یادداشت
مایکروویو: مکانی برای رشد باکتریها
بیش از 100 گونه باکتری در اجاقهای مایکروویو وجود دارد؛ بیتوجهی به بهداشت آن میتواند خطراتی به همراه داشته باشد.
امتیاز:
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، اجاقهای مایکروویو به عنوان یکی از ابزارهای و پرکاربرد در آشپزخانهها شناخته میشوند. این دستگاهها با استفاده از امواج مایکروویو، غذاها را گرم کرده و پخت میکنند. اما سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا شرایط موجود در اجاق مایکروویو میتواند موجب رشد باکتریها شود؟
حتی مایکروویو موجود در آشپزخانه شما نیز از باکتریها مصون نیست. محیط تابشی داخل مایکروویو ممکن است برای میکروبها نامناسب به نظر برسد. اما نمونهبرداری از مایکروویوهای واقع در مکآنهای مختلف بیش از ۱۰۰ نوع باکتری را شناسایی کرد، که محققان در مجله Frontiers in Microbiology گزارش دادند. این اولین باری است که دانشمندان جوامع میکروبی زندگیکننده در مایکروویوها را مستند کردهاند. محققان داخل ۳۰ مایکروویو که به طور فعال در سه محیط مختلف استفاده میشدند، از جمله دیوارها و صفحه گردان را نمونهبرداری کردند: ۱۰ مورد از آشپزخانهها، ۱۰ مورد از آزمایشگاهها و ۱۰ مورد از سایر فضاهای مشترک مانند کافهتریاها. نمونههای برداشته شده سپس به ظروف آزمایشگاهی منتقل شدند که همه آنها منجر به رشد قابل توجه باکتریها شد. تحلیل DNA از کلنیهای باکتریایی نشان داد که آنها تحت سلطه پروتئوباکتریا، فیریکوتها، اکتینو باکتریا و باکتروئیدها بودند که همه آنها به طور معمول بر روی پوست انسان و سطوحی که مردم به طور مکرر لمس میکنند یافت میشوند. محیطهای به دست آمده از مایکروویوهای آشپزخانه شامل باکتریهایی بودند که میتوانند باعث بیماریهای ناشی از غذا شوند، از جمله کلبسیلا و برووندیموناس. تیم تحقیقاتی میگوید هنوز مشخص نیست چگونه این انواع باکتری میتوانند در مایکروویوها بقای خود را حفظ کنند و تحقیقات بیشتری برای درک نحوه سازگاری آنها با دماهای بالا و تابش الکترومغناطیسی لازم است.
محققان خاطرنشان میکنند که میکروارگانیسمهایی که آنها در مایکروویوهای خانگی پیدا کردند همانهایی هستند که میتوانند بر روی سطوح آشپزخانه یافت شوند. برخی از آنها پاتوژن هستند و باید مایکروویو را به اندازه هر سطح دیگر آشپزخانه تمیز کرد. با این حال، محققان تأکید میکنند که مایکروویوهای آشپزخانه نگرانی خاصی ایجاد نمیکنند. باکتریها موجودات میکروسکوپی یکسلولی هستند که در محیطهای مختلف زندگی میکنند. در واقع، بیش از 100 گونه از باکتریها میتوانند در شرایط خاصی در اجاقهای مایکروویو رشد کنند. این موضوع شامل باکتریهای بیهوازی، هوازی و حتی برخی گونههای گرمادوست میشود که در دماهای غیرمعمول نیز قادر به زنده ماندن و رشد هستند.
شرایط رشد باکتریها در اجاق مایکروویو
رطوبت یکی از عوامل کلیدی برای رشد باکتریها است. اجاقهای مایکروویو معمولاً هنگام گرم کردن غذا بخار تولید میکنند. این بخار میتواند محیطی مرطوب ایجاد کند که برای بسیاری از باکتریها ایدهآل است. دما نیز نقشی اساسی در رشد باکتریها ایفا میکند. دمای مناسب برای رشد باکتریها معمولاً بین 20 تا 40 درجه سانتیگراد است. در حالی که مایکروویو معمولاً غذا را در دماهای بالاتر از این محدوده گرم میکند، در برخی مواقع، خصوصاً وقتی که غذا به طور یکنواخت حرارت نمیبیند، نواحی سرد ایجاد میشود که میتواند محل مناسبی برای رشد باکتریها باشد. زمان گرم کردن نیز در رشد باکتریها تاثیرگذار است. اگر غذا به مدت کافی در دماهای مناسب نگهداری شود، ممکن است باکتریها بتوانند رشد کنند. وجود مواد مغذی مانند پروتئینها، کربوهیدراتها و چربیها نیز میتواند برای باکتریها غذای لازم را فراهم کند. مواد غذایی چرب و پروتئینی به ویژه محیط مناسبی برای رشد باکتریها فراهم میآورند.
