به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، خونریزی داخل بطن‌های مغزی (IVH) یک علت مهم مرگ و ناتوانی در نوزادان نارس است. این بیماری می‌تواند باعث اختلال حرکتی، فلجی، ناتوانی‌های رفتاری و اختلال در یادگیری شود. مارک پترسن، پزشکی که در بخش مراقبت‌های ویژه عصبی (NICU)، بخشی که به مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری‌های عصبی شدید اختصاص داده شده است، در یک بیمارستان تخصصی مشغول به کار است اثرات مخرب خونریزی مغزی در نوزادان نارس را از نزدیک مشاهده کرده است. همان طور که گفته شد، خونریزی مغزی یک بیماری بسیار شایع است که تا 20 درصد از نوزادان متولد شده قبل از هفته 28 بارداری را تحت تاثیر قرار می‌دهد و خطر تاخیر رشد و ابتلاء به اوتیسم را افزایش می‌دهد. پترسن، که مدیر واحد مراقبت‌های ویژه نوزادان در دانشگاه کالیفرنیا در سان فرانسیسکو (UCSF)، استاد اطفال در دانشگاه کالیفرنیا و دانشمند مهمان در موسسه گلادستون نیز هست، می‌گوید:" به‌عنوان یک متخصص نوزادان و عصب‌شناس، ناامیدکننده است که ما هیچ درمانی برای مقابله با اثرات مضر خونریزی در مغز در حال رشد نداریم، حتی با اینکه می‌دانیم که اغلب منجر به مشکلات پایدار می‌شود. علاوه بر این ناامیدی، ما تا به حال درک بسیار کمی‌ از این که چرا و چگونه این خونریزی تا این حد با مشکلات عصبی دراز مدتی که این نوزادان اغلب با آن مواجه هستند مرتبط است، نداشته‌ایم."

درباره مطالعه

در مطالعه‌ای که در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شد، پترسن و یک تیم بین‌رشته‌ای از پزشکان و دانشمندان از موسسه گلادستون و UCSF این وضعیت پزشکی آزاردهنده را بررسی کردند و برای اولین بار نشان دادند که پروتئینی در خون به نام فیبرین یک فرآیند بیولوژیکی ضروری را مسدود می‌کند که باعث رشد مغز در اوایل زندگی می‌شود. هنگامی‌که نوزادان بسیار نارس به دنیا می‌آیند، رگ‌های خونی ریز و شکننده در مغز آن‌ها می‌توانند بشکنند و باعث خونریزی شوند. هرچه کودک کوچکتر باشد، خطر بیشتر است. پیترسن، که آزمایشگاه تحقیقاتی خود را در مؤسسه تحقیقات مغز نوزاد UCSF رهبری می‌کند، توضیح می‌دهد که چرا این اتفاق می‌افتد. این اتفاق اگرچه به طور کامل شناخته نشده است، اما پیامدهای عصبی ضعیف ناشی از خونریزی مغزی به خوبی ثابت شده است. در مطالعه جدید، دانشمندان در مدل‌های موشی نشان دادند که فیبرین، که به طور معمول فرآیند لخته شدن خون را فعال می‌کند، در یک مسیر سیگنال‌دهی سلولی که نقشی حیاتی در ایجاد نورون به ویژه در مخچه دارد، تداخل ایجاد می‌کند. آن‌ها همچنین یافته‌های خود را با استفاده از اسکن مغز نزدیک به 60 نوزاد نارس تایید کردند. پیترسن می‌گوید هیچ پروتئین خون دیگری اثر بازدارنده مشابهی روی این مسیر نداشت، که این امر به این تیم اجازه داد فیبرین را به عنوان یک هدف درمانی واضح برای درمان نوزادانی که خونریزی مغزی دارند، معرفی کنند.

