مطالعات اخیر از تاثیرات سایتومگالو ویروس بر سلامت جنین و مادران باردار پرده بر‌داشته است.
مقدمه‌ای بر سایتومگالو ویروس
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، سایتومگالو ویروس (CMV) یکی از اعضای خانواده ویروس‌های هرپس است که به طور گسترده‌ای در جمعیت عمومی وجود دارد. این ویروس معمولاً از طریق تماس با مایعات بدن مانند بزاق، ادرار و خون انتقال می‌یابد CMV ممکن است به طور غیرمشهودی در بسیاری از افراد وجود داشته باشد و در شرایط عادی، اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. با‌این‌حال، در موارد خاص، به ویژه در دوران بارداری، این ویروس می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند.
عفونت مادرزادی سیتومگالوویروس انسانی (CMV) شایع‌ترین عفونت مادرزادی است که از هر 200 نوزاد در محیط‌های پردرآمد، 1 نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این ویروس می‌تواند عواقب مادام‌العمری برای یک کودک از هر چهار کودک داشته باشد، از جمله کم‌شنوایی‌حسی-عصبی و ناتوانی عصبی. علیرغم فراوانی CMV مادرزادی و شدت آن در برخی از کودکان، این بیماری توسط زنان باردار، خانواده‌ها و ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی کمتر شناخته شده است. تشخیص به موقع عفونت CMV در بارداری برای تسهیل در نظر‌گرفتن درمان با داروی والاسیکلوویر مهم است، که ممکن است خطر انتقال به جنین را کاهش دهد یا شدت پیامدها را برای نوزادان آلوده کاهش دهد. شناخت ویژگی‌های CMV مادرزادی برای متخصصان نوزادان، متخصصان اطفال و متخصصان شنوایی مهم است تا آزمایشهای فوری برای CMV مادرزادی را در ۲۱ روز اول زندگی انجام دهند. تشخیص زودهنگام این فرصت را برای درمان با داروی والگانسیکلوویر، در صورت لزوم، برای بهبود شرایط در نوزادان مبتلا می‌دهد. تحقیقات بیشتر برای آگاهی دادن به تصمیمات مربوط به غربالگری قبل از تولد و نوزادی، پیامدهای طولانی مدت برای نوزادان بدون علامت و علامت‌دار و درمان بهینه برای زنان و نوزادان ضروری است.
نحوه ابتلا به سایتومگالو ویروس
انتقال CMV می‌تواند از طریق چندین مسیر انجام شود:
تماس با مایعات بدن: ویروس از طریق بزاق، ادرار، مایع منی و خون منتقل می‌شود. این انتقال ممکن است از طریق تماس نزدیک، مانند بوسیدن یا استفاده از لوازم شخصی آلوده، صورت گیرد.
انتقال از مادر به جنین: این ویروس می‌تواند از مادر به جنین از طریق جفت یا حین زایمان منتقل شود. این نوع انتقال به ویژه در صورتی که مادر برای اولین بار در دوران بارداری به ویروس آلوده شود، بیشتر شایع است.
انتقال از طریق پیوند اعضا یا خون: در موارد نادر، ویروس می‌تواند از طریق پیوند اعضا یا انتقال خون آلوده منتقل شود.
نحوه انتقال عفونت به جنین
سیتومگالوویروس یکی از شایع‌ترین ویروس‌هایی است که از مادر به جنین منتقل می‌شود. این ویروس می‌تواند از طریق جفت به جنین منتقل شود و در این صورت نوزاد با عفونت ناشی از این ویروس متولد می‌شود که به آن سیتومگالوویروس مادرزادی می‌گویند. انتقال این ویروس به نوزاد با زمان آلوده شدن شما در ارتباط است. حدود نیمی از زنان پیش از بارداری دارای آنتی‌بادی‌های ضدسیتومگالوویروس هستند، یعنی از قبل آلوده شده‌اند. اغلب مردم آلوده به ویروس علائمی ندارند، در نتیجه در صورت آلوده شدن از آن آگاه نیستند. سیتومگالوویروس نیز مانند سایر ویروس‌های هرپس، پس از اولین آلودگی به صورت خفته در بدن می‌ماند. اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف شود، احتمال بازگشت این عفونت بیشتر می‌شود، اما خوشبختانه احتمال انتقال ویروس به نوزاد طی عفونت مجدد، بسیار کم و در صورت انتقال، احتمال مشکلات جدی برای نوزاد خیلی کمتر است. بنابراین اگر برای اولین بار مادر در شش ماه پیش از بارداری آلوده شده باشد، احتمال انتقال آن به نوزاد بسیار ناچیز است.
