موفقیت چشمگیری از دانشمندان در مطالعات مرتبط با درمان بیماری لوپوس گزارش شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، لوپوس، بهویژه لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)، یکی از بیماریهای خودایمنی پیچیده و مزمن است که به دلیل اشتباه در عملکرد سیستم ایمنی، بدن به بافتها و اندامهای خود حمله میکند. این بیماری که بیشتر زنان جوان را درگیر میکند، میتواند تمامی بخشهای بدن از جمله پوست، مفاصل، کلیهها، قلب، ریهها، و حتی مغز را تحت تاثیر قرار دهد و عوارض متعددی به همراه داشته باشد. از نشانههای اصلی آن میتوان به خستگی مفرط، تبهای مکرر، درد و تورم مفاصل، زخمهای پوستی، و التهاب اندامهای حیاتی اشاره کرد.
انواع لوپوس شامل:
- لوپوس سیستمیک: شایعترین و شدیدترین نوع لوپوس که تمام بدن را درگیر میکند.
- لوپوس پوستی: که علائم آن بیشتر به شکل ضایعات پوستی و زخمهای قرمز رنگ نمایان میشود و معمولاً در معرض نور تشدید میشود.
- لوپوس ناشی از دارو: که در اثر مصرف برخی داروها بروز میکند و معمولاً با قطع دارو از بین میرود.
- لوپوس نوزادی: نوعی نادر از لوپوس که از طریق مادر مبتلا به نوزاد منتقل میشود و معمولاً با درمان بهبود مییابد.
چالشهای درمان لوپوس و نیاز به روشهای نوین
درمانهای رایج برای لوپوس تاکنون بیشتر به سرکوب علائم این بیماری میپردازند تا درمان کامل آن. این روشها شامل استفاده از داروهای کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب و داروهای سرکوبکننده ایمنی مانند آزاتیوپرین هستند. هرچند این داروها میتوانند در کاهش شدت علائم مؤثر باشند، اما به دلیل سرکوب کلی سیستم ایمنی، با افزایش خطر عفونت و عوارض جانبی طولانیمدت همراهند. در نتیجه، بسیاری از بیماران مجبور به تحمل عوارض جانبی ناخواستهای هستند که خود مشکلات زیادی را به همراه میآورد. به همین دلیل، نیاز به یک روش درمانی هدفمند و بدون عوارض جانبی شدید همواره احساس میشود.
کشف جدید در درمان بیماری لوپوس
در سال ۲۰۲۴، تیمی از پژوهشگران دانشگاه موناش استرالیا، به موفقیت چشمگیری در درمان لوپوس دست یافتند. آنها توانستند با بهرهگیری از نوعی سلول ایمنی به نام «سلولهای T تنظیمکننده» گامی بزرگ در کنترل این بیماری بردارند. این سلولها به طور طبیعی وظیفه تنظیم و مهار واکنشهای ایمنی را بر عهده دارند، اما در افراد مبتلا به لوپوس، عملکرد طبیعی این سلولها دچار اختلال شده و قادر به جلوگیری از حمله به بافتهای سالم بدن نیستند.
نحوه عملکرد روش جدید درمانی
تیم تحقیقاتی دانشگاه موناش موفق شد با استفاده از تکنیکهای پیشرفته، سلولهای T تنظیمکننده را به گونهای تغییر دهد که بتوانند به عملکرد طبیعی خود بازگردند. این سلولهای اصلاحشده بهگونهای برنامهریزی شدهاند که بین عوامل خطرناک و بافتهای سالم بدن تمایز قائل شوند. در نتیجه، این روش به طور هدفمند سلولهای معیوب را اصلاح کرده و از حمله سیستم ایمنی به بافتهای بدن جلوگیری میکند. این فناوری امکان بازآموزی سیستم ایمنی را فراهم میآورد که بتواند بدون سرکوب کلی ایمنی، بیماری را کنترل کند. محققان این مطالعه تحقیقاتی اظهار داشتند: این کشف نشان میدهد که امکان کنترل لوپوس به شکلی هدفمند و مؤثر وجود دارد، بدون اینکه مجبور باشند سیستم ایمنی را به طور کامل سرکوب کنند. این یک پیشرفت بزرگ در مسیر درمان بیماریهای خودایمنی است.
