ایجاد مراکز ذخایر زیستی، زیرساختی برای زیست فناوری
كنگره ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي به همت مركز ملي ذخاير ژنتيك و زيستي ايران و كارگروه زيست بانكهاي ستاد توسعه زيست فناوري، صبح چهارشنبه به مدت دو روز در محل پژوهشگاه رويان جهاد دانشگاهي گشايش يافت و امروز، به کار خود پایان می دهد.
امتیاز:
به گزارش ايسنا، دكتر پروانه فرزانه، دبير علمي كنگره ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ، در مراسم افتتاحيه با اشاره به نقش ويژه صنايع مبتني بر زيست فناوري در اقتصاد كشورها گفت: زيست فناوري، راههاي مختلفي براي توليد محصولات مفيد و با كيفيت بالاتر از موجودات زنده را به كار ميگيرد و امروزه حيطههاي مختلف پزشكي، كشاورزي، آبزيان و محيط زيست تحت تاثير پيشرفتهاي اين صنعت و فرآيندهاي آن قرار دارند. اين صنايع به مواد خام اوليه يعني نمونههاي زيستي وابستهاند كه به دليل اهميت موضوع، ايجاد مراكز ذخاير زيستي به پيشنهاد سازمان همكاري و توسعه اقتصادي جهاني (OECD) به عنوان زير ساختي براي زيست فناوري مطرح شده است.
وي خاطرنشان كرد: اين سازمان، وظيفه مراكز ذخاير زيستي را ذخيره استاندارد و در اختيار قرار دادن نمونههاي با كيفيت شناسنامهدار براي محققان و صنايع و همكاري در جهت تقويت مراكز مختلف عضو تعريف كرده است. كشورهاي عضو اين سازمان به سرعت در اجراي اين امر كوشش كردند تا جايي كه در حال حاضر اين مراكز از اركان اصلي صنايع زيستي جهان به شمار ميآيند.
فرزانه تصريح كرد: انواع نمونههاي زيستي و فعاليتهاي برخي از اين مراكز مثلا بانكهاي تخصصي نگهداري بذرهاي گياهي، نمونههاي خونبند ناف، بانك ردههاي سلولي تحقيقاتي، بانك ميكروارگانيسمهاي صنايع غذايي و مواردي از اين دست محدود است؛ اما مواردي هم وجود دارند كه وظايف جامعتر ومتنوعتري دارند. مانند مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران كه در چهار زمينه نمونههاي ميكروارگانيسمها، گياهان، جانوران و انسان فعاليت ميكند.
وي گفت: براي درك اهميت موضوع تنها كافي است به ميزان هزينه درمان بيماريها توجه كنيم. طبق پيشبينيها در صورت استمرار وضع موجود تا دو دهه آينده، بخش عمده درآمد كشورها بايد صرف پنج دسته بيماري شايع نظير سرطان، ديابت و بيماريهاي قلبي – عروقي شود. به همين دليل دولتها براي كاهش هزينههاي بخش سلامت به طراحي واجراي بانكهاي زيستي بزرگ و جمعآوري، ساماندهي و ارائه ميليونها نمونه زيستي روي آوردهاند. در بسياري از موارد اجراي اين طرحها به صورت بينالمللي درآمده و به طرف جهاني شدن پيش ميرود تا با تشخيص عوامل موثر در بيماريها، پيشگيري و درمان موثر امكانپذير شده و از گستردگي بحرانهاي آتي كاسته شود.
فرزانه تصريح كرد: حفظ محيط زيست و تنوع زيستي براي ادامه زندگي انسانها واجب است. با كاهش تنوع زيستي به دليل انقراض گونهها و اصلاحنژاد، امنيت غذايي و زيستي بشر به خطر افتاده كه يكي از راههايي كه ميتوان به وسيله آن روزنه اميدي براي جبران اين مشكل در آينده، باقي گذاشت، نگهداري از نمونههاي زيستي قابل تكثير وتجديدپذير در مراكز ذخاير زيستي است.
وي گفت: نيازهاي مختلف در كنار رقابت اقتصادي در جهان، همگان را به كوشش براي استفاده از منابع و محصولات موجودات زنده واداشته و واضح است كه با توجه به ذخيره زيستي و غني كشورمان، ما نيز نبايد در اين عرصه غفلت كنيم.
دبير علمي كنگره ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي خاطرنشان كرد: موضوعات انتخاب شده براي ارسال مقالات در مورد بانكهاي زيستي،حفاظت و بهرهبرداري از ذخاير، تنوع زيستي و زيست فناوري براي تخمين تواناييها و طيف فعاليتهاي مراكز و محققان كشور كمك كننده بود. برخلاف انتظار ما در مهلت زماني اندك ارسال مقالات بيش از 400 مقاله به دبيرخانه كنگره رسيد كه نشانه علاقمندي، توانمندي و گستردگي عملكرد فعالان اين عرصه داشت. با توجه امكانات در نظر گرفته شده، حدود 200 مقاله براي ارائه در كنگره پذيرفته شد كه اميدواريم نتيجه آن شروعي براي گسترش همكاريهاي مراكز و محققان سراسر كشور و بهينهسازي فعاليتها و تكميل موارد مغفول مانده باشد.