دوستان ، همکاران و نزدیکان این جهادگر فقید خاطراتی از او به یاد دارند که باید در حافظه تاریخ ثبت شود.
 شکرگذاری نعمت های الهی سرلوحه کار دکتر کاظمی آشتیانی 

دکتر منتظری رییس وقت جهاد دانشگاهی و سرپرست کنونی پژوهشکده علوم بهداشتی درباره این نابغه علمی ایران چنین گفت: دکتر کاظمی آشتیانی، جهادگر فقید هنگامی که دانشجوی دانشکده توانبخشی بودند در سال 63 وارد جهاددانشگاهی شدند و با توجه به ادغام دانشکده توانبخشی وچند مرکز دانشگاهی کوچک با مرکز پزشکی ایران، دانشگاه علوم پزشکی ایران شکل گرفت و همان زمان جهاددانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز تاسیس شد و در نهایت دکتر کاظمی آشتیانی هم وارد جهاد شدند.

مدت ها در جهاد به فعالیت های فرهنگی و دانشجویی مشغول بودند و با توجه به قابلیت هایی که داشتند پس از مدتی به عنوان مسئول بخش طرح ها و تحقیقات جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران منصوب شدند و با توجه به توان مدیریتی و توان علمی در سال 1371 به عنوان اولین رییس جهاددانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران از طرف جهاد دانشگاهی انتخاب شدند. 

ایشان سالها تلاش کردند که امکانات و تجهیزات و اسباب مادی و معنوی کارهای تحقیقاتی و پژوهشی را در جهاد دانشگاهی فراهم کنند و سال 77 هم سرانجام مجوز رسمی تاسیس  پژوهشگاه رویان یا "مرکز تحقیقات علوم سلولی جهاد دانشگاهی "را از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اخذ کردند.

دكتر احمد وثوق، معاون پشتيباني و خدمات تخصصي پژوهشگاه رويان نیز درباره خصوصیات اخلاقی محقق برجسته ایرانی دکتر سعید کاظمی آشتیانی گفت: هر مانعی و هر بحثی که در مسیر دست یابی به موفقیت پژوهشگران پیش می آمد سعی می کردند مانع را بردارند تا کوچکترین خللی در تصمیم ایجاد نشود. 

کارهای خیلی بزرگی انجام می شد و اما وقتی ایده ای نو مطرح می شد فکر می کردیم یک طرح ایده آلیستی هست و انجام دادنش سخت و یا نشدنی باشد ولی آقای دکترکاظمی وقتی خودشان تصمیم می گرفتند و پیشنهاد دهنده بودند ، شخصا پیگیری می کردند و ما را هم به دنبال خودشان می کشیدند و ترغیب می کردند تا کار انجام شود و بعد از مدتی به عینه می دیدیم که کار به خوبی انجام می شد و همان آینده نگری و پیش بینی هایشان تحقق پیدا می کرد.

دکتر کاظمی افکار و ایده های نابی داشتند. شروع فعالیت در زمینه تولید سلول های بنیادی و تمایز و تکثیر آن در ابتدا به عنوان یک بحث فوق العاده سری در پژوهشکده رویان مطرح و حتی تعداد افرادی که از این پروژه خبر داشتند کمتر از تعداد انگشتان یک دست بود.

چون کار تازه آغاز شده بود و هنوز میزان موفقیت و یا عدم موفقیت آن مشخص نبود  با نگرش اینکه اگر کار موفق نشود تحت فشار خارجی قرار نگیریم و یا با مخالفت های داخلی رو به رو نشویم این کار را محرمانه آغاز کردیم. 

حتی در برابر دوستان نزدیک هم با ترفندی از پاسخ به این سوال که در پژوهشکده رویان چه فعالیتی انجام می دهید، فرار می کردیم. و در نهایت شاهد این توفیق شدیم که سلول های بنیادی را در پژوهشگاه رویان ثبت کنیم. ولی جا باوراندن آن به دانشمندان خودمان هم کار سختی بود.

حتی وقتی طرح سلول های بنیادی در پژوهشگاه رویان ثبت شد شخصی از دوستان  با من به صورت شبانه تماس گرفت و گفت " مگر می شود کسی کمتر از سه ماه به این توفیق دست یابد". همان افراد داوطلبانه از وزارت بهداشت آمدند و خودشان شاهد انجام موفقیت آمیز این ایده نو بودند و برای عمده افراد ثابت شد که این واقعیت اتفاق افتاده است. عده ای گمان می کردند که این یک بحث سیاسی است. حتی مقام معظم رهبری افرادی رامامور کردند که این بحث را بررسی کنند. مقام معظم رهبری عنوان کرده بودند که "من یقین دارم این طرح به دست پژوهشگران جوان رویان انجام شده اما اگر شما شکی دارید برای بررسی بروید". عده ای برای بررسی آمدند و دیدند. وقتی مجدد خدمت مقام معظم رهبری مراجعه کرده بودند، ایشان به بازرسان  در حضور دکتر کاظمی گفته بودند: "من که گفته بودم این کار انجام شده اما شما باورتان نمی شد." 

این بحث در مجامع خارجی هم مطرح شد و تا مدارک ثبت شده ما و مراحل کار ما را به عینه و یا از طریق فیلم ها ندیده بودند به این باور نرسیده بودند و وقتی به آنها اثبات شد، ما را به عنوان مرکزی که توانسته سلول های بنیادی را تمایز و تکثیر بدهد پذیرفتند.