مزایای درمان جدید نسبت به روشهای رایج
این درمان جدید مزایای متعددی دارد. برخلاف داروهای سرکوبکننده که کل سیستم ایمنی را مهار میکنند، این روش تنها سلولهای معیوب را هدف قرار داده و آنها را بازآموزی میکند تا بهطور طبیعی عمل کنند. در نتیجه، خطرات عفونت و سایر عوارض جانبی کاهش مییابد و سیستم ایمنی به عملکرد طبیعی خود ادامه میدهد.
این روش با تنظیم دقیق و هدفمند سیستم ایمنی، به بدن این امکان را میدهد که به جای سرکوب دائمی سیستم ایمنی، تنها واکنشهای نادرست را اصلاح کند و از این طریق، عوارض ناشی از درمانهای رایج را به حداقل برساند. این ویژگی باعث میشود که این درمان بهعنوان گزینهای امن و موثر برای بیماران مطرح شود.
تأثیرات اجتماعی و امید برای درمان سایر بیماریهای خودایمنی
این دستاورد نه تنها برای بیماران مبتلا به لوپوس، بلکه برای جامعه علمی و دیگر بیماران خودایمنی نیز امیدبخش است. از آنجا که بسیاری از بیماریهای خودایمنی مشابه لوپوس، ناشی از مشکلات در سیستم ایمنی بدن هستند، این روش میتواند به عنوان الگویی برای درمان بیماریهایی مانند روماتیسم مفصلی و بیماریهای التهابی روده عمل کند. تیم تحقیقاتی دانشگاه موناش امیدوار است که در آینده بتواند از این فناوری برای درمان طیف وسیعی از بیماریهای خودایمنی استفاده کند.
چالشهای احتمالی و آزمایشهای بالینی آینده
درحالحاضر، این کشف در مرحله پیشبالینی قرار دارد و تیم تحقیقاتی امیدوار است که بتواند در دو سال آینده آزمایشهای بالینی را آغاز کند. این آزمایشها شامل بررسی ایمنی و کارایی این روش در افراد مبتلا به لوپوس خواهد بود و نتایج دقیقتری در خصوص اثرات بلندمدت این درمان به دست خواهد آمد.
آزمایشهای بالینی از اهمیت ویژهای برخوردارند زیرا به پژوهشگران امکان میدهند تا نحوه واکنش بدن بیماران به این درمان را بررسی کنند و از میزان اثربخشی و ایمنی آن اطمینان حاصل کنند. اگر این آزمایشها موفقیتآمیز باشند، این درمان میتواند به زودی در دسترس بیماران قرار گیرد.
تاثیر بر کیفیت زندگی بیماران و بازتاب در جامعه علمی
کشف جدید دانشگاه موناش برای بیماران مبتلا به لوپوس امید تازهای ایجاد کرده است. بسیاری از بیماران لوپوس به دلیل محدودیتها و عوارض جانبی داروهای موجود، کیفیت زندگی پایینی دارند و به دنبال روشی هستند که بتواند بدون عوارض جانبی، علائم آنها را کنترل کند. این روش درمانی میتواند با کاهش نیاز به داروهای سرکوبکننده، کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد. این دستاورد در جامعه علمی نیز بازتاب گستردهای داشته است. این روش که با بهرهگیری از تکنیکهای ژنتیکی پیشرفته انجام میشود، به عنوان یک پیشرفت بزرگ در زمینه ایمنیشناسی و درمانهای خودایمنی شناخته میشود. به طور خاص، محققان امیدوارند که با بهکارگیری این روش در بیماریهای مشابه، بتوانند به نتایج مشابهی دست یابند و مسیر جدیدی در درمان بیماریهای خودایمنی ایجاد کنند.
نتیجهگیری
کشف تیم تحقیقاتی دانشگاه موناش در مورد اصلاح سلولهای T تنظیمکننده، میتواند تحولی در درمان بیماریهای خودایمنی، به ویژه لوپوس، به ارمغان بیاورد. با توجه به عوارض جانبی و محدودیتهای روشهای درمانی موجود، این روش امید تازهای برای بیماران ایجاد کرده و بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی آنها فراهم خواهد کرد. این روش درمانی با تمرکز بر اصلاح سلولهای معیوب، نه تنها امکان کنترل مؤثرتر بیماری را فراهم میکند، بلکه میتواند به عنوان پایهای برای درمانهای آینده در بیماریهای مشابه نیز به کار رود.
پایان مطلب./