به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، نوزادان، به‌ویژه آن‌هایی که زودرس متولد می‌شوند، با یک سیستم ایمنی نابالغ مواجه هستند که به‌طور قابل توجهی بر توانایی آن‌ها در مقابله با عفونت‌ها تأثیر می‌گذارد. یکی از عواملی که در نابالغی سیستم ایمنی نوزادان نقش دارد، پروتئین کیناز C (PKC) است. تحقیقات نشان داده‌اند که منوسیت‌ها و نوتروفیل‌های خون بندناف در مقایسه با بزرگسالان دارای سطوح پایین‌تر از برخی ایزوزیم‌های PKC مانند PKCα و PKCβ هستند. این کاهش فعالیت ایزوزیم‌ها می‌تواند منجر به ضعیف شدن سیگنال‌دهی سلولی و کاهش پاسخ‌های ایمنی در نوزادان شود. نوزادان زودرس به دلیل نقص در توسعه سیستم ایمنی در دوره حاملگی کوتاه‌تر، نسبت به نوزادان ترم آسیب‌پذیری بیشتری دارند و بیشتر در معرض عفونت‌های جدی قرار می‌گیرند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این نابالغی در عملکرد PKC نه‌تنها بر پاسخ‌های ایمنی فوری تأثیر می‌گذارد بلکه می‌تواند تبعات بلندمدتی برای رشد و سلامت نوزادان داشته باشد. بنابراین، درک بهتر از نقش PKC و مسیرهای سیگنال‌دهی مرتبط با آن می‌تواند به توسعه روش‌های جدید برای تقویت سیستم ایمنی نوزادان کمک کند.
مقدمه
پروتئین کیناز C (PKC) یک خانواده از کینازهای سرین/تیرون است که نقش‌های حیاتی در فرآیندهای مختلف سلولی از جمله تقسیم، تمایز و آپوپتوز ایفا می‌کند. خانواده PKC شامل چندین ایزوزیم است که هرکدام مکانیزم‌های تنظیمی و عملکردهای خاص خود را دارند. در سلول‌های ایمنی مانند منوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها، ایزوزیم‌های PKC برای فعال‌سازی، سیگنال‌دهی و عملکرد کلی این سلول‌ها در پاسخ به پاتوژن‌ها بسیار مهم هستند. این بحث به بررسی نابالغی یا نقص ایزوزیم‌های PKC در منوسیت‌ها و نوتروفیل‌های خون بندناف پرداخته و تأثیرات آن بر پاسخ‌های ایمنی نوزادان و نتایج بالقوه سلامتی درازمدت را بررسی می‌کند.
بررسی ایزوزیم‌های PKC
خانواده PKC شامل سه گروه اصلی است:
- PKCهای کلاسیک (cPKCs): این گروه شامل PKCα، PKCβI، PKCβII و PKCγ است. این ایزوزیم‌ها به یون‌های کلسیم و دی‌آسیل‌گلیسرول (DAG) برای فعال‌سازی نیاز دارند و عمدتاً در مسیرهای انتقال سیگنال مرتبط با گیرنده‌های فاکتور رشد، گیرنده‌های آنتی‌ژن و سایر محرک‌ها نقش دارند.
- PKCهای جدید (nPKCs): این گروه شامل PKCδ، PKCε، PKCθ و PKCη است. nPKCs به DAG وابسته‌اند اما به کلسیم وابسته نیستند. آن‌ها در فرآیندهای مختلف سلولی از جمله پاسخ‌های ایمنی، آپوپتوز و التهاب شرکت دارند.
- PKCهای غیرمعمول (aPKCs): این گروه شامل PKCζ و PKCι است. PKCهای غیرمعمول برای فعال‌سازی به کلسیم یا DAG نیاز ندارند و در قطبیت سلولی، بقای سلول و تمایز نقش دارند.
هر ایزوزیم الگوهای بیان و نقش‌های عملکردی منحصر به فردی دارد که آن‌ها را به اجزای حیاتی در تنظیم پاسخ‌های ایمنی تبدیل می‌کند.
نابالغی PKC در نوزادان
نوزادان، به ویژه آن‌هایی که زودرس متولد می‌شوند، نشان‌دهنده یک سیستم ایمنی نابالغ هستند که با عملکرد کاهش‌یافته سلول‌های ایمنی مشخص می‌شود. تحقیقات نشان داده است که منوسیت‌ها و نوتروفیل‌های خون بندناف در مقایسه با بزرگسالان دارای ویژگی‌های متفاوتی هستند که می‌تواند بر توانایی آن‌ها در مقابله با عفونت‌ها تأثیر بگذارد. یکی از این تفاوت‌ها مربوط به ایزوزیم‌های پروتئین کیناز C (PKC) است که نقش مهمی در سیگنال‌دهی سلولی و پاسخ‌های ایمنی ایفا می‌کنند. در نوزادان، به‌ ویژه نوزادان زودرس، نابالغی‌های قابل توجهی در بیان ایزوزیم‌های مختلف PKC مشاهده شده است. این نابالغی‌ها شامل تغییرات در الگوهای بیان و فعالیت این پروتئین‌ها است که می‌تواند به توانایی ناکافی آن‌ها در پاسخ به عفونت‌ها و التهاب‌های مختلف منجر شود. به طور خاص، منوسیت‌ها و نوتروفیل‌های خون بندناف ممکن است دارای سطوح پایین‌تر از برخی ایزوزیم‌های PKC باشند که باعث کاهش پاسخ‌های ایمنی آن‌ها می‌شود. به عنوان مثال، کاهش در فعالیت PKCα و PKCβ ممکن است به ضعف در سیگنال‌دهی مرتبط با تحریک‌های ایمنی منجر شود و به تبع آن، ایجاد پاسخ‌های ایمنی مختل را در پی داشته باشد.
