مديرعامل انجمن ديابت ايران: اطلاع رسانی واقع بینانه اساس درمان بیماران است
دکتر کامران نیکو سخن مديرعامل انجمن ديابت ايران و رئیس فدراسیون بین المللی دیابت در خاورمیانه و شمال آفریقا در گفتگو با بنیان درباره نیازهای جامعه به آموزش همگانی برای پیشگیری از ابتلا به آموزش نوع 2 و همچنین آموزش دیابتی ها سخن گفت. وی معتقد است باید پیشرفت علم را در همه علوم پزشکی طوری اطلاع رسانی کنیم که امید کاذب در بیماران ایجاد نکند.
آنچه در زیر می خوانید حاصل مصاحبه "بنیان" با این پزشک توانا و دلسوز است.
امتیاز:
آقای دکتر لطفا برای ما از فعالیت های انجمن دیابت ایران بفرمایید.
انجمن دیابت ایران یکی از قدیمی ترین انجمن های دیابت منطقه است که درحال حاضر شعب زیادی در سراسر کشور دارد و عضو فدراسیون بین المللی دیابت نیز هست. محور اصلی کار انجمن دیابت، آموزش در سطوح مختلف است.
یکی از این سطوح، آموزش همگانی دیابت است چون شایع ترین نوع دیابت، دیابت نوع 2 است که کاملا وابسته به شیوه زندگی است. با ترویج شیوه زندگی صحیح می توان جلوی دیابت نوع 2 را گرفت. لذا کارشناسان انجمن دیابت ایران سعی دارند با جلساتی که گذاشته می شود که گاهی اوقات جلسه روزانه است یا مصاحبه های رادیویی سطح آگاهی عمومی را در ارتباط با تغذیه صحیح ، فعالیت بدنی و ... افزایش دهند.
با آموزش در مدارس، برنامه های روز جهانی کودک، هفته سلامت و ... سعی می کنیم آموزش همگانی درباره شیوه زندگی صحیح داشته باشیم.
این انجمن پیگیری کارهای بیمه ای دیابتی ها، ارتباط با دانشگاه ها ، رفع موانع شغلی و تبعیضاتی که برخی مشاغل برای افرادی دیابتی به وجود می آورد، نظام وظیفه و ... را انجمن دخیل است.
فعالیت های پژوهشی هم در اینجا انجام می گیرد.
هدف اصلی انجمن از این برنامه ها چیست؟
برنامه های آموزشی انجمن با هدف پیشگیری برگزار می شود. براساس مطالعات بین المللی 40 تا 60 درصد موارد ابتلا به دیابت نوع 2 قابل پیشگیری است که مهمترین فاکتور هم جلوگیری از افزایش وزن است .
آموزش به دیابتی ها و خانواده آنها بخشی از برنامه های انجمن است. اگر فردی مبتلا به دیابت باشد در صورتی که آموزش صحیح ببیند و قندخونش مرتب کنترل شود ؛ می توان جلوی عوارض آینده آن را گرفت.
در برگزاری کلاس های آموزشی در قالب کلاس های سه روزه مسائل مختلف دیابت مورد بررسی قرار میگیرد. این کلاس ها برای رده های سنی مختلف متفاوت است و در هفته دو دوره برگزار می شود.این کلاس ها حتی در تعطیلات تابستان هم برگزار می شود.
آموزش تخصصی هم برای پزشکان و مراقبان سلامت دیابتی ها دارید؟
بله . بخش سوم آموزش ها تخصصی است. یعنی برای کارشناس تغذیه ، دکترای GP، متخصصان اطفال که با روش های جدید درمانی آشنا نیستند را مورد آموزش قرار می دهیم. گاهی اوقات این آموزش ها به صورت سمینار به روزرسانی راجع به دیابت در شهرهای مختلف برگزار می شود و گاهی در کنگره های مختلف مثل کنگره چشم پزشکی یا کنگره اطفال شرکت می کنیم تا آموزش های لازم ارائه شود.
تحقیقات جدید در زمینه درمان بیماران دیابتی از جمله سلول درمانی چقدر کارگشا بوده است؟
روند پیشرفت علم خوب است و می تواند در آینده کمک زیادی به ما کند. اما در کشورما مساله مهم این است که کارهای مطالعاتی برای دیابتی ها خوب بازگو نمی شود و خیلی از دیابتی ها این گمان برایشان ایجاد می شود که این مرحله تحقیقاتی، مرحله ای از درمان است
اخلاق پزشکی هم ایجاب می کند که اگر کار تحقیقاتی انجام می دهیم بیمار از آن آگاه باشد . مثلا وقتی عنوان می شود که "دیابت درمان شد و دیگر نیازی به تزریق انسولین نیست" یک فرد دیابتی این گمان را می کند که انسولین را می تواند کنار بگذارد و گاها حتی از مسئولین در رسانه شنیده ایم که درباره یک بیماری و درمان آن امیدهای مبالغه آمیز می دهند و نتیجه عکس را مشاهده می کنیم و بیمار دیگر مراقبت های گذشته را انجام نمی دهد. در این اخبار اعلام نمی شود که این اقدامات در فاز تحقیقاتی است.
