انسداد روده، دیواره روده ممکن است متورم و زخم‌دار شود و در موارد شدیدتر به پرفوراسیون و پریتونیت منجر شود.
تاثیرات ورزش بر بیماری‌های التهابی روده (IBD)
کاهش التهاب
ورزش می‌تواند منجر به کاهش التهاب سیستمیک شود، که این مسئله می‌تواند به‌ویژه برای افراد مبتلا به IBD همچون بیماری کرون و کولیت اولسراتیو مفید باشد. مطالعات نشان داده‌اند که فعالیت فیزیکی منجر به تولید آنتی‌اکسیدان‌ها و عوامل ضدمحرک می‌شود که می‌توانند التهاب را کمتر کنند.
مدیریت استرس
استرس می‌تواند یکی از عواملی باشد که علائم بیماری‌های التهابی روده را تشدید می‌کند. ورزش منظم سبب افزایش سطح اندورفین و سروتونین در بدن می‌شود که این مواد به‌عنوان "هورمون‌های خوشحالی" شناخته می‌شوند و می‌توانند استرس و اضطراب را کاهش دهند.
بهبود سیستم ایمنی
ورزش می‌تواند به‌طور مستقیم بر بهبود عملکرد سیستم ایمنی تاثیر گذارد. بهبود عملکرد سیستم ایمنی می‌تواند بدن را در برابر حملات التهابی مقاوم‌تر کند و علائم بیماری را کاهش دهد.
 تاثیرات ورزش بر سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)
بهبود حرکات روده
سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) با مشکلاتی مانند یبوست و اسهال مزمن همراه است. ورزش می‌تواند به بهبود حرکات روده کمک کند و این مشکلات را کاهش دهد. به‌طور خاص، ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی یا دویدن می‌توانند به روند حرکات روده کمک کرده و علائم IBS را کم‌تر کنند.
کاهش حساسیت روده
ورزش می‌تواند منجر به کاهش حساسیت و درد ناشی از IBS شود. به عنوان مثال، تمرینات یوگا و مدیتیشن می‌توانند به کاهش تنش عضلانی و درد موضعی کمک کرده و باعث بهبود وضعیت بیماران شوند.

تاثیرات ورزش بر سلامت عمومی روده
بهبود میکروبیوم روده
میکروبیوم روده نقش اساسی در حفظ سلامت روده دارد و تأثیر مستقیمی بر بسیاری از بیماری‌های روده دارد. ورزش منظم می‌تواند ترکیب و تنوع میکروبیوم روده را بهبود بخشد که به نوبه خود منجر به بهبود عملکرد روده و کاهش خطر بیماری‌های التهابی و دیگر مشکلات گوارشی می‌شود.
افزایش جریان خون
ورزش می‌تواند جریان خون را در بدن افزایش دهد. این افزایش جریان خون می‌تواند به رسیدن مواد مغذی و اکسیژن به سلول‌های روده کمک کند که باعث بهبود عملکرد سلولی و تقویت دیواره‌های روده می‌شود.
کاهش وزن
اضافه وزن و چاقی می‌تواند علائم بسیاری از بیماری‌های روده را تشدید کند. ورزش منظم می‌تواند به کاهش وزن کمک کند و باری را که به روده‌ها وارد می‌شود کاهش دهد. این کاهش بار می‌تواند موجب کم شدن علائم بیماری‌های التهابی روده و دیگر مشکلات گوارشی شود.
توصیه‌های ورزشی برای افراد مبتلا به بیماری‌های روده
شروع با تمرینات ملایم
افراد مبتلا به بیماری‌های روده باید با تمرینات ملایم شروع کنند و به تدریج شدت و مدت تمرینات را افزایش دهند. پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا می‌توانند از بهترین گزینه‌ها برای شروع باشند.
استراحت و بازیابی
استراحت بین تمرینات و بازیابی صحیح بسیار مهم است. بدن نیاز دارد که پس از تمرینات وقت کافی برای بازیابی و تعمیر داشته باشد، و این مسئله برای افراد مبتلا به بیماری‌های روده اهمیت بیشتری دارد.
مراقبت از تغذیه
تغذیه مناسب و هیدراتاسیون کافی می‌تواند تأثیر ورزش بر بهبود بیماری‌های روده را افزایش دهد. مصرف غذاهای حاوی فیبر، پروتئین و مواد ناخوشایند می‌تواند به بهبود عملکرد روده کمک کند.
مشاوره با پزشک
قبل از شروع هر برنامه ورزشی جدید، مخصوصاً برای افرادی که بیماری‌های روده دارند، مشاوره با پزشک ضروری است. پزشک می‌تواند راهنمایی‌های مناسبی ارائه دهد و اطمینان حاصل کند که برنامه ورزشی مناسب و ایمن است.
نتیجه‌گیری
ورزش نه تنها بهبود کلی سلامتی را فراهم می‌کند، بلکه می‌تواند به مدیریت و بهبود علائم بیماری‌های روده نیز کمک کند. از کاهش التهاب و بهبود سیستم ایمنی گرفته تا کاهش استرس و بهبود میکروبیوم روده، تاثیرات مثبت ورزش بر بیماری‌های روده قابل‌توجه است. با این حال، هر فرد باید برنامه ورزشی مناسبی را با توجه به وضعیت خود انتخاب کند و بهترین نتایج را در کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی خود بدست آورد.
پایان مطلب/.