لوتئولین با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی می‌تواند روند خاکستری شدن مو را کاهش دهد و سلامت فولیکول‌های مو را حفظ کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، خاکستری شدن موها یکی از نشانه‌های بارز پیری است که بسیاری از افراد به‌دنبال راه‌هایی برای جلوگیری یا به تأخیر انداختن آن هستند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که ترکیبی طبیعی به نام لوتئولین که یک فلاونوئید طبیعی است، ممکن است نقشی کلیدی در این زمینه ایفا کند. خاکستری شدن مو یکی از تغییرات بیولوژیکی طبیعی است که اغلب به‌عنوان نشانه‌ای از پیری شناخته می‌شود، اما عوامل متعددی مانند ژنتیک، استرس اکسیداتیو، تغذیه نامناسب، و حتی استرس روانی می‌توانند این روند را تسریع کنند. این پدیده به‌دلیل کاهش فعالیت سلول‌های ملانوسیت، که مسئول تولید رنگدانه ملانین هستند، رخ می‌دهد. در سال‌های اخیر، توجه دانشمندان به نقش ترکیبات طبیعی در مقابله با این فرآیند افزایش یافته است. یکی از این ترکیبات لوتئولین، یک فلاونوئید قدرتمند با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است که در گیاهانی مانند کرفس، جعفری و چای بابونه یافت می‌شود. لوتئولین توانایی مقابله با استرس اکسیداتیو و حمایت از سلامت سلول‌های بنیادی ملانوسیت را دارد، که می‌تواند به حفظ رنگ طبیعی موها کمک کند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این ترکیب علاوه‌بر خواص ضد پیری، پتانسیل تأثیرگذاری در پیشگیری از خاکستری شدن مو را نیز دارد و به همین دلیل موضوع مطالعات بسیاری در حوزه زیبایی و سلامت شده است.
لوتئولین چیست؟
لوتئولین بخشی از خانواده بزرگ فلاونوئیدها را تشکیل می دهد، که شامل حداقل 4000 ترکیب مختلف است. این یکی از زیر گروه های ترکیبات رنگ های زرد روشن به نام فلاون‌ها است که به‌طور طبیعی در کنگر فرنگی، جعفری، آویشن، کرفس و فلفل دلمه‌ای سبز و چای بابونه وجود دارد. گیاهان غنی از لوتئولین در طب سنتی چین برای درمان اختلالات مختلف از جمله فشار‌خون بالا و مشکلات التهابی استفاده می‌شود. این ترکیب به‌دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی خود مورد توجه قرار گرفته است.
نقش استرس اکسیداتیو در خاکستری شدن مو
یکی از عوامل کلیدی در روند خاکستری شدن موها، استرس اکسیداتیو است که به‌دلیل تجمع رادیکال‌های آزاد در سلول‌ها ایجاد می‌شود. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند به DNA، پروتئین‌ها و لیپیدهای سلولی آسیب برسانند. این آسیب‌ها به‌ویژه بر روی ملانوسیت‌ها، یعنی سلول‌های تولیدکننده ملانین (رنگدانه مو)، تأثیر منفی می‌گذارند و منجر به کاهش یا توقف تولید ملانین می‌شوند. تحقیقات اخیر نشان داده است که لوتئولین با داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی قوی می‌تواند رادیکال‌های آزاد را خنثی کرده و از تخریب ملانوسیت‌ها جلوگیری کند. این مکانیسم می‌تواند توضیح دهد که چرا مصرف لوتئولین یا استفاده موضعی از آن می‌تواند روند خاکستری شدن مو را به تأخیر بیندازد.
بررسی اثرات لوتئولین
در سال ۲۰۲۴، پؤ.هشگران تحقیقی در این زمینه منتشر کردند که به بررسی اثرات لوتئولین بر خاکستری شدن موها پرداخت. در‌این‌تحقیق، موش‌های مورد آزمایش به دو روش موضعی و خوراکی با لوتئولین درمان شدند. نتایج نشان داد که هر دو روش می‌توانند روند خاکستری شدن مو را کاهش دهند. محققان دریافتند که لوتئولین با حفظ عملکرد سلول‌های بنیادی ملانوسیت‌ها (سلول‌های تولیدکننده رنگدانه) و کاهش پیری سلول‌های بنیادی کراتینوسیت‌ها (سلول‌های بنیادی پوست)، به حفظ رنگ طبیعی مو کمک می‌کند.