اگر مادر در دوران بارداری برای اولین بار به این ویروس آلوده شود، احتمال انتقال ویروس به نوزاد خیلی بیشتر می‌شود. تنها درصد بسیار کمی از زنانی که مبتلا به این عفونت نشده‌اند، ممکن است طی دوران بارداری به سیتومگالوویروس آلوده شوند که باز هم از این تعداد، تنها نیمی از زنان این ویروس را به جنین خود منتقل خواهند کرد.
تأثیر CMV بر جنین
انتقال CMV از مادر به جنین می‌تواند تأثیرات جدی و متنوعی بر سلامت جنین داشته باشد. این تأثیرات به ویژه زمانی نگران‌کننده است که مادر برای اولین بار در دوران بارداری به ویروس آلوده شود، زیرا در این حالت خطر عوارض به مراتب بیشتر است.
سندروم مادرزادی CMV
سایتومگالو ویروس می‌تواند منجر به سندروم مادرزادی شود که شامل مشکلاتی مانند کاهش وزن هنگام تولد، زردی، بزرگ شدن کبد و طحال و مشکلات عصبی است. طبق مطالعه‌ای که در سال 2023 توسط محققان انجام شد، سندروم مادرزادی CMV در حدود 0.5 تا 2 درصد از نوزادان مبتلا به CMV دیده می‌شود و می‌تواند به مشکلات بلندمدت مانند اختلالات شنوایی و بینایی منجر شود.
عوارض درازمدت ویروس:
نوزادانی که به CMV مبتلا می‌شوند، ممکن است با مشکلاتی نظیر اختلالات شنوایی و بینایی مواجه شوند. مطالعه‌ای که در سال 2022 انجام شد، نشان داد که درصد قابل توجهی از نوزادان مبتلا به CMV ممکن است در طول زندگی خود به مشکلات شنوایی و یادگیری دچار شوند.
تأثیر CMV بر سلامت مادران باردار
ابتلا به CMV در دوران بارداری می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت مادران نیز داشته باشد، اگرچه عوارض جدی برای مادران در مقایسه با جنین کمتر شایع است. این عوارض شامل:
علائم بالینی
در اکثر موارد، عفونت CMV در مادران به صورت یک عفونت خفیف و شبیه به آنفولانزا خود را نشان می‌دهد که شامل تب، خستگی و درد عضلات است. با این حال، در مادران با سیستم ایمنی ضعیف، مانند کسانی که به بیماری‌های خودایمنی مبتلا هستند، عفونت می‌تواند به مشکلات جدی‌تری منجر شود.
خطرات بلندمدت
اگرچه خطرات بلندمدت برای مادران کم است، ابتلا به CMV در دوران بارداری می‌تواند به مشکلاتی نظیر عفونت‌های ثانویه و در موارد نادر، مشکلات سیستم ایمنی منجر شود. در مطالعات اخیر، تأثیرات بلندمدت بر مادران در مقایسه با تأثیرات آن بر جنین به‌طور کلی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
تشخیص و مدیریت CMV در دوران بارداری
تشخیص CMV در دوران بارداری می‌تواند با استفاده از آزمایشهای خون و ادرار انجام شود. آزمایشهای PCR برای شناسایی ویروس و آزمایشهای سرولوژیک برای تشخیص آنتی‌بادی‌های مربوط به CMV مفید هستند.
مدیریت CMV در دوران بارداری نیازمند نظارت دقیق و اقدام به موقع است. برای مادران با خطر بالای انتقال ویروس به جنین، مدیریت شامل بررسی‌های مداوم و مشاوره‌های پزشکی می‌شود. در حال حاضر، درمان‌های خاصی برای جلوگیری از انتقال CMV از مادر به جنین وجود ندارد، اما مراقبت‌های پیشگیرانه و مشاوره پزشکی می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند.
نتیجه‌گیری
سایتومگالو ویروس (CMV) یکی از مشکلات جدی بهداشت عمومی است که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت جنین و مادران باردار داشته باشد. انتقال این ویروس به جنین می‌تواند منجر به مشکلات مادرزادی و عوارض درازمدت شود، در حالی که برای مادران، خطرات عمدتاً به صورت عفونت‌های خفیف و مسائل مربوط به سیستم ایمنی ظاهر می‌شود. تشخیص زودهنگام و مدیریت صحیح CMV می‌تواند به کاهش خطرات و بهبود نتایج بارداری کمک کند.
پایان مطلب./