دکتر گورابی رييس پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي نیز درباره زنده یاد دکتر کاظمی آشتیانی گفت: ایشان به گونه ای رفتار نمی کردند و درکارها مداخله نمی کردند که اگر نبودند و یا حضور نداشتند ، طرح و کار مختل شود. این یکی از خصوصیات اخلاقی بسیار مهم ایشان بود که تاکنون نیز در نبود ایشان دوام آورده ایم و کارها انجام شده است. 

دکتر ضرابی مدیر عامل بانک خون بندناف رویان نیز در خصوص فعالیت های علمی و تحقیقاتی این دانشمند فقید گفت: باقیات و صالحاتی که از دکتر کاظمی به جا مانده است، می تواند تا ابد برای مردم ما منشا خیر و برکت باشد و مسیر حرکت را نشان دهد. ایشان به معنای واقعی ، تمام وقت خود را وقف تلاش برای خدمت به مردم از طریق ارائه خدمات ناباروری به بیماران و تلاش در جهت ترویج و گسترش تحقیقات علوم پایه که ره آورد آن انجام تحقیقات سلول های بنیادی و بانک خون بندناف است، کرده بود. تلاش بی وقفه ایشان در جهت به ثمر رسانیدن ایده های نو بر کسی پوشیده نیست. با تمام وجود نسبت به سرنوشت بیماران و نحوه ارائه خدمات به آنان دغدغه داشتند و مکرر در جلسات تاکید می کردند که باید نیازهای بیماران به عنوان یک نعمت الهی به ما تلقی شود که اگر نسبت به این نعمت ناسبپاسی و ناشکری کنیم بیم آن وجود دارد که خداوند این نعمت را از ما دریغ کند. 

ایشان نسبت به شرایط نامناسب مالی بیماران نگرانی داشتند. بارها بخشی از هزینه بیماران بی بضاعت را خود تقبل می کردند و برای رفع این مشکل نیز صندوق مددکاری بیماران نابارور را بنیانگذاری کردند تا کمکی برای بیماران کم بضاعت باشد. 

نکته قابل اهمیت این است که علی رغم اینکه دکتر سعید کاظمی زندگی خود را وقف خدمت و تلاش علمی کرده بودند اما این مساله به هیچ وجه از مسئولیت سنگین سرپرستی و نقش پدری ایشان کم نکرده بود و بارها می گفت: فکر نکنید اگر کسی در خانواده خود مدیر خوبی در اداره خانواده نباشد می تواند مدیر خوبی در محل کار خود باشد. اگر شما از عهده تربیت فرزند و مسئولیت همسر برنیایید، مطمئنا مدیر موفقی هم در کار خود نخواهید بود و او این کار را در عمل نشان داده بود. 

پدر دکتر سعید کاظمی آشتیانی نیز درباره خصوصیات اخلاقی فرزندش گفت: سعید علاقه مند به دین بود. هیچ وقت نمازش را خارج از وقت نخواند. حتی قبل از اینکه به سن تکلیف برسد عباداتش را انجام می داد. مسلط به قرآن و ترجمه قرآن بود. او استاد من بود و من شاگرد او.هنوز هیچ کس نمی داند که من چه کسی را از دست داده ام.

دکتر سامانی عضو هیات علمی موسسه رویان نیز بعد معنوی و روحیه جهادی دکتر کاظمی را بسیار برجسته عنوان کرد و در باره ایشان گفت: پس از موفقیت های دکتر کاظمی یک چک 10 میلیونی به ایشان داده شده بود. ایشان این مبلغ را بین همه دست اندرکاران طرح تحقیقاتی تقسیم کردند. حتی یک ربع سکه ای هم که به ایشان داده بودند را به من داد. من به دکتر گفتم که این حق شماست و حتی حق خانواده شما که همه وقت خود را به این کار اختصاص داده اید. دکتر کاظمی در جواب نوشتند "از نظر شما ممنونم. از دوستی با شما افتخار می کنم اما اگر این را برگردانی دوستی ما به هم می خورد. برادر کوچک شما: کاظمی ".

دکتر کاظمی پژوهشکده رویان را در عرض 5 سال با حداقل بودجه به چنان رشد و بالندگی رساند که کسی تصور آن را هم نداشت. این محقق نابغه رویان را طی 5 سال به الگویی برای دانشگاه ها تبدیل کرد و ایران 40مقاله پذیرفته شده در زمینه باروری و ناباروری تولید کرد و مصر که به مراکز درمان ناباروری معروف است، در آن زمان تنها 20 مقاله علمی تولید کرده بود.

دکتر “عبدالحسین شاهوردی” معاون پژوهشی و آموزشی پژوهشکده رویان نیز گفت: دکتر کاظمی به کار از جنبه های مختلفی نگاه می کرد. از جنبه مادی معتقد بود که محقق هرچه لازم دارد باید برای او فراهم کرد. بعد دیگر بحث معنوی بود. ایشان معتقد بود مشکلات محققین ما همه بحث مادی نیست آنها فقط برای کسب منافع مادی مشغول به کار نمی شوند بلکه ارضای نیازهای روحی و روانی آنها را به کار مشتاق می کند. محققین ما وقتی می دیدند که مسئول آنها به مباحث معنوی آنها اهمیت می دهد و همیشه نیمه پر لیوان را می بیند نوع نگاهشان به کار عوض می شد. دکتر کاظمی همواره از خوبی های دیگران صحبت می کرد، این کار را به دیگران هم القا و فرهنگ سازی می  کرد و همین طرز فکر، ایشان را از بقیه متمایز کرده بود.

پایان مطلب/