به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، غده تیروئید که در ناحیه پایین گردن و بالای نای قرار دارد، وظیفه تولید هورمون‌های تیروئیدی را بر عهده دارد. این هورمون‌ها، از جمله تیروکسین (T4) و تری‌یودوتیرونین (T3)، نقش اساسی در تنظیم متابولیسم بدن، رشد و توسعه، و عملکرد سیستم‌های مختلف بدن ایفا می‌کنند. تولید بیش از حد یا کمتر از حد معمول این هورمون‌ها می‌تواند به اختلالات جدی منجر شود.

کم‌کاری تیروئید

کم‌کاری تیروئید، یا هیپوتیروئیدیسم، به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند. این وضعیت می‌تواند به دلیل بیماری‌های خودایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو، جراحی‌های قبلی تیروئید، یا کمبود ید ایجاد شود. در دوران بارداری، کم‌کاری تیروئید می‌تواند به مشکلات متعددی منجر شود. کم کاری تیروئید یکی از بیماری‌های مزمن شایع در زنان باردار است. در دوران بارداری، هورمون‌های تیروئید مادر برای رشد جنین و رشد مغز حیاتی هستند. زنان باردار باید تحت درمان قرار گیرند تا از عوارض جلوگیری شود. از سوی دیگر، هیچ غربالگری جهانی برای کم کاری تیروئید آشکار مادر اجرا نمی‌شود و توصیه فعلی محدود به غربالگری انتخابی در میان زنان باردار در معرض خطر بیماری تیروئید است. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری می‌تواند به اختلالاتی همچون افزایش خطر پره‌اکلامپسی، زایمان زودرس، و سقط جنین منجر شود. به‌علاوه، کم‌کاری تیروئید ممکن است بر رشد و تکامل جنین تاثیر منفی بگذارد. تحقیقاتی که در سال  2023 توسط محققین انجام شد ، نشان می‌دهد که کم‌کاری تیروئید کنترل نشده می‌تواند به مشکلاتی مانند کاهش وزن نوزاد در هنگام تولد و اختلالات رشد عصبی منجر شود.

پرکاری تیروئید

برعکس کم‌کاری تیروئید، پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن غده تیروئید هورمون‌های بیش از حدی تولید می‌کند. این حالت می‌تواند به دلیل بیماری‌هایی مانند بیماری گریوز یا تومورهای تیروئیدی ایجاد شود. پرکاری تیروئید می‌تواند اثرات منفی قابل توجهی بر سلامت مادر و جنین داشته باشد.

یکی از اصلی‌ترین مشکلات ناشی از پرکاری تیروئید در دوران بارداری، افزایش خطر زایمان زودرس، پره‌اکلامپسی، سقط جنین، مرده‌زایی، اختلال عصبی-عقلی فرزندان، پرکاری تیروئید نوزادان و وزن کم نوزاد هنگام تولد است. تحقیقی که در سال 2021 توسط دانشمندان انجام شد، نشان داد که پرکاری تیروئید کنترل نشده می‌تواند تا دو برابر خطر زایمان زودرس را افزایش دهد و همچنین خطر بروز فشار خون بالا و پره‌اکلامپسی را بالا ببرد. علاوه‌بر‌این، پرکاری تیروئید می‌تواند به ناهنجاری‌های جنینی منجر شود. بررسی‌ها نشان داده‌اند که نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری به پرکاری تیروئید مبتلا هستند، در معرض خطراتی مانند کاهش وزن هنگام تولد و ناهنجاری‌های قلبی قرار دارند. تحقیقی که در سال 2022 انجام شده، نشان داد که این نوزادان ممکن است با مشکلاتی همچون اختلالات عصبی و قلبی مواجه شوند.

