به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، محققان بیمارستان کودکان فیلادلفیا (CHOP) زیربنای زیست‌شناسی را کشف کرده‌اند که زیرمجموعه‌ای از بیماران مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد را شناسایی می‌کند که نسخه خطر بالاتری از این بیماری دارند و علی‌رغم درمان احتمال عود بیشتری دارند. این یافته‌ها به محققان این امکان را می‌دهد تا درمان‌های درمانی بالقوه جدیدی را برای بیماران مبتلا به این نوع خاص سرطان با خطر بالای عود شناسایی کنند. این یافته‌ها در مجله Nature Cancer منتشر شده است.

پیش زمینه

لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) تقریباً 30 درصد از سرطان‌های  کودکان را تشکیل می‌دهد و شایع ترین سرطان در کودکان است. در حالی که اکثر کودکان مبتلا به ALL درمان می‌شوند، درصد قابل توجهی از بیماران همچنان به عود بیماری ادامه می‌دهند. ALL بر اشکال نابالغ گلبول‌های سفید خون که لنفوسیت‌ها نامیده می‌شوند تأثیر می‌گذارد و دارای دو نوع B-ALL و T-ALL است که به این دلیل نامگذاری می‌شود که آیا لنفوسیت‌های B یا T لنفوسیت‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در گذشته، بیماران مبتلا به T-ALL شانس کمتری برای درمان داشتند. با این حال، پیشرفت‌های درمانی باعث شده است که شانس درمان اولیه برای این دو نوع تقریباً برابر شود. اما مشکل اصلی در بیمارانی است که عود می‌کنند: در حالی که برخی از بیماران B-ALL به درمان‌های انجام شده هنگام عود پاسخ می‌دهند، بیشتر بیماران T-ALL پس از عود غیرقابل درمان می‌شوند.  از نظر تاریخی، کودکان مبتلا به T-ALL بدتر از کودکان مبتلا به B-ALL بودند. با این حال، با درمان مدرن، بیمارانی که به تازگی مبتلا به B-ALL و T-ALL تشخیص داده شده اند، شانس مشابهی برای درمان دارند. با این وجود، در حالی که برخی از کودکان مبتلا به B-ALL پس از عود به درمان پاسخ می‌دهند، اکثر کودکان مبتلا به T-ALL که عود می‌کنند، درمان نمی‌شوند. این به دلیل مجموعه ای از علل مختلف T-ALL است که نمی‌توان همه آن‌ها را یکسان درمان کرد. بنابراین، شناسایی زیرگروه‌های T-ALL و گزینه‌های درمانی بالقوه برای بیمارانی که عود می‌کنند و گزینه‌های درمانی در دسترس دیگری ندارند، حیاتی است.

تحلیل تک‌ سلولی: ابزاری برای درک بهتر مقاومت درمانی

محققان با تکیه بر یافته‌های دلگرم‌کننده منتشر شده در مجله Nature در اوایل سال جاری، می‌خواستند عوامل سلولی و ژنتیکی را که در مقاومت به درمان و عود بیماری نقش دارند، درک کنند. برای انجام این کار، محققان با استفاده از فناوری توالی‌یابی تک‌ سلولی، محققان بیش از ۵۹۵,۰۰۰ سلول خونی نابالغ (انفجار) را تحلیل کردند. این روش پیشرفته به آن‌ها اجازه داد تا به جای بررسی کلی نمونه‌های توموری، هر سلول را به‌ صورت جداگانه تحلیل کنند و زیرگروه‌های خاصی از سلول‌های سرطانی را که مسئول مقاومت به درمان و عود بیماری هستند، شناسایی کنند .دکتر کای تان، استاد دانشگاه اطفال، محقق در مرکز تحقیقات سرطان کودکان در CHOP و یکی از نویسندگان ارشد این پژوهش گفت: "به طور کلی، سرطان‌های ی مانند لوسمی‌ در مسیر تمایز گیر می‌کنند، به این معنی که انفجارها ادامه نمی‌یابند و سلول‌های خونی طبیعی را تشکیل نمی‌دهند." دکتر کای تان توضیح می‌دهد که سرطان‌های ی مانند لوسمی معمولاً در مرحله تمایز سلولی متوقف می‌شوند. این توقف مانع از تبدیل انفجارهای خونی به سلول‌های طبیعی می‌شود. او ادامه داد:" یافته‌های این مطالعه نشان داد که برخی از این سلول‌ها ویژگی‌هایی مشابه سلول‌های پیش‌ساز مغز استخوان (BMP) دارند که با پیامدهای بالینی ضعیف‌تر و بقای کمتر مرتبط هستند. با استفاده از این تکنیک و مقایسه سلول‌های سرطانی با نمونه‌های اهداکننده سالم، توالی‌یابی تک سلولی به ما کمک کرد تا تشخیص دهیم کدام سلول‌ها منجر به این سرطان‌های  پرخطر می‌شوند."

