سلنیوم و ویتامینهایA و E ،D نقش مهمی در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی و پیشگیری از تخریب غده تیروئید دارند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، ویتامینها و مواد معدنی نقش حیاتی در تنظیم عملکردهای بیولوژیکی بدن دارند. یکی از نقشهای مهم این ریزمغذیها، تاثیر آنها بر سلامت غده تیروئید است. تیروئید یک غده کوچک پروانهای شکل در ناحیه گردن است که هورمونهایی را ترشح میکند که متابولیسم بدن، تنظیم دمای بدن، ضربان قلب و بسیاری از فرآیندهای دیگر را کنترل میکنند. کمبود یا اختلال در عملکرد تیروئید میتواند منجر به بروز مشکلات متعددی از جمله کمکاری یا پرکاری تیروئید، بیماری گریوز، التهاب تیروئید (تیروئیدیت هاشیموتو) و حتی سرطان تیروئید شود. در سالهای اخیر، مطالعات متعددی به بررسی تاثیر ویتامینها و مواد معدنی بر عملکرد تیروئید پرداختهاند. از جمله این ریزمغذیها، سلنیوم نقش ویژهای در عملکرد تیروئید دارد و کمبود آن ممکن است به مشکلات جدی در این غده حیاتی (غده تیروئید) منجر شود.
تاثیر سلنیوم بر سلامت تیروئید
سلنیوم یک عنصر کمیاب است که برای عملکرد صحیح غده تیروئید بسیار حیاتی است. این ماده معدنی به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی عمل میکند و از غده تیروئید در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند. همچنین، سلنیوم برای تولید و متابولیسم هورمونهای تیروئید ضروری است. دو آنزیم مهم که به تبدیل هورمون T4 (تیروکسین) به فرم فعال آن، T3 (ترییدوتیرونین) کمک میکنند، به سلنیوم وابستهاند. کاهش سلنیوم میتواند باعث کاهش تبدیل T4 به T3 شده و منجر به کمکاری تیروئید شود. مطالعات مختلف نشان دادهاند که کمبود سلنیوم با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی تیروئید، از جمله تیروئیدیت هاشیموتو، مرتبط است. در بیماری هاشیموتو، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غده تیروئید حمله کرده و باعث التهاب و کاهش تولید هورمونهای تیروئید میشود. یک مطالعه در این زمینه نشان داد که مصرف مکملهای سلنیوم در بیماران مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو باعث کاهش سطح آنتیبادیهای ضد تیروئید و بهبود علائم بیماری میشود.
مکانیزم عمل سلنیوم در تیروئید
سلنیوم در ساختار سلنوپروتئینها وجود دارد که نقش اساسی در تنظیم سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب دارند. سلنوپروتئینها همچنین از غده تیروئید در برابر آسیبهای اکسیداتیو که میتوانند در طول فرایند تولید هورمونهای تیروئید رخ دهند، محافظت میکنند. این مسئله بهویژه در بیماریهای خودایمنی تیروئید اهمیت دارد، جایی که التهاب و استرس اکسیداتیو میتوانند نقش تعیینکنندهای در پیشرفت بیماری داشته باشند. همچنین سلنیوم برای تنظیم فعالیت آنزیمهایی که به فعالسازی هورمونهای تیروئید کمک میکنند، ضروری است. این آنزیمها، دییودینازها، T4 را به فرم فعال T3 تبدیل میکنند. در صورت کمبود سلنیوم، این فرآیند مختل شده و منجر به کاهش سطح T3 و افزایش سطح T4 میشود که نتیجه آن ایجاد علائم کمکاری تیروئید است.
