یادداشت
تاثیر فعالیت بدنی روزانه در دوران بارداری بر سلامت جسمی و مغزی جنین
محققان دریافتند فعالیت منظم روزانه در دوران بارداری بر سلامت جسمی و مغزی جنین تاثیر دارد.
امتیاز:
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، ورزش و فعالیت بدنی منظم در دوران بارداری، به ویژه پیادهروی، نه تنها برای سلامت جسمانی مادر مفید است بلکه میتواند اثرات قابلتوجهی بر سلامت جسمی و مغزی جنین نیز داشته باشد. ورزش در بارداری در بهبود وضعیت و تسکین برخی از ناراحتیهای شایع مانند کمردرد و خستگی موثر است. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد فعالیت بدنی میتواند در جلوگیری از دیابت حاملگی، تسکین استرس و تسهیل زایمان نقش داشته باشد. ورزش کردن علاوهبر کمک به تقویت روحیهی مادر، کاهش اضطراب و جلوگیری از افسردگی بارداری و تاثیر در بهبود سریع پس از زایمان، باعث میشود کودک سیستم قلبی سالم و شاخص تودهی بدنی مناسبتری داشته باشد و به سلامت مغزی جنین کمک خواهد کرد. در سالهای اخیر، تحقیقات متعددی انجام شده است که به بررسی تاثیرات ورزش بر جنین پرداختهاند و نشان دادهاند که ورزش میتواند بهبودهایی در زمینه سلامت جسمی، مغزی، افزایش هوش، و حتی طول عمر کودکان داشته باشد.
تاثیر ورزش و پیادهروی بر سلامت جسمانی جنین
فعالیتهای ورزشی در دوران بارداری از جمله پیادهروی منظم میتواند به رشد و تکامل بهتر جنین کمک کند. یکی از مطالعات منتشر شده در سال 2024 نشان داده است که مادران بارداری که بهطور منظم ورزش میکنند، نوزادانی با وزن تولد طبیعیتری دارند و احتمال بروز مشکلاتی مانند دیابت بارداری و پرهاکلامپسی در آنها کمتر است. همچنین، ورزش میتواند جریان خون به جفت را افزایش داده و مواد مغذی بیشتری به جنین برساند که این امر به بهبود رشد و توسعه اندامهای جنین کمک میکند. در این راستا، پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که پیادهروی روزانه به مدت 30 دقیقه میتواند به تنظیم فشار خون مادر و جلوگیری از افزایش وزن بیش از حد کمک کند. این عوامل نه تنها به سلامت مادر بلکه به سلامت جنین نیز کمک میکنند. مطالعات نشان میدهند که ورزشهای هوازی ملایم مانند پیادهروی میتوانند سطح اکسیژنرسانی به جنین را افزایش دهند و این موضوع باعث رشد بهتر جنین و کاهش خطر زایمان زودرس میشود.
تاثیر ورزش و پیادهروی بر سلامت مغزی جنین
یکی از مهمترین تاثیرات ورزش و پیادهروی مادر باردار، بر سلامت مغزی جنین است. مطالعات جدید نشان دادهاند که فعالیتهای ورزشی مادر میتواند به بهبود عملکرد مغزی جنین کمک کند. برای مثال، مطالعهای که در سال 2023 منتشر شد، نشان داد که مادرانی که در دوران بارداری بهطور منظم ورزش میکنند، فرزندان آنها در سنین پایینتر از تواناییهای شناختی و حافظه بهتری برخوردار هستند. یکی از فرضیههای مطرح شده در این زمینه این است که ورزش میتواند باعث افزایش تولید فاکتورهای نوروتروفیک در مغز جنین شود که این عوامل باعث رشد و تقویت ارتباطات عصبی در مغز میشوند. همچنین، ورزشهای هوازی مانند پیادهروی میتوانند سطح استرس مادر را کاهش دهند و این کاهش استرس بهطور مستقیم بر سلامت مغزی جنین تاثیر مثبت دارد.