نتایج مطالعه

در این مطالعه، محققان می‌خواستند زیرجمعیت‌های تومور را با پیامدهای بالینی مرتبط کنند، اطلسی از رشد سلول‌های خونی سالم کودکان ایجاد کنند، و تجزیه و تحلیل چند سلولی تک سلولی را برای گروه‌های متنوعی از موارد T-ALL اعمال کنند. محققان یک زیرجمعیت از T-ALL مانند پیش ساز مغز استخوان (شبه BMP) را شناسایی کردند که با شکست درمان و بقای ضعیف کلی مرتبط است. سلول‌های پیش ساز از نسل سلول‌های بنیادی هستند که می‌توانند بیشتر به انواع مختلف سلول‌ها تمایز پیدا کنند. در حالی که تجزیه و تحلیل انبوه قبلی، امضاهای ژنی خاص این سلول‌های بسیار خاص را از دست داد، توالی‌یابی مولکولی تک سلولی یک امضای ژنی را در این سلول‌های شبه BMP پیدا کرد که پیامد ضعیف را در چندین زیرگروه T-ALL پیش‌بینی می‌کرد. محققان با دانستن امضای ژنی آن، از غربالگری‌های دارویی سیلیکونی و آزمایشگاهی برای شناسایی درمان‌هایی که به طور بالقوه می‌توانند سلول‌های مرتبط با سرطان پرخطر را هدف قرار دهند، استفاده کردند.

ونتوکلاکس: داروی نویدبخش برای بیماران پرخطر

محققان دریافتند که ونتوکلاکس ، یک داروی مورد تایید FDA که برای درمان سایر اشکال لوسمی و لنفوم استفاده می‌شود، به نظر می‌رسد به طور موثر این سلول‌های BMP مانند را هدف قرار می‌دهد. محققان امیدوارند یک کارآزمایی بالینی طراحی کنند که بتواند اثربخشی این دارو را برای بیماران دارای امضای ژنی شناسایی شده در این مطالعه آزمایش کند، با این امید که بتواند به بیماران مبتلا به بیماری عودکننده یا مقاوم به درمان کمک کند.

در نهایت

نویسنده ارشد دیوید تی تیچی، پزشک و یکی از رهبران برنامه مرزی اختلال در تنظیم ایمنی و پزشک شرکت کننده و محقق در CHOP گفت:" یکی از چالش‌های اصلی در درمان T-ALL این است که می‌دانیم برخی از داروهای خاص برای برخی از بیمارانی که عود می‌کنند موثر است، اما این داروها برای همه بیمارانی که عود می‌کنند مؤثر نیستند. شناسایی بیمارانی که ممکن است از درمان‌های جدید بهره ببرند بسیار مهم است. با شناسایی امضاهای ژنی بیشتر مانند آنچه در این مطالعه توضیح دادیم، ایده بسیار بهتری خواهیم داشت که کدام عوامل درمانی به احتمال زیاد به زیرمجموعه‌های خاصی از بیماران کمک می‌کنند، که هدف نهایی ما در پزشکی لوسمی‌ است." این یافته‌ها نشان‌دهنده قدرت ابزارهای پیشرفته بیولوژیکی مانند توالی‌یابی تک‌سلولی در درک و درمان سرطان‌های  پیچیده هستند. علاوه بر این، امکان طراحی درمان‌های جدید و بهینه‌سازی رویکردهای فعلی را فراهم می‌کنند. اگر کارآزمایی‌های بالینی آینده اثربخشی ونتوکلاکس را تأیید کنند، می‌توان امیدوار بود که این دارو به یک گزینه استاندارد برای بیماران مبتلا به T-ALL عودکننده تبدیل شود و چشم‌انداز درمانی آن‌ها را بهبود بخشد. این پژوهش، نقطه عطفی در درمان سرطان‌های  مقاوم به درمان و عودکننده است و مسیرهایی تازه برای درمان‌های نوین و افزایش بقا در کودکان مبتلا به ALL ارائه می‌دهد.

پایان مطلب./