به گزارش بنیان، سیدحمید جمال‌الدینی در مورد نقش ژنتیک در طول عمر افراد اظهار داشت: تنوع زیادی در نژادهای مختلف انسانها در خصوص میزان طول عمر وجود دارد. فرآیند پیری علاوه بر فاکتورهای محیطی مانند کشیدن سیگار، تغذیه سالم، هوای مناسب، ورزش و دیگر فاکتورهایی که ما آنها را بر سلامت انسان موثر می‌دانیم تحت تاثیر فاکتورهای ارثی و ژنتیکی نیز هست.
وی مهمترین مکانیسم از لحاظ ژنتیکی را که منجر به پیری می‌شود تراکم اشتباهات سیستم بدن در ترمیم آسیب و سازش عملکرد سلول های بنیادی عنوان کرد و افزود: این سیستم به شکلی است که در حالت عادی بدن انسان مدام در حال همانندسازی است و تحت تاثیر فاکتورهای مختلف دچار تغییر می‌شود که سیستم‌های ترمیمی این تغییرات را شناسایی کرده و بازسازی می‌کنند. اگر این سیستم به هر علتی دچار افت عملکرد شود اشتباهات متراکم شده و سلولهای بنیادی آسیب می‌بیند، بازسازی صورت نگرفته و عملکرد سلول و بافت از بین می‌رود.
این متخصص ژنتیک اضافه کرد: برخی از این اتفاقات از طریق مکانیسم‌های ژنتیکی یا اپی‌ژنتیک رخ می‌دهد و در این مکانیسم ژنها تحت تاثیر عوامل تصادفی یا زیست‌محیطی دچار جهش می‌شوند.
ورزش کردن عاملی برای دیرتر پیر شدن
وی تصریح کرد: اخیراً تحقیقاتی نیز روی ورزش و روند پیری انجام شده که نشان می‌دهد ورزش کردن از طریق مکانیسم‌های اپی ژنتیک عملکرد ژنها را در پروسه پیری کند می‌کند.
جمال‌الدینی در گفتگو با فارس سالمندی را کاهش تدریجی در ظرفیت‌های جسمی، روانی و باروری دانست و تصریح کرد: افزایش عوارض مرگ و میر ناشی از بیماری‌های متابولیک، نورولوژیک، قلب و عروق و سرطان است.
وی گفت: اثرات عوامل مختلف در پروسه سالمندی در نتیجه تعادل دفاع بدن و آسیب سیستم‌ها بر دو قسمت وراثتی بدن در داخل هسته سلول به عنوان ماده وراثتی اصلی و میتوکندری یا همان واحد تولید کننده انرژی سلول می‌شود.
این متخصص ژنتیک به نمونه‌های وراثتی که فرد دچار پیری زودرس می‌شود اشاره کرد و گفت: سندرم‌های PRogeria بر اثر اختلافات تک ژنی منجر به ایجاد پیری زودرس می‌شود که نوعی کم خونی فانکونی یا سندروم بلوم نیز از این قبیل هستند که برای مطالعه روند پیری استفاده می‌شود.
وی اظهار داشت: طول تلومر( همان تجمع پروتئینی در انتهای رشته DNA که در حفاظت و تکثیر این ماده وراثتی نقش دارد) با پروسه پیری و طول عمر از یک سو و سرطان از سوی دیگر ارتباط دارد به طوری که با کوتاه شدن تلومر به دلیل کاهش عملکرد آنزیم فرد رو به پیری می‌رود.
جمال‌الدینی تاکید کرد: اگر این کوتاه شدن کنترل نشده باشد و آنزیم فعالیت خود را افزایش دهد منجر به بروز سرطان می‌شود به گونه‌ای که کارهای تحقیقاتی روی فعالیت آنزیم تلومرا مانند شمشیر دولبه است.
کاهش برخی آنزیم‌ها در پیری فرد موثر است
جمال‌الدینی تاکید کرد: یکی از مطالعاتی که روی DNA افراد انجام شده است نشان می‌دهند تجمع پروتئینی به نام تلومر در انتهای رشته DNA منجر به افزایش عمر می‌شود و با کوتاه شدن این آنزیم‌ها فرد رو به پیری می‌رود. اما خطری که وجود دارد ایجاد سرطان است. چرا که سرطان از رشد کنترل نشده سلول پدید می‌آید.
استفاده از غذاهای کم کالری روند پیری را کند می‌کند
جمال‌الدینی گفت: تجمع این آنزیم‌ها مواد مضر و آلاینده و همچنین اشعه ماورای بنفش نیز سبب تغییراتی در DNA می‌شود که اگر مکانیسم‌های ترمیمی آن را ترمیم نکنند فرد تحت تاثیر این عوامل زودتر پیر می‌شود.
به گفته این پژوهشگر ژنتیک مطالعات حیوانی نشان می‌دهد کاهش فعالیت قسمت هسته‌ای از سلول (میتوکندری) که از طریق کاهش کالری غذای ورودی به بدن قابل کنترل است سبب می‌شود تا جهش کمتری در ژنها دیده شده و در نتیجه موش‌های مورد آزمایش طول عمر بیشتری داشته‌اند.
وی افزود: محققان به دنبال موارد غذایی کنترل شده‌ای هستند که حداقل کالری مورد نیاز بدن را تامین کرده و حداقل فعالیت هسته سلول را در پی داشته باشد.
تعویق برخی بیماری‌های سالمندان با دستکاری ژنتیکی
جمال‌الدینی دستکاری‌های ژنتیکی را نیز در فرآیند پیری موثر دانست و گفت: با توجه به کدهای اخلاقی که داریم محدودیت‌هایی وجود دارد اما بیشتر تحقیقات در زمینه سالمندی بر روی بیماری‌هایی با ریشه ژنتیکی صورت می‌گیرد که در دوران سالمندی بروز می‌کند مانند آلزایمر.
پایان مطلب/