تاثیرات کم‌کاری تیروئید بر بارداری

 کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری می‌تواند باعث کاهش سطح هورمون‌های تیروئیدی شود که برای رشد و تکامل جنین ضروری است. این کمبود هورمونی می‌تواند به تأخیر در رشد مغز و سیستم عصبی جنین منجر شود. همچنین، کم‌کاری تیروئید ممکن است منجر به افزایش خطر سقط جنین و زایمان زودرس شود. نقش هورمون های تیروئید مادر و اثرات نامطلوب کم کاری تیروئید مادر در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به کرتینیسم در کودکان متولد شده از مادران مبتلا به کم‌کاری شدید تیروئید شود. کرتینیسم به شرایط  کمبود شدید هورمون تیروئید در نوزادان اطلاق می‌شود. کرتینیسم باعث اختلال در عملکرد عصبی، توقف رشد و ناهنجاری‌های فیزیکی می‌شود. این وضعیت ممکن است به دلیل اختلال در عملکرد غده تیروئید کودک یا کمبود ید در بدن مادر در دوران بارداری رخ دهد. 

به‌علاوه، خودایمنی تیروئید (TAI) معمولاً به عنوان وجود آنتی‌بادی‌های تیروپراکسیداز (TPOAbs) یا آنتی‌بادی‌های تیروگلوبولین (TgAbs) تعریف می‌شود که فرد را مستعد کم‌کاری تیروئید می‌کند. این بیماری خود‌ایمنی، نزدیک به 10٪ از زنان در سن باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به دلیل تأثیر منفی بالقوه آن بر باروری زنان و دوره بارداری، نیازمند تحقیقات و بررسی‌های بیشتری از سوی محققان است.

تاثیر پرکاری تیروئید و بارداری

 ارزیابی قبل از بارداری زوج‌هایی که می‌خواهند باردار شوند، گام مهمی به سوی یک بارداری سالم است و به‌ویژه در افراد مبتلا به بیماری مزمن یا در معرض خطر ژنتیکی مهم است. شایع‌ترین اختلالات غدد درون ریز در زنان در سنین باروری، مربوط به غده تیروئید است و به خوبی شناخته شده است که پرکاری تیروئید (HT)، عملکرد بیش از حد غده تیروئید، با خطرات عوارض مادری، جنینی و نوزادی همراه است. پرکاری تیروئید می‌تواند باعث افزایش میزان متابولیسم و فشار خون در مادر شود که به نوبه خود می‌تواند منجر به بروز پره‌اکلامپسی و زایمان زودرس شود. همچنین، این وضعیت می‌تواند به مشکلاتی همچون افزایش نرخ ضربان قلب و ناهنجاری‌های قلبی در جنین منجر شود.

مدیریت اختلالات تیروئید در دوران بارداری

مدیریت اختلالات تیروئید در دوران بارداری نیازمند نظارت دقیق و درمان مناسب است. برای کم‌کاری تیروئید، درمان معمولاً شامل مصرف داروهای هورمونی مانند لووتیروکسین است. در مورد پرکاری تیروئید، داروهای ضد تیروئید مانند پروپیل‌تیواوراسیل و متی‌مازول معمولاً استفاده می‌شود، ولی انتخاب دارو باید با دقت انجام شود تا خطرات جانبی به حداقل برسد. مقاله‌ای که در سال 2020 در این رابطه منتشر شد، تأکید کرد که مدیریت صحیح دارویی می‌تواند به طور قابل توجهی عوارض پرکاری تیروئید را کاهش دهد و نتایج بارداری را بهبود بخشد.

نتیجه‌گیری

اختلالات تیروئید، چه کم‌کاری و چه پرکاری، می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت مادر و جنین در دوران بارداری داشته باشند. از این رو، تشخیص و مدیریت زودهنگام این اختلالات برای جلوگیری از بروز عوارض جدی ضروری است. با درمان مناسب و نظارت دقیق، می‌توان خطرات ناشی از اختلالات تیروئید را کاهش داد و به بارداری سالم و موفق دست یافت. بنابراین، یکی از اهداف اصلی مشاوره قبل از بارداری در این مواقع، بهینه سازی عملکرد تیروئید قبل از رسیدن به هر بارداری است. به همه زوج‌ها توصیه می‌شود که تا زمانی که حالت یوتیروئیدی در مادر حاصل نشود، از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده کنند. پزشک باید با والدین آینده در مورد تأثیراتی که بیماری تیروئید ممکن است بر بارداری و جنین داشته باشد و تأثیری که بارداری ممکن است بر بیماری تیروئید بگذارد صحبت کند. همچنین، عوارض جانبی احتمالی مادری و جنینی و همچنین، همه گزینه های درمانی موجود باید بررسی شود.

پایان مطلب./