درباره صحبت هایی که در رسانه می شود مسئول هستیم. از کسانی که در کار تحیقتاتی هستند خواهشمندم اخلاق پزشکی را کاملا در نظر بگیرند و توضیح و اطلاع رسانی کامل به بیماران داشته باشند تا بیمار آشنا شود که کار درمانی درحال انجام است یا کار تحیقاتی.
درحال حاضر سلول درمانی بیماران دیابتی هم در مرحله تحقیقاتی است و هنوز جواب قطعی نداده است. شاید برای نسل بعد از ما جوابگو باشد.
روند درمان در ایران نسبت به سایر کشورها چگونه است؟
مشکل اساسی در کشور ما آموزش است. حدود 50 کشور جهان را دیده ام و از اوضاع دیابت و چگونگی آموزش و درمان آن مطلعم. درکشور ما آموزش هم در سطح بیماران بسیار کم است هم پزشکان. در کشور شاید بهترین انسولین را داشته باشیم اما اگر دیابتی بلد نباشد در درمان خود دخیل باشد بی فایده است. اگر دیابتی نخواهد با پزشک همکاری کند فایده ای ندارد.
گاهی اوقات گروهی هم که می خواهند دیابتی را درمان کنند اطلاعات به روز ندارند. باید آموزش و به روز رسانی اطلاعات پزشکان نیز در سیستم درمانی کشور قرار گیرد. در دیابت اساس آموزش است تا درمان به خوبی صورت گیرد.
مشکلات بیماران دیابتی چیست؟
در حال حاضر بیماران دیابتی دو مشکل اساسی دارند. یکی آموزش و دیگری بیمه.
بیمه آموزش یا حتی سرنگ هایی که مورد نیاز دیابتی ها است را تقبل نمی کند.
درست است اینها هزینه بر است و اگر بیمه بخواهد هزینه کنترل قند خون را بپردازد بودجه لازم دارد اما اگر الان این موارد تحت پوشش بیمه نباشد، در آینده باید هزینه های هنگفتی که از سوی دیابتی ها به طور مستقیم و غیر مستقیم متوجه جامعه می شود پرداخت کنیم.
هزینه ای که صرف لیزر چشم، پیوند کلیه و ... می شود به قدری سنگین است که طبق مطالعات در دیابت نوع 2ف هزینه های درمانی 10 الی 25 برابر هزینه های آموزشی است.
بهتر است الان هزینه کنیم تا در آینده از هزینه های بیشتر جلوگیری شود.
باید تاکید کنم که همیشه خواستن توانستن نیست. خواستن بعلاوه دانستن، توانستن است. متاسفانه اکثر دیابتی های ما نه اینکه نخواهند و زحمت نکشند برای کنترل دیابتشان اما چون دانش کافی کنترل دیابت را ندارند به رغم همه زحمت ها قند خونشان کنترل شده نیست و این بسیار خطرناک است.
نظر شما درباره ذخیره سازی خون بندناف نوزادان برای بهره برداری در آینده چیست؟
آنچه که من از آن اطلاع دارم این است که علم سلول درمانی علم جدیدی است و اگر بخواهد به باروری برسد زمان زیادی برای این کار لازم داریم . شاید علمی نباشد که به زودی پاسخگوی نیاز کنونی ما باشد اما می توان امیدوار بود که در نسل بعد به این توانایی ها رسید.
در این باره هم اطلاع رسانی نقش اول را دارد. باتوجه به اینکه خانواده برای نگهداری در بانک خصوصی باید هزینه پرداخت کند باید به خانواده ها توضیح داده شود که این خون ذخیره شده در چه مواردی کاربرد دارد تا توقع بی دلیل ایجاد نشود .
سرعت رشد علم، سرعتی مشخص است مگر آنکه اتفاقی منجر به جهش علمی شود. چیزی که با سلول های بنیادی می خواهیم به آن برسیم شاید در برخی موارد به نسل ما نرسد ولی ممکن است برای نسل بعد کارگشا باشد.
پایان مطلب/