انواع باکتریهایی که ممکن است در اجاقهای مایکروویو رشد کنند
1. باکتریهای گرمادوست (Thermophiles): این باکتریها در دماهای بالا رشد میکنند. در صورتی که غذا به طور نامناسب گرم شود، این باکتریها ممکن است بقا پیدا کنند.
2. باکتریهای بیهوازی (Anaerobes): این باکتریها در محیطهای بدون اکسیژن رشد میکنند. وجود رطوبت و محیط بسته میتواند مکان مناسبی برای این باکتریها باشد.
3. باکتریهای هوازی (Aerobes): این باکتریها برای رشد به اکسیژن نیاز دارند. آنها معمولاً در سطوح غذا یا در محیطهای هوایی مانند داخل ظرف غذا قرار دارند.
4. باکتریهای بیماریزا (Pathogenic Bacteria): برخی از باکتریها میتوانند باعث بیماری شوند. باکتریهایی مانند سالمونلا، لیستریا و E. coli در صورت عدم پخت صحیح و یا گرم کردن نامناسب غذا، ممکن است در اجاق مایکروویو رشد کنند.
روشهای جلوگیری از رشد باکتریها
برای جلوگیری از رشد باکتریها در اجاق مایکروو، میتوانید از نکات زیر کنید:
1. پختن یکنواخت: اطمینان حاصل کنید که غذا به طور یکنواخت گرم شود. استفاده از ظرفهای مخصوص مایکروویو و دور کردن غذاهای بزرگ و انبوه به این کار کمک میکند.
2. استفاده از درپوش: هنگام گرم کردن غذا، از درپوش مایکروویو یا کاغذ مخصوص استفاده کنید. این کار از خشک شدن غذا جلوگیری کرده و بخار را حفظ میکند، که به حرارت یکنواخت کمک میکند.
3. تنظیم دما و زمان مناسب: همواره زمان و دمای مناسب بر اساس نوع غذا را رعایت کنید. برای گرم کردن غذاهای حاوی پروتئین، معمولاً باید حداقل دمای 75 درجه سانتیگراد را برقرار کنید.
4. پزشکی مواد غذایی: قبل از استفاده از مواد غذایی، تاریخ انقضا را چک کنید و اطمینان حاصل کنید که غذا تازگی خود را حفظ کرده است. غذاهای فاسد ممکن است حاوی باکتریهای مضری باشند.
5. خنک کردن مناسب غذا: پس از پخت غذا، آن را سریعاً خنک و در دمای مناسب نگهداری کنید. غذاهای پخته شده نباید برای مدت طولانی در دماهای غیرمناسب بمانند.
6. تمیزی اجاق مایکروویو: به طور منظم اجاق مایکروویو را تمیز کنید. بقایای غذا میتوانند محیط مناسبی برای رشد باکتریها فراهم کنند.
7. استفاده از دماسنج غذایی: برای اطمینان از گرم شدن کافی غذا، از دماسنج غذایی استفاده کنید. این کار به شما کمک میکند تا دماهای مناسب را بررسی کنید.
8. جداسازی غذاها: هنگام گرم کردن غذاهای مختلف در یک زمان، اطمینان حاصل کنید که آنها به صورت جداگانه گرم شوند تا از تداخل دماها جلوگیری شود.
تحقیقات اخیر نشان میدهد که مایکروویها، به رغم محیط نامناسب به نظر میرسید، میتوانند محل رشد بیش از ۱۰۰ گونه مختلف باکتری باشند. این تحقیق که بر روی نمونهبرداری از مایکروویوهای موجود در آشپزخانهها، آزمایشگاهها و فضاهای مشترک مانند کافهتریاها انجام شد، نشان داد که باکتریهای متنوعی از جمله انواعی که میتوانند باعث بیماریهای ناشی از غذا شوند، در این دستگاهها وجود دارند. اکثر این باکتریها مربوط به پروتئوباکتریا، فیریکوتها و باکتروئیدها هستند و به طور طبیعی بر روی پوست انسان و سطوحی که به طور مکرر لمس میشوند یافت میشوند. این یافتهها اهمیت تمیز کردن منظم مایکروویوها را برجسته میکند، زیرا تجمع باکتریها به راحتی میتواند موجب آلودگی مواد غذایی شود. همچنین، تحقیق نشان میدهد که باکتریها توانایی بالایی در سازگاری با شرایط دما و تابش الکترومغناطیسی دارند، که نیاز به بررسیهای بیشتر در این زمینه را نمایان میکند. به طور کلی، این نتایج به ما یادآوری میکند که برای حفظ بهداشت و ایمنی غذایی، نباید به تمیزی سطوح و دستگاههای مختلف آشپزخانه، از جمله مایکروویو، بیتوجه باشیم. این اطلاعات همچنین زمینهساز تحقیقات بیشتری در مورد نحوه نگهداری و کنترل آلودگیهای میکروبی در محیطهای خانگی و عمومی است.
پایان مطلب/.