افزایش هوش و تواناییهای شناختی
تحقیقات انجام شده در سال اخیر نشان دادهاند که ورزش مادر در دوران بارداری میتواند تاثیرات مثبتی بر تواناییهای شناختی و هوش کودک در آینده داشته باشد. بهعنوان مثال، مطالعهای که اخیرا منتشر شده است، نشان داد که کودکان مادرانی که بهطور منظم در دوران بارداری ورزش کردهاند، دارای نمرات بالاتری در آزمونهای هوشی و عملکردهای شناختی بودند. این پژوهشها نشان میدهند که ورزش منظم میتواند باعث بهبود جریان خون به مغز جنین و افزایش سطح اکسیژنرسانی به آن شود. این امر به نوبهی خود باعث رشد بهتر سلولهای عصبی و افزایش تعداد ارتباطات سیناپسی در مغز میشود که میتواند به افزایش هوش کودک کمک کند. همچنین، ورزشهای ملایم میتوانند به تنظیم سطح هورمونهای استرس در بدن مادر کمک کنند که این موضوع نیز تاثیر مثبتی بر رشد مغزی جنین دارد.
تاثیر ورزش بر طول عمر و سلامتی آینده
علاوه بر تاثیرات کوتاهمدت، ورزش در دوران بارداری میتواند تاثیرات طولانیمدتی نیز بر سلامت و طول عمر کودکان داشته باشد. تحقیقات جدید نشان دادهاند که کودکانی که مادران آنها در دوران بارداری ورزش کردهاند، در آینده از نظر جسمی و روانی سالمتر هستند و احتمال بروز بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، دیابت و حتی برخی سرطانها در آنها کمتر است. مطالعهای که در سال 2024 انجام شده است، نشان میدهد که ورزش در دوران بارداری میتواند به تغییرات مثبت در بیان ژنها منجر شود. این تغییرات ژنتیکی میتوانند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن در دوران بزرگسالی کمک کنند. همچنین، ورزش مادران باردار میتواند به بهبود سیستم ایمنی نوزاد کمک کند که این موضوع باعث افزایش مقاومت در برابر بیماریها و عفونتها در سالهای ابتدایی زندگی میشود.
توصیههای عملی برای مادران باردار
برای بهرهبرداری از مزایای ورزش در دوران بارداری، توصیه میشود که مادران باردار بهطور منظم و با شدت متوسط فعالیت کنند. پیادهروی یکی از بهترین و سادهترین ورزشها برای مادران باردار است که بهراحتی قابل انجام است و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. پیادهروی میتواند به تنظیم فشار خون، کنترل وزن و کاهش استرس کمک کند که همه این عوامل برای سلامت جنین و مادر مفید هستند. همچنین، مادران باید توجه داشته باشند که فعالیتهای ورزشی شدید و پرخطر ممکن است باعث آسیب به جنین شود. قدم زدن در آب یکی از ورزشهای مناسب در دوران بارداری است. زیرا گروههای عضلانی بیشتری را فعال میکند و مزایای زیادی برای سیستم قلبی و عروقی نیز دارد، از جمله اینکه التهاب را کاهش میدهد و با وجود اضافه وزنی که ممکن است مادر باردار داشته باشد، کمک میکند تا احساس بیوزنی و چابکی بیشتری داشته باشد. قدم زدن در آب استخر سبب کاهش بسیاری از عوارض بارداری مثل: حالت تهوع، دردسیاتیک و تورم مچپا میشود. در ضمن شیرجه زدن و شنا کردن در زیر آب اصلا توصیه نمیشود. بنابراین، بهتر است قبل از شروع هر نوع برنامه ورزشی، با پزشک خود مشورت کنند و برنامهای متناسب با وضعیت جسمانی خود انتخاب کنند. بهعلاوه، مادران باید به تغذیه مناسب و استراحت کافی نیز توجه داشته باشند تا تاثیرات مثبت ورزش بر سلامت خود و جنین را به حداکثر برسانند.
نتیجهگیری
ورزش و پیادهروی منظم در دوران بارداری نه تنها برای سلامت جسمانی مادر مفید است، بلکه تاثیرات قابلتوجهی بر رشد و تکامل جسمی و مغزی جنین دارد. تحقیقات جدید نشان میدهند که ورزش میتواند به بهبود عملکرد مغزی، افزایش هوش و حتی طول عمر کودکان کمک کند. با این حال، مهم است که مادران باردار بهطور منظم ورزش کنند و از فعالیتهای شدید پرهیز کنند تا بتوانند از تمامی مزایای این فعالیتها بهرهمند شوند.
پایان مطلب./