سلنیوم و بیماریهای خودایمنی تیروئید
همانطور که اشاره شد، یکی از شایعترین مشکلات تیروئید، بیماریهای خودایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز است. در تیروئیدیت هاشیموتو، سطح بالای آنتیبادیهای ضد تیروئید به غده تیروئید آسیب میرساند و منجر به کمکاری تیروئید میشود. در مقابل، بیماری گریوز باعث پرکاری تیروئید میشود و سیستم ایمنی بدن آنتیبادیهایی تولید میکند که باعث تحریک بیش از حد تیروئید میشود. مطالعات اخیر نشان دادهاند که سلنیوم ممکن است به کاهش سطح آنتیبادیهای ضد تیروئید در افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی تیروئید کمک کند. مطالعات دانشمندان در این زمینه نشان داد که مکملهای سلنیوم میتوانند به طور موثری سطح آنتیبادیهای ضد تیروگلوبولین و ضد تیروپراکسیداز (TPO) را کاهش دهند و در نتیجه، التهاب تیروئید را کاهش داده و به بهبود علائم بیماری کمک کنند .
تاثیر ویتامینهای دیگر بر سلامت تیروئید
ویتامین D
ویتامین D یکی از ویتامینهایی است که در سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. مطالعات نشان دادهاند که کمبود ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز مرتبط است. ویتامین D نقش مهمی در تنظیم سیستم ایمنی بدن ایفا میکند و کمبود آن میتواند باعث افزایش التهاب و حمله سیستم ایمنی به غده تیروئید شود. محققان طی مطالعات خود نشان دادند که سطح پایین ویتامین D با افزایش میزان آنتیبادیهای ضد تیروئید در بیماران مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو همراه است . مصرف مکملهای ویتامین D ممکن است به کاهش سطح آنتیبادیها و بهبود عملکرد تیروئید در این بیماران کمک کند.
ویتامین A
ویتامین A نیز به عنوان یک ریزمغذی مهم در سلامت تیروئید شناخته میشود. این ویتامین به تنظیم سیستم ایمنی بدن کمک میکند و نقش موثری در کاهش التهاب دارد. کمبود ویتامین A میتواند باعث کاهش تولید هورمونهای تیروئید و اختلال در عملکرد این غده شود. مطالعات نشان دادهاند که مصرف کافی ویتامین A میتواند به تنظیم عملکرد تیروئید و بهبود علائم کمکاری تیروئید کمک کند .
ویتامین E
ویتامین E یکی دیگر از آنتیاکسیدانهای قوی است که میتواند از غده تیروئید در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت کند. مطالعات نشان دادهاند که کمبود ویتامین E ممکن است باعث افزایش استرس اکسیداتیو و آسیب به بافت تیروئید شود. این ویتامین همچنین به کاهش التهاب در بیماریهای خودایمنی تیروئید کمک میکند .
تاثیر ویتامینها و سلنیوم بر سرطان تیروئید
سرطان تیروئید یکی از شایعترین سرطانهای غدد درونریز است. برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف کافی ویتامینها و سلنیوم ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این سرطان کمک کند. سلنیوم به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی، از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکند. کمبود سلنیوم ممکن است باعث افزایش استرس اکسیداتیو و تحریک رشد سلولهای سرطانی در تیروئید شود. بنابر اظهارات محققان، سطح پایین سلنیوم با افزایش خطر ابتلا به سرطان تیروئید مرتبط است . همچنین، ویتامین D نیز به دلیل نقش آن در تنظیم سیستم ایمنی و کاهش التهاب ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان تیروئید کمک کند.
نتیجهگیری
ویتامینها و مواد معدنی به ویژه سلنیوم نقش حیاتی در سلامت تیروئید دارند. کمبود این ریزمغذیها میتواند منجر به مشکلات جدی در عملکرد تیروئید، از جمله بیماریهای خودایمنی و حتی سرطان شود. مصرف کافی سلنیوم و ویتامینهای D، A و E میتواند به بهبود عملکرد تیروئید، کاهش التهاب و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با این غده حیاتی کمک کند. مطالعات اخیر نشان میدهند که مصرف مکملهای سلنیوم به طور خاص میتواند به بیماران مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو و سایر بیماریهای خودایمنی تیروئید کمک کند و علائم آنها را بهبود بخشد. با این حال، قبل از مصرف هرگونه مکمل، مشورت با پزشک ضروری است.
پایان مطلب./