تفاوت اثر لوتئولین در درمان موضعی و سیستمیک
یکی از نکات جالب در مطالعه اخیر، بررسی تفاوت بین اثرات لوتئولین در درمان‌های موضعی و سیستمیک (خوراکی) بود. یافته‌های این پژوهش نشان داد که هر دو روش درمانی می‌توانند تأثیر مثبتی بر کاهش خاکستری شدن موها داشته باشند، اما تأثیر درمان موضعی در مناطقی که مستقیماً با لوتئولین تماس داشتند، سریع‌تر و قابل‌توجه‌تر بود. این امر احتمالاً به‌دلیل نفوذ مستقیم لوتئولین به فولیکول‌های مو و دسترسی سریع‌تر به سلول‌های ملانوسیت در درمان‌های موضعی است. از‌سوی‌دیگر، درمان خوراکی می‌تواند تأثیرات سیستمیک گسترده‌تری بر سلامت کلی پوست و مو داشته باشد و به‌عنوان یک استراتژی مکمل مؤثر باشد.
لوتئولین و تأثیر آن بر سایر جنبه‌های سلامت پوست و مو
علاوه‌بر‌تأثیرات لوتئولین در کاهش روند خاکستری شدن مو، این ترکیب فواید دیگری نیز برای سلامت پوست و مو دارد. لوتئولین می‌تواند تولید کلاژن را در پوست تحریک کند، که این امر به افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش چین‌وچروک‌های پوستی کمک می‌کند. همچنین، خواص ضدالتهابی لوتئولین می‌تواند در درمان بیماری‌های التهابی پوست مانند اگزما و پسوریازیس مفید باشد. برخی مطالعات حتی نشان داده‌اند که لوتئولین می‌تواند رشد فولیکول‌های مو را تحریک کند و در نتیجه به کاهش ریزش مو کمک نماید. این ویژگی‌ها نشان می‌دهند که لوتئولین نه تنها برای جلوگیری از خاکستری شدن مو، بلکه برای بهبود کلی سلامت پوست و مو نیز پتانسیل بالایی دارد
مطالعات مشابه
تحقیقات دیگری نیز به بررسی نقش لوتئولین در جلوگیری از خاکستری شدن مو پرداخته‌اند. به‌عنوان مثال، مطالعه‌ای نشان داد که لوتئولین می‌تواند از اکسیداسیون لیپیدها جلوگیری کرده و آسیب DNA ناشی از تابش UV را محدود کند. این خاصیت می‌تواند به حفظ سلامت فولیکول‌های مو و جلوگیری از خاکستری شدن آن‌ها کمک کند. همچنین، مطالعه‌ای دیگر نشان داد که لوتئولین دارای خواص ضدالتهابی قوی است که می‌تواند از عفونت‌های التهابی مختلف جلوگیری کند. این خاصیت ممکن است در جلوگیری از آسیب‌های التهابی به فولیکول‌های مو و در نتیجه حفظ رنگ طبیعی آن‌ها مؤثر باشد.
مکانیسم‌های پیشنهادی
مکانیسم دقیق اثر لوتئولین در جلوگیری از خاکستری شدن موها هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است، اما چند فرضیه مطرح شده است:
خاصیت آنتی‌اکسیدانی: لوتئولین با کاهش استرس اکسیداتیو در فولیکول‌های مو، از آسیب به سلول‌های تولیدکننده رنگدانه جلوگیری می‌کند.
خاصیت ضدالتهابی: با کاهش التهاب در پوست سر، لوتئولین می‌تواند از آسیب به سلول‌های بنیادی ملانوسیت جلوگیری کند.
حفظ سلول‌های بنیادی: لوتئولین ممکن است با حفظ و تقویت سلول‌های بنیادی ملانوسیت، تولید ملانین را افزایش داده و از خاکستری شدن موها جلوگیری کند.
منابع طبیعی لوتئولین
برای بهره‌مندی از خواص لوتئولین، می‌توان از منابع طبیعی آن در رژیم غذایی استفاده کرد. برخی از این منابع عبارت‌اند از:
کرفس: حاوی مقادیر قابل‌توجهی لوتئولین است و می‌تواند به عنوان یک میان‌وعده سالم مصرف شود.
فلفل دلمه‌ای سبز: این سبزی علاوه‌بر لوتئولین، دارای ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های دیگر نیز هست.
چای بابونه: نوشیدن چای بابونه می‌تواند به افزایش مصرف لوتئولین کمک کند.
جعفری: این سبزی معطر را می‌توان به سالادها و غذاهای مختلف اضافه کرد تا از خواص لوتئولین بهره‌مند شد.
نتیجه‌گیری
اگرچه تحقیقات اولیه نشان‌دهنده پتانسیل لوتئولین در جلوگیری از خاکستری شدن موها است، اما برای تأیید این اثرات در انسان و تعیین دوز مؤثر، نیاز به مطالعات بیشتری است. با‌این‌حال، افزودن منابع طبیعی لوتئولین به رژیم غذایی می‌تواند به عنوان یک راهکار پیشگیرانه مفید باشد.
پایان مطلب./