دکتر فروزنده محجوبی، متخصص سیترو ژنتیک پزشکی از استرلیا، عضو هایت علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری و عضو هیات مدیره انجمن ژنتیک ایران در گفت و گو با خبرنگار سایت خبری " بنیان "  گفت: عمده فعالیت های تحقیقاتی ما روی سرطان ها است. ما به دنبال کشف بیومارکرها یا شاخص هایی هستیم که به کمک آن ها قادر باشیم هم به تشخیص زودرس سرطانها دست یابی پیدا کنیم و هم پیش آگهی ای از وضعیت بیماران قبل از انجام شیمی درمانی، این که آن ها در آینده چه وضعیتی خواهند داشت، متاستاز می دهند یا خیر، طول عمر آن ها چقدر خواهد بود و پاسخ به درمان، مخصوصا شیمی درمانی در آن ها به چه میزان است را داشته باشیم.
وی افزود: از آنجائی که شیمی درمانی تکنیک اول و برتر درمان سرطان است اما با این حال تعداد زیادی از بیماران مبتلا به سرطان در برابر شیمی درمانی مقاوم شده اند و به شیمی درمانی پاسخ گو نیستند. کلینیک یا پزشک مربوط هم نمی توانند پیش بینی کنند آیا بیمار بعد از شیمی درمانی پاسخ به درمان می دهد و بهبود پیدا می کند یا خیر فقط عوارض جانبی درمان را دریافت می کند. بنابراین ما روی بیومارکرها فعالیت کرده ایم و بسیاری از آن ها را هم منتشر کرده ایم و امیدوار هستیم پزشک بر اساس آن ها پیش بینی کند که آیا شیمی درمانی برای بیمار مناسب است یا خیر.
فعالیت تشخیص زودرس سرطان  به بیمار و پروسه درمان آسیبی نمی زند
دکتر محجوبی با اشاره به نوع فعالیتی که انجام داده می شود گفت: نوع فعالیتی که انجام می دهیم به صورتی است که هم ارزان انجام شود و هم امکان استفاده از آن در همه جا امکان پذیر باشد و نیازمند آزمایشگاه پیشرفته تخصصی ژنتیک نباشد. همچنین قابلیت اعتماد و تکرار پذیری را داشته باشد و از همه مهم تر هیچ گونه دخالتی با بدن بیمار و پروسه درمان نداشته باشد. یعنی بدون اینکه مشکلی برای بیمار ایجاد شود از نمونه خون محیطی یا نمونه تومور سرطانی گرفته شود و روی نمونه تحقیقات انجام شود. درواقع هیچ چیز به بدن بیمار تزریق و پروسه درمانی اش قطع نمی شود.
عضو هایت علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در مورد اینکه روی نمونه بیمار فعالیت می شود نه خود بیمار توضیح داد: از نمونه هایی که برای بخش های دیگر آزمایش ها گرفته می شود  قسمتی به ما تعلق می گیرد. یعنی تحقیقات ما هیچ ضرری برای بیمار ندارد.
وی در این مورد که این تحقیقات در چه مرحله ای قرار دارد گفت: در حال حاضر  از مرحله لاین های سلولی گذشته ایم. منظور از لاین سلول این است که ابتدا برای تحقیقاتی که قرار است برای انسان استفاده شود روی لاین های سلول که متعلق به انسان است استفاده می شود و سپس روی نمونه هایی که از خود بیماران گرفته شده است فعالیت می شود. ما اکنون روی تعداد قابل ملاحظه ای نمونه که از بیماران گرفته شده است فعالیت انجام داده ایم اما هنوز نمی توانیم نتایج تحقیقات خود را به عنوان یک کار تشخیصی روتین ارائه دهیم زیرا نیاز به مجوزهای لازم دارد. ما اطلاعات خود را جمع آوری کرده و در مجلات معتبر دنیا متشر کرده و در معرض داوری قرار داده ایم. قدم بعدی روتین کردن این روش است.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که این فعالیت در مورد کدام سرطان انجام می شود، گفت: ما ابتدا با لوسمی شروع کردیم و بعد با توجه به اینکه در سرطان سینه ، سرطان روده و کلورکتال فهمیدن این نکته که بیمار به درمان پاسخ می دهد یا خیر اهمیت زیادی دارد تحقیقات خود را بیشتر روی این سرطان ها متمرکز کردیم.
کشور ایران روی بیومارکرهای جدیدی فعالیت می کند
دکتر محجوبی  در پایان در مورد این که این تحقیقات در کشورهای دیگر در چه مرحله ای قرار دارد گفت: کشورهای دیگر هم در این زمینه فعالیت کرده اند اما ما روی بیو مارکرهای جدیدی فعالیت کرده ایم. زیرا تعدا آنها دائما در حال افزایش است. از طرف دیگر بعضی از بیو مارکرها، بیومارکرهایی هستند که کشورهای دیگر مدعی بودند روی  بیمارانشان استفاده کرده اند و نتیجه بخش بوده است اما هنگامی که ما روی بیماران خودمان استفاده کردیم متوجه شدیم نتایج کاملا متفاوت است. بنابراین حداقل برای مواردی که هنوز در نمونه های ایرانی کار نشده است ابتدا خودمان بررسی می کنیم تا متوجه شویم بین جمعیت ایرانی با جمعیت های دیگر هماهنگی وجود دارد یا خیر.

پایان مطلب/