تأثیر نابالغی سیستم ایمنی بر سلامت نوزادان زودرس
این نابالغی در سیستم ایمنی می‌تواند نتایج دامنه‌داری برای سلامت نوزادان به همراه داشته باشد. یکی از نگرانی‌های اصلی این است که نوزادان یک سیستم ایمنی ضعیف‌تر دارند که آن‌ها را در برابر عفونت‌ها مستعدتر می‌کند. این امر ممکن است به‌ویژه در نوزادان زودرس صدق کند، زیرا آن‌ها به دلیل دوره حاملگی کوتاه‌تر، زمان کمتری برای توسعه سیستم ایمنی خود دارند. مطالعات نشان داده‌اند که نوزادان زودرس به مراتب بیشتر از نوزادان سلامتی رژیم‌های جدی عفونی را تجربه می‌کنند که این مسئله می‌تواند تأثیرات درازمدتی بر سلامتی و رشد آن‌ها داشته باشد. از جنبه علمی، تحقیقاتی که به بررسی نقش PKC در منوسیت‌ها و نوتروفیل‌های نوزادان پرداخته‌اند به وضوح نشان داده‌اند که ایزوزیم‌های PKC در این سلول‌ها نه تنها نقش مهمی در فعال‌سازی و رفتار آن‌ها ایفا می‌کنند، بلکه همچنین می‌توانند به عنوان هدف‌هایی برای بهبود پاسخ ایمنی مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، مطالعات اخیر نشان داده‌اند که تقویت فعالیت PKC در منوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها ممکن است بتواند به بهبود کارایی این سلول‌ها در پاسخ به عفونت‌ها کمک کند. به همین ترتیب، تحقیقات در حال حاضر در حال بررسی داروهای بالقوه‌ای هستند که می‌توانند مهارکننده یا تقویت‌کننده‌های PKC باشند تا عملکرد ایمنی نوزادان را بهبود بخشند.
علاوه بر این، نقش PKC در فرآیندهای تکاملی نیز قابل توجه است. تغییرات در بیان و فعالیت PKC می‌تواند بر تمایز سلول‌های ایمنی تأثیر بگذارد و مسیرهای سیگنال‌دهی که تولید و فعال‌سازی منوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها را تنظیم می‌کنند، تحت تأثیر قرار دهند. این نکته حائز اهمیت است که تیم‌های تحقیقاتی در حال تلاش برای شناسایی نحوه تنظیم PKC در نوزادان و تعریف نقاطی هستند که در آن‌ها می‌توان مداخلات درمانی انجام داد.
نقش عوامل محیطی و ژنتیکی در نابالغی PKC و تأثیرات آن بر سلامت نوزادان
یافته‌های اولیه نشان می‌دهند که استرس‌های محیطی می‌توانند تأثیر بسزایی بر نابالغی پروتئین کیناز C (PKC) در نوزادان داشته باشند. این استرس‌ها شامل عواملی مانند عفونت‌های مادرزادی، سوءتغذیه در دوران بارداری و همچنین متغیرهای ژنتیکی می‌باشند. به‌ویژه، نوزادانی که مادرانشان در طول بارداری دچار عفونت شده‌اند، ممکن است تغییرات قابل توجهی در بیان ایزوزیم‌های PKC را تجربه کنند. این تغییرات می‌توانند به طور مستقیم بر سلامت عمومی و سیستم ایمنی نوزادان تأثیر بگذارند، به‌ویژه در زمینه مقاومت به عفونت‌ها.  به عنوان مثال، عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی که مادران در حین بارداری از سر می‌گذرانند، نه تنها بر وضعیت سلامت آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند به طور غیرمستقیم بر روی جنین نیز اثرگذار باشد. این موضوع باعث می‌شود که نوزادان در برابر عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر شوند و احتمال ابتلا به بیماری‌های جدی در آن‌ها افزایش یابد. 
به همین دلیل، بررسی دقیق ارتباط بین عوامل محیطی و ژنتیکی با نابالغی PKC در نوزادان اهمیت زیادی دارد. این تحقیقات می‌تواند به ما کمک کند تا با شناسایی و درک بهتر این روابط، رویکردهای هدفمندتری برای پیشگیری و درمان عفونت‌ها ارائه دهیم و بهبود سلامت نوزادان را در راستای کاهش خطرات ناشی از نابالغی PKC فراهم کنیم.