یک هدف برای ساخت دارو

یافته‌های این مطالعه برای مراقبت از نوزادان اهمیت زیادی دارد، اما به سایر حوزه‌های پزشکی نیز گسترش می‌یابد، زیرا مسیر سیگنالینگ دخیل در این امر (معروف به مسیر جوجه تیغی صوتی یا SHH) در مرکز این مطالعه، نقش‌های مهم دیگری را در رشد انسان ایفا می‌کند و در طیف گسترده ای از بیماری‌ها نقش دارد. مسیر سیگنالینگ جوجه تیغی صوتی (SHH) بر نوروژنز و الگوهای عصبی در طول توسعه سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارد. اختلال در تنظیم مسیر SHH در مغز به بیماری‌های عصبی مرتبط با افزایش سن مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک کمک می‌کند. در گلادستون، پترسن از نزدیک با آزمایشگاه محقق ارشد کاترینا آکاسوگلو، دکتری، که مدت‌هاست بررسی کرده است که چگونه خونی که به مغز نشت می‌کند باعث ایجاد بیماری‌های عصبی می‌شود، همکاری کرد. آکاسوگلو می‌گوید که SHH  اساساً با ربودن سیستم ایمنی مغز و ایجاد یک آبشار مضر، اثرات غالباً برگشت ناپذیر ایجاد می‌کند که منجر به مشکلاتی در عملکردهای شناختی و حرکتی می‌شود. آکاسوگلو، که همچنین به عنوان مدیر مرکز ایمونولوژی عصبی عروقی مغز گلادستون -UCSF خدمت می‌کند، می‌گوید: " اثرات سمی خون در مغز در حال رشد به دلایل بالقوه جدیدی برای اختلالات عصبی رشدی مرتبط با زایمان زودرس اشاره دارد. خنثی کردن اثرات سمی فیبرین در مغز یک رویکرد درمانی امیدوارکننده برای بسیاری از بیماری‌های عصبی ارائه می‌کند، و اکنون ما معتقدیم، این رویکرد ممکن است رویکردی برای درمان جوان‌ترین بیماران در بین همه افراد  مبتلاء به این وضعیت باشد." آزمایشگاه آکاسوگلو قبلاً دارویی ساخته بود، که یک آنتی بادی مونوکلونال درمانی بود که تنها بر روی خواص مضر فیبرین بدون تأثیر بر نقش مفید آن در لخته شدن خون تأثیر می‌گذارد. این ایمونوتراپی با هدف قرار دادن فیبرین در موش‌ها در برابر مولتیپل اسکلروزیس و بیماری آلزایمر محافظت می‌کند. نسخه انسانی این ایمونوتراپی فیبرین درجه یک در حال حاضر در مرحله آزمایش بالینی ایمنی فاز 1 توسط موسسه ترینی-بیو قرار دارد. پیترسن می‌گوید: " ما دلگرم هستیم که توانسته‌ایم علت مشکلات عصبی پایدار در نوزادان نارس مبتلا به خونریزی مغزی را تأیید کنیم، و هدفی قابل تبدیل شدن به یک دارو برای رفع این نیاز برآورده نشده داریم. مطالعه جدید ما زمینه ای را برای آزمایش رویکرد درمانی ما در آسیب مغزی رشدی و سایر مدل‌های بیماری با اختلال عصبی عروقی یا سیگنال دهی غیرطبیعی SHH ایجاد می‌کند."

تغییر مسیر زندگی

پترسن این مطالعه را در سه سال گذشته هدایت کرده است و با مشاهدات نوزادان نارسی که اغلب مخچه کوچکتری در طول زمان دارند، کار خود را شروع کرده بود. با همکاری با متخصصان MRI و متخصصان مغز و اعصاب در UCSF برای پیگیری این وضعیت، با گروهی متشکل از 59 نوزاد نارس، این تیم توانست نشان دهد که مخچه کوچکتر در نوزادان با خونریزی مغزی بیشتر مرتبط است تا با عفونت یا سایر علل احتمالی دیگر. در این باره پترسن اضافه کرد که": در این مرحله از رشد اولیه، مخچه در حال تغییر سریع است و به آسیب بسیار حساس است. هر چیزی که مسیر SHH را مسدود کند، پیامدهای مهمی بر مغز خواهد داشت و ما را به بررسی اینکه آیا فیبرین می‌تواند نقش داشته باشد یا خیر سوق داد." علاوه بر آنالیزهای MRI ، که توسط متخصص مغز و اعصاب کودکان UCSF، دکتر داون گانو، انجام شد، این تیم آزمایش‌هایی را در مدل‌های تجربی انجام دادند تا به طور کامل درک کنند که چگونه فیبرین بر مسیر SHH و رشد نورون تأثیر می‌گذارد. لنارت مارک ، مدیر موسسه بیماری‌های عصبی گلادستون، خاطرنشان کرد که این تحقیق به یک سوال اساسی زیست پزشکی می‌پردازد و این پتانسیل را دارد که از مشکلات عصبی مداوم ناشی از اولین روزهای زندگی فرد جلوگیری کند. مارک می‌گوید: " این تیم به یک کشف واقعا جالب رسید که ممکن است روزی مسیر زندگی بیماران جوان مبتلا به خونریزی مغزی را تغییر دهد. اکنون تمرکز آن‌ها بر روی آوردن این تحقیقات به کلینیک در سریع ترین زمان ممکن است."

پایان مطلب./