دکتر محمد علی شکرگزار  رئیس بانك سلولي ایران در گفتگو با خبرنگار "بنیان" درمورد دلیل اصلی تاسیس بانک سلولی در ایران گفت:با مشکلاتی که بعد از انقلاب اسلامی با تحریم ایران از سوی آمریکا به وجود آمد و با توجه به اینکه بزرگترین بانک سلولی دنیا واقع در آمریکا با بیش از  4 هزار نوع سلول به نام ATCC ، ایران را تحریم کرد تلاش شد تا مرکزی ملی جهت تهیه، ذخیره سازی  و ارائه کلکسیون های سلولی مورد نیاز محققان در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی کشور ایجاد شود.
وی افزود: در سال 1373 آقای دکتر فاضل شکری از اساتید دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، با امکانات بسیار جزئی یعنی یک آزمایشگاه کشت سلول، یک کارشناس، یک تانک نگهداری سلول و یک تانک ذخیره ازت مایع،  بانک سلولی ایران را در انستیتو پاستور ایران بنیان گذاری کرد.  
رئیس بانک سلولی  تصریح کرد: اگرچه بانک های دیگر هم در کشورهای اروپایی، بانک ECACC در انگلیس که دومین بانک بزرگ دنیا است،DSMZ  در آلمان، بانک سلولی هلند، ایتالیا و روسیه،  آمریکای جنوبی، آرژانتین ، چین ، هند، ژاپن وکره در دنیا وجود دارند اما در منطقه خاورمیانه بانک سلولی ایران تنها بانک سلولی منطقه است.
معرفی فعالیت هایی که در بانک سلولی ایران انجام می شود
دکتر شکرگزار اهداف و فعالیت های بانک سلولی ايران را تهیه و نگهداری متمركز رده های سلولی انسانی و حیوانی عنوان کرد و افزود: تولید رده های سلولی مورد نیاز،  طبقه بندی و تهیه لیست كامپیوتری از رده های سلولی ذخیره شده(شناسنامه دقیق سلول)،  كنترل كیفی و تعیین هویت سلولهای ذخیره شده،  تهیه و تأمین نیاز سلولی كلیه مراكز آموزشی، تحقیقاتی و درمانی كشور،  ثبت قانونی سلولهایی كه در داخل كشور تولید می شوند، ارائه راهنمایی  و مشاوره علمی به مراكز تحقیقاتی، ارائه آزمون های تخصصی مرتبط با سلول و مهندسی بافت از فعالیت های اصلی بانک سلولی ایران محسوب می شوند.
به گفته وی، تولید رده های سلولی مورد نیاز، تولید مواد اولیه مورد نیاز در مهندسی بافت، طراحی و تولید داربست های مورد نیاز در مهندسی بافت، ارزیابی های سلولی-مولکولی و ارزیابی های حیوانی داربست های تولید شده ، طراحی و تولید بیوسیستم ها و بیوراکتورهای مورد نیاز در مهندسی بافت از دیگر فعالیت های این مرکز است.
طبق گفته این عضو و مسئول کمیته فناوری ستاد توسعه سلول های بنیادی  کشور در حال حاضر به سطحی از علم و تکنولوژی رسیده که در بعضی از موارد برای درمان می تواند از Tissue engineering  استفاده کند.
وی در این مورد توضیح می دهد:بهترین حالت در Tissue engineering این است که قادر باشیم  که سلول ها (از جمله سلول های بنیادی) را از فرد بیمار گرفته ، تکثیر دهیم  و دوباره همراه با داربست مناسب و استاندارد به خود فرد پیوند بزنیم. این فناوری در مراکزی که تکنیک های سلولی به صورت روتین و تحقیقاتی انجام می شود با همکاری مراکز درمانی و با رعایت استاندارد های لازم قابل اجرا است و به همین دلیل از اهداف اصلی بانک سلولی در تحقیق و درمان قرار گرفته است.
دکتر شگر گزار ادامه داد: در همین راستا در 6 سال گذشته بانک سلولی ایران در قالب فعالیت های تیمی با چندین مرکز تحقیقاتی در دانشگاههای کشور از جمله دانشگاه صنعتی شریف (گروه هاي شیمی، بیومواد  و بیوتکنولوژی )،  دانشگاه  صنعتي اميركبير (دانشكده مهندسي پزشكي،گروه هاي بيومكانيك و بيومواد)، دانشگاه علم و صنعت ایران(دانشکده مواد)، پژوهشگاه پلیمر و پتروشيمي ايران،  دانشگاه تهران(دانشکده دامپزشکی)، دانشگاه علوم پزشکی  تهران(دانشكده پزشكي  و دانشکده   فناوری های نوین - مركز تحقيقات   نانوفناوري)  و دانشگاه شهید بهشتی( دانشکده   دندانپزشکی- مركزتحقيقات   دندانپزشكي) همکاری داشته که در نتيجه اين فعاليت تا کنون چندین پروژه،  پایان نامه  و مقاله  به صورت مشترک   به  انجام رسیده  است. همچنین چندین دستاورد  تولیدی در سطح آزمایشگاهی نیز به  ثمر رسیده است که  هم اكنون اخذتائيديه هاي مربوطه جهت ارائه آنها  به فرمت تجاري دردست اقدام می باشد.  
ترمیم لثه،پوست و غضروف با سلول درمانی
به گفته وی، طی 8 سال گذشته، با تلاش های صورت گرفته در فاز تحقیقاتی جهت درمان برخی بیماری ها مانند ترمیم لثه، پوست و غضروف  با سلول ها، وارد فاز بالینی شده ایم.
دکتر شکرگزار توضیح داد که  این کار در درمان لثه بیماران با همکاری مرکز تحقیقات دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی بر روی 9 نفر بیمار با داربست استاندارد تهیه شده از کمپانی های خارجی در سال 1386 با نتایج بسیار خوبی همراه بود و هم اکنون در صدد هستیم تا با داربست تهیه شده در داخل کشور که مسیر ارزیابی خود را روی حیوان به خوبی نشان داده است پس از کسب مجوز اخلاقی روی انسان ارزیابی شود تا با محصولات داخلی و با هزینه ای پائین تر به درمان بپردازیم.
مهندسی بافت پوست و درمان سوختگی با سلول های بنیادی
 وی با بیان اینکه در خصوص مهندسی بافت پوست و درمان سوختگی حدود 4 سال است که مراحل آزمایشگاهی و حیوانی در بانک سلولی ایران در حال انجام است گفت: با کسب نتایج قابل قبول در این رابطه به این تجربه رسیده ایم که با سلول های بنیادی جدا شده از بافت چربی بیمار به همراه داربست مناسب و استاندارد تهیه شده از کمپانی های تائید شده  می توان به نتایج قابل قبولی در درمان سوختگی رسید.

دکتر شکر گزار با اشاره به تحقیقات آزمایشگاهی و ارزیابی برحیوانات کوچک مانند موش، خرگوش و...در زمینه ترمیم غضروف افزود: هم اکنون در حال انجام پروژه جهت ارزیابی داربست غضروفی حاوی سلول بنیادی در حیوان بزرگ(گوسفند) هستیم که پس از موفقیت جهت ارزیابی های انسانی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. قابل ذکر است که در صورت توفیق در این پروژه مهندسی بافت غضروف در افراد بالای 50 سال قابل اجرا خواهد بود.    